سالانه 3 هزار بیمار به دلیل نرسیدن عضو اهدایی از دنیا می‌روند

گروه اجتماعی خبرگزاری آنا- ملیحه محمودخواه؛ انتقال عضو به عنوان یک موضوع بسیار مهم در کشور مغفول مانده است. در ایران سالانه بیش از 2 هزار نفر بر اثر مرگ مغزی از دنیا می روند که اعضای آن‌ها قابل پیوند است و در صورتی‌که خانواده‌های این عزیزان رضایت می‌دانند جان بیش از 7 هزار نفر نجات پیدا می‌کرد. 

مشکلی که در این میان وجود دارد این است که بسیاری از خانواده‌ها مرگ مغزی را برابر با مرگ نمی‌دانند و  انتظار بازگشت بیمار خود به زندگی را دارند؛ همین انتظار بی‌نتیجه زمان را برای انتقال اعضا و اهدای عضو از بین می‌برد.

سالانه 3 هزار بیمار به دلیل نرسیدن عضو اهدایی می‌میرند

در همین خصوص امید قبادی در گفتگو با خبرنگار حوزه بهداشت و پزشکی گروه اجتماعی خبرگزاری آنا گفت: در ایران سالانه بالغ بر 25 تا 27 هزار نفر بیمار نیازمند اهدای عضو داریم. از این تعداد روزانه هفت تا 10 نفر به فاصله دو تا سه ساعت از دنیا می‌روند که حدود 3 هزار بیمار به دلیل نرسیدن عضو پیوندی به آنها جان‌شان را از دست می‌دهند.

وی با تأکید بر اینکه تنها عضو کلیه است که می‌تواند از فرد زنده به فرد زنده منتقل شود، ادامه داد: می‌توان قسمتی از کبد و ریه فرد زنده را برداشت و به فرد کم وزن و کم سن و سال پیوند زد.

نایب‌رئیس هیئت مدیره انجمن اهدای عضو ایرانیان خاطرنشان کرد:‌ پیوند پاشیل یا پیوند ریه در ایران انجام نمی‌شود اما در مورد کبد در برخی از بیمارستان‌ها این پیوند انجام می‌شود و تنها امکان این انتقال از والدین به فرزندان وجود دارد.

قبادی خاطرنشان کرد: در مورد پیوندهای کامل مانند کبد، قلب، لوزالمعده تنها منبع نجات افراد بیمار، انتقال اعضای افراد مرگ مغزی است و اگر به این افراد نیازمند، عضو پیوندی نرسد هیچ راهی برای درمان و ادامه حیات آنها وجود ندارد.

یک درصد مرگ‌ها مرگ مغزی است

نایب‌رئیس هیئت مدیره انجمن اهدای عضو ایرانیان اضافه کرد: افراد به دو طریق جان خود را از دست می‌دهند. مرگ قلبی و مرگ مغزی که بیش از 99 درصد از مرگ‌ها به دلیل مرگ قلبی رخ می‌دهد و یک درصد انواع مرگ‌ها به مرگ مغزی اختصاص دارد که بیشتر مردم با آن آشنایی ندارند.

این مقام مسئول با اشاره به اینکه علت اصلی مرگ مغزی ضربه به سر است، ادامه می‌دهد: تصادفات و بسیاری از حوادث که در جامعه اتفاق می‌افتد، به مرگ مغزی برخی از افراد منجر می‌شود اما از آنجا که مرگ مغزی در بیمارستان رخ می‌دهد، بلافاصله تیم درمان لوله‌ای را به ریه فرد مصدوم وارد می‌کند که گره پیش آمده در اکسیژن‌رسانی را برطرف می‌کند. این اتفاق سبب می‌شود که قفسه سینه حرکت داشته باشد و به این طریق گروه درمان به‌صورت مصنوعی تنفس فرد را احیا می‌کند. اما برای انتقال قلب، دو ریه و دو کلیه و لوزالمعده بسته به نوع و شرایط جسمی فرد، دو هفته زمان باقی است.

قبادی تأکید کرد: نکته بسیار مهمی که باید به آن توجه کرد این است که وقتی می‌گوییم دو هفته، باید به این موضوع تأکید داشته باشیم که ارگان‌های بدن ساعت به ساعت تحلیل رفته و توان خود را از دست می‌دهند. به‌طور مثال ریه‌ها در 24 ساعت اول امکان جابه‌جایی دارند و در صورت عدم رضایت خانواده برای انتقال ریه، این عضو کارکرد خود را از دست داده و حتی قابلیت انتقال نیز نخواهد داشت. قلب بین 48 تا 72 ساعت توان جابه‌جایی دارد.

وی با بیان اینکه مغزی که از بین رفته، از خود سم ایجاد می‌کند، ادامه داد: به دلیل سمی که مغز در بدن ایجاد می‌کند، هم کیفیت و هم کمیّت اجزای داخل بدن از بین می‌رود. در واقع مغز ورم کرده و تمام فضای جمجمه را پر می‌کند، به همین دلیل نمی‌تواند خون‌رسانی کند و اکسیژن‌رسانی صورت نمی‌گیرد و به همین دلیل مغز در چنین شرایطی بیش از 100 نوع سم ایجاد می‌کند. نتیجه آنکه باید بلافاصله اجزای بدن در صورت موافقت خارج شود.

14 روز زمان برای اهدای اعضای فرد مرگ مغزی زمان وجود دارد

نایب‌رئیس هیئت مدیره انجمن اهدای عضو ایرانیان خاطرنشان کرد: بسته به نوع فیزیولوژی فرد، دستگاهی که به افراد دارای مرگ مغزی وصل می‌شود، بین یک تا 14 روز دوام می‌آورد. در واقع به صورت مصنوعی می‌توان چنین افرادی را به مدت دو هفته تنفس‌شان را حفظ کرد در حالی که ارگان‌های بدن ساعت به ساعت تحلیل رفته و از بین می‌روند.

قبادی تصریح کرد: اگر بعد از اعلام مرگ مغزی در کمتر از 12 ساعت خانواده فرد رضایت به انتقال عضو دهند، می‌توان بین یک تا هشت نفر را از مرگ حتمی نجات داد.

وی با تأکید بر اینکه زندگی اکثر بیماران لیست انتظار که به دلیل مشکلات مادرزادی در گرو ارگان‌های افراد مرگ مغزی است، تأکید کرد: به دلیل عدم رعایت نکات ایمنی در ایران، بین پنج تا 8 هزار نفر با مرگ مغزی از دنیا می‌روند که بیش از 3 هزار نفر آنها می‌توانستند اعضای‌شان را اهدا کنند. این در حالی است که در سال 97 که آمار خوبی در حوزه اهدای عضو داشتیم، تنها 927 نفر به اهدا رسیدند. در حالی که اگر 2 هزار نفر از افرادی که دفن شده‌اند حتی اگر سه عضو قابل پیوند داشتند، می‌توانستند 7 هزار نفر را از مرگ نجات دهند.

قبادی تأکید کرد: بسیاری از اعضای قابل پیوند خاکسپاری می‌شوند در حالی که می‌توانند به نجات هزاران خانواده بینجامند و هیچ‌کدام از افراد در انتظار پیوند فوت نمی‌کردند.

وی با تأکید بر اینکه بسیاری از افراد مرگ مغزی را مساوی مرگ نمی‌دانند، ادامه داد: وقتی خانواده‌ها حرکت قفسه سینه فرد را مشاهده می‌کنند و پزشکان به آنها می‌گویند که عزیزشان فوت کرده است، آنها مدام منتظر معجزه هستند و همین انتظار بی‌مورد، زمان را از دست می‌دهد. در حالی که از نظر علم، این افراد قابل بازگشت به زندگی نیستند و در واقع جان خود را از دست داده‌اند.

هیچ پارتی بازی برای انتقال اعضا وجود ندارد

نایب‌رئیس هیئت مدیره انجمن اهدای عضو ایرانیان با تشریح اینکه بحث تخصیص اینکه اعضای اهدا شده دارای فرآیند مشخصی است، ادامه داد: تخصیص واحدهای فراهم‌آوری اهدای عضو در محیط وجود دارد و اکثراً در بیمارستان‌های دانشگاهی انجام می‌شود. مراکز تخصیص عضو نیز توسط ستاد صورت می‌گیرد.

وی با تأکید بر اینکه انتقال اعضا براساس اولویت اورژانسی بودن فرد انجام می‌شود، ادامه داد: پس از آنکه فردی دچار مرگ مغزی شد، تیم هماهنگ‌کننده انتقال را آورده و آنها تلاش می‌کنند رضایت خانواده را برای انتقال عضو بگیرند. مشخصات را بلافاصله به مرکز تخصیص می‌دهند و با توجه به مشخصات فیزیکی و اورژانسی‌ترین بیمار، تخصیص اعضا صورت می‌گیرد.

قبادی ادامه داد: اگر گیرنده‌ای وجود نداشته باشد (امکان آن بسیار نادر است)، اولویت‌های ثبت‌نام مطرح می‌شوند.

30 کودک زیر 12 سال در صف پیوند عضو هستند

وی با اشاره به اینکه از مدتی قبل ماجرای کودک پنج ساله‌ای که دچار مشکل قلبی در رسانه‌ها مطرح شده است، ادامه داد: درست است که شرایط این خانواده بسیار حساس بوده و آنها نگران فرزند خود هستند اما این اتفاق تأثیری نخواهد داشت و این حرکت دور باطل است زیرا به محض اینکه قلبی اهدا شود، بلافاصله پزشک معالج در جریان آن قرار گرفته و براساس اولویت قلب به بیماران اهدا می‌شود.

نایب‌رئیس هیئت مدیره انجمن اهدای عضو ایرانیان خاطرنشان کرد: در همین لحظه نیز بیش از 30 کودک تنها در بیمارستان رجایی تهران در انتظار پیوند قلب هستند که همگی آنها سن‌شان زیر 12 سال است و تمام شرایط آنها با این کودک یکسان است. به همین دلیل تخصیص باید عادلانه صورت گیرد و رسانه‌ها در این میان می‌توانند نقش مهمی داشته باشند.

وی با تأکید بر اینکه فرهنگ اهدای عضو در کشور باید نهادینه شود، ادامه داد: اعضای بدن 2 هزار ایرانی به جای اهدا خاکسپاری شده است، در حالی که اگر خانواده‌ها با انتقال عضو موافق باشند، شاهد مرگ عزیزان بیشتری نخواهیم بود.

قبادی با تأکید بر اینکه بحث اهدا بسیار پراهمیت و پرچالش است، ادامه داد: قبل از انتقال عضو باید مشخصات بافتی و آزمایشی اهداکننده و گیرنده عضو بررسی و پس از تجانس بین آنها این اتفاق صورت گیرد و اگر 10 نفر در اولویت اورژانسی پذیرش قلب باشند، قلب به فردی انتقال داده می‌شود که اولویت‌های خونی و جسمی مناسب‌تری با اهداکننده داشته باشد.

وی تأکید کرد: در انتقال قلب و ریه، سایز این اندام بسیار اهمیت دارد اما در انتقال سایر اعضا، این اضطرار وجود ندارد.

انتهای پیام/4087/