تاثیر توافق هسته‌ای بر تحولات خاورمیانه
الاهرام: منازعات ایران و عربستان وارد فاز جدیدی شده است/ اسرائیل مخالف مسلح‌سازی کشورهای عربی است
برخی کشورهای منطقه به‌ویژه کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس به‌دلایل مختلف با توافق هسته‌ای مخالفت کرده‌اند. به اعتقاد آن‌ها توافقی که میان تهران با شش قدرت جهانی به دست آمده است مانع بلندپروازی‌های هسته‌ای ایران نمی‌شود و تنها سبب می‌شود تولید بمب هسته‌ای ادعایی آنان، حدود 10 تا 15 سال به تعویق بیفتد.
به‌گزارش خبرنگار گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، روزنامه «الاهرام» در گزارشی نوشت: از توافق هسته‌ای چه انتظاری می‌توان داشت و تاثیر آن بر جهان عرب و منطقه خاورمیانه چگونه خواهد بود؟ توافقی که برخی کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس ازجمله عربستان اسرائیل با آن مخالفت کرده‌اند و معتقدند که این توافق مانع دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای نخواهد شد.
براساس این گزارش، «الاهرام» می‌نویسد: نخستین تاثیری که باید در کوتاه و میان‌مدت در انتظار آن بود، به تاخیر افتادن روند رقابت تسلیحاتی در منطقه برای مدتی نامشخص است. در عمل باتوجه به انقلاب‌های مردمی که در برخی از کشورهای عربی از ابتدای سال 2011 تاکنون رخ داده و به‌دنبال آن مشکلات امنیتی به وجود آمده که خطرناک‌ترین آن افزایش روند افراط‌گری و تروریسم به شیوه امروزی‌اش است که در گروه تروریستی داعش نمود یافته است. رقابت تسلیحاتی خواه ناخواه به تعویق افتاده است، برای همین بسیاری معتقدند که اگر ایران تلاش می‌کند به تاسیسات هسته‌ای صلح‌آمیز دست یابد، در واقع می‌خواهد پیشرفته‌ترین نوع آن را در اختیار داشته باشد تا در برابر هرگونه تهدید احتمالی، چه حقیقی چه خیالی، دست برتر را داشته باشد.
اسرائیل نخستین رژیمی بود که به سرعت خواستار سلاح پیشرفته بیشتر از آمریکا شد، حتی قبل از آنکه توافق امضا شود. کاخ سفید و کنگره آمریکا در ماه می گذشته قراردادهای تسلیحاتی به ارزش 1.9 میلیارد دلار با اسرائیل امضا کردند که هدف از آن کاستن از مخالفت این رژیم با توافق هسته‌ای با ایران بود. «اشتون کارتر»، وزیر دفاع آمریکا، در جریان سفرش به اسرائیل در ماه ژوئن وعده گسترش روابط امنیتی با تل‌آویو را به‌ویژه در زمینه جلوگیری از رسیدن سلاح به متحدان ایران در منطقه همچون «حزب‌الله»، «حماس» و «جهاد اسلامی» داد. از آثار احتمالی این توافق آمریکایی و اسرائیلی را می‌توان افزایش قدرت اسرائیل به‌وسیله کینه‌ورزی بیشتر نسبت به جریان‌های سیاسی بیان کرد که هدف از آن رویارویی با قدرت روزافزون منطقه‌ای ایران بعد از امضای توافق هسته‌ای است.
به‌نوشته «الاهرام»، کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس دیگر طرف‌هایی هستند که از توافق هسته‌ای ایران تاثبر خواهند پذیرفت. در جریان نشست «کمپ‌دیوید» که «باراک اوباما» رئیس‌جمهوری آمریکا در ماه می گذشته میزبان سران کشورهای عربی بود، آن‌ها مطالبات گوناگونی را نسبت به افزایش فروش تسلیحات پیشرفته و گسترش همکاری‌های امنیتی در سایه حمایت بیشتر در برابر تهدیدهای احتمالی ایران خواستار شدند، برای همین خواستار دریافت سلاح پیشرفته کلاسیک و حتی هسته‌ای و امضای معاهده دفاعی مشترک از نوع معاهده‌های امضاشده آمریکا با ژاپن و کره‌جنوبی شدند. واقعیت این است که افزایش واردات سلاح پیشرفته آمریکایی به‌وسیله کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس با مخالفت اسرائیل که تلاش می‌کند برتری نظامی خود را به نوعی در برابر کشورهای عربی حفظ کند، مواجه شده است.
رقابت تسلیحاتی در منطقه پیش‌بینی‌های دیگری را نیز به‌دنبال دارد. از جمله اینکه پیش‌بینی می‌شود منازعات مذهبی و رقابت میان سنی و شیعه به‌دنبال درگیری‌های مسلحانه سیاسی در منطقه تقویت شود، یعنی چیزی شبیه وضعی که اکنون در سوریه و لیبی و یمن و با شدتی کمتر در عراق شاهدیم. عربستان سعودی به‌دلایل مختلف در خط مقدم این رویارویی قرار دارد، از جمله به‌دلیل نقش مهمی که در جهان اسلام نزد اهل تسنن دارد و دیگر اینکه رقابت سنتی و دیرینه‌ای همواره با ایران داشته است.
باوجود استقبال گسترده‌ای که از توافق هسته‌ای ایران با غرب شده است، اما واقعیت این است که انتظار می‌رود رقابت‌های منطقه‌ای به‌ویژه به‌وسیله طرف‌های متخاصم با ایران وارد فاز تازه‌ای شود. منازعات مسلحانه‌ای که در سال‌های گذشته در منطقه به‌ویژه در کشورهای عربی جریان داشته است زمینه را برای تشدید این رقابت فراهم می‌کند. از سوی دیگر، اگر کشورهای عربی درک کنند که ایران واقعا به‌دنبال دستیابی به سلاح هسته‌ای نیست، شاید کشورهای منطقه نیز تا اندازه‌ای آرام شوند و به نوعی به سمت تفاهم با ایران و حل مشکلات منطقه‌ای بروند.
انتهای پیام/
