برنامه‌ای برای حذف متکدیان از شهر نداریم

به گزارش گروه رسانه‌های دیگر خبرگزاری آنا، اگر محمدعلی افشانی همچنان شهردار تهران بود این روزها باید درباره وعده‌ای که در نخستین نشست خبری خود درباره تهران بدون گدا داد، گزارش می‌داد.

او گفته بود یک ساله تهران را به شهری بدون گدا تبدیل می‌کند و جمع آوری متکدیان از ایده‌های قدیمی او بوده و برای آن برنامه ریزی کرده و از استانداری و کمیته امداد نیز به عنوان دو نهادی نام برده بود که در تحقق رویایی بدون گدا به کمک او خواهند آمد.

این وعده شهردار پیشین تهران در همان زمان هم انتقادهای زیادی را به دنبال داشت و به نظر می‌رسد دیگر از سوی مدیران اجتماعی شهر دنبال نمی‌شود.

محمدرضا جوادی یگانه، معاون فرهنگی و اجتماعی شهردار تهران در این رابطه به خبرنگار مهر گفت: وظیفه جمع آوری متکدیان بر عهده شهرداری است، اما نخست باید بدانیم دستفروشی با تکدی گری متفاوت است و آنکه دستفروشی می‌کند متکدی نیست. یعنی کسی که گلفروشی می‌کند یا ترازویی گذاشته و کار می‌کند را نمی‌توانیم متکدی بدانیم.

وی ادامه داد: تنها جمع آوری متکدیان بر عهده شهرداری است و برای نگهداری آنها مسئولیتی نداریم. مرکز فوریت‌های اجتماعی ما پس از جمع آوری متکدیان آنها را به استانداری تحویل می‌دهند.

حذف، ساماندهی و یا بیرون کردن متکدیان از شهر را توصیه نمی‌کنیم، اما قانع کردن مردم برای کمک نکردن به متکدیان و توانمند کردن این افراد زندگی داشته باشند از اهداف شهرداری است

جوادی یگانه در پاسخ به این پرسش که آیا همچنان سیاست تبدیل تهران به شهری بدون گدا دنبال می‌شود، بیان کرد: حذف، ساماندهی و یا بیرون کردن متکدیان از شهر را توصیه نمی‌کنیم، اما قانع کردن مردم برای کمک نکردن به متکدیان و توانمند کردن این افراد زندگی داشته باشند از اهداف ما است.

پیش از این نیز بارها از سوی مسئولان دولتی و شهری وعده تهران بدون گدا داده شده بود اما تهران همچنان بهشت متکدیان است.

حتی دستور ویژه رئیس‌جمهور نیز نتوانست کمکی به حل این آسیب اجتماعی بکند. روحانی چند سال پیش در یکی از جلسات هیات دولت از وجود پدیده تکدی گری و اعتیاد در شهرهای کشور گلایه کرده و گفته بود وجود این متکدیان زیبنده ایران اسلامی نیست و پس از آن دستور پاکسازی شهرها از این معضلات را داد.

در همان جلسه رییس جمهوری از وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، وزارت کشور، نیروی انتظامی، شهرداری‌ها و مسئولان محلی خواست تا پاکسازی چهره شهرها از این پدیده ناهنجار اجتماعی را با جدیت دنبال کنند و شناسایی و مقابله با شبکه‌های گرداننده این ناهنجاری‌ها را در اولویت ماموریت‌های دستگاه‌های مسئول قرار دهند.

اما از آن سال تا به امروز گدایان تهرانی بدون نگرانی مشغول فعالیت هستند. در این فاصله یک مدیر جوان هم در شهرداری وعده داد دو ساله تهران را بدون گدا می‌کند که در همان زمان معاونت وقت اجتماعی به شوخی به او گفت اگر این وعده را محقق کند خودش حکم معاونت برای وی می‌زند و اعضای شورای شهر هم وعده او را ناشی از خامی و جوانی دانستند و گفتند آرزو بر جوانان عیب نیست.

تهران بدون گدا آرمان خوبی است اما شدنی نیست

محمد خلیل‌زاده جامعه شناس معتقد است: تهران بدون گدا آرمان خوبی است اما شدنی نیست؛ زیرا جمع آوری متکدیان موضوعی بین بخشی است و تنها با اراده یک نهاد حل نمی‌شود.

به اعتقاد او باید به مردم آگاهی داده شود که برای کمک به متکدیان دست به جیب نشوند. مردم از روی عاطفه، ترحم و دلسوزی به متکدیان کمک می‌کنند اگر مردم دست به جیب نشوند این مشکل حل می‌شود در شهرهایی مانند اصفهان و تبریز به دلیل همین رویکرد، این مشکل به صورت ریشه‌ای حل شده است، چون مردم می‌دانند نهادهای حمایتی به نیازمندان کمک می‌کنند و دیگر نیازی به کمک آنها نیست.

سوءاستفاده از حس عاطفه و ترحم شهروندان توسط متکدیان موضوعی است که مریم احمدی، آسیب شناس هم بر آن تأکید می‌کند و می‌گوید: مردم ایران دارای روح انسان دوستی هستند و دوست دارند به هم کمک کنند و برخی از این حس سو استفاده کرده و درآمدهای کلانی به دست می‌آورند. گدایی در تهران به یک پدیده درآمدزا تبدیل شده است و مردم خیلی به گدایان کمک می‌کنند و گدایی را به جرم پر درآمدی بدل کرده‌اند. گدایان در پایتخت جمع آوری می‌شوند، بارها به محاکمه قضایی می‌روند و جریمه می‌شوند اما به دلیل آنکه درآمد خوبی دارند و مردم به آنها کمک می‌کنند دوباره به این چرخه باز می‌گردند و یک گدا روزانه چند صد هزار تومان در این شهر می‌تواند در آمد داشته باشد.

به گفته او مردم به چشم یک نیازمند به متکدیان نگاه می‌کنند. حتی وقتی مجریان قانون در حال جمع آوری این افراد هستند آنها با علم به این موضوع مقاومت کرده و تلاش می‌کنند مردم را متأثر کرده و شهروندان را در مقابل مجریان قانون قرار دهند. مردم ما به گدایان نگاه محبت‌آمیز دارند اما اگر بدانند تنها ۱۵ درصد کسانی که گدایی می‌کنند نیازمند واقعی هستند دیگر کمک‌های سابق را به آنها نمی‌کنند.

این آسیب شناس اجتماعی با بیان اینکه پنهان کردن گدایان و معتادان از سطح شهر راه حل برخورد با این مشکلات نیست و باید به دنبال راهکارهای ریشه‌ای برای ساماندهی این افراد در سطح شهر باشیم می‌گوید: برخی موضوعات را باید به صورت ریشه‌ای حل کرد. با حذف علایم و نشانه‌ها مشکلی حل نمی‌شود. برنامه ریزی‌های کوتاه مدت برای حل آسیب‌های اجتماعی فراگیر از سطح جامعه مانند این است که ما به یک بیماری عفونی مسکن دهیم تا تبش پایین بیایید و فکری برای درمان عفونت نکنیم. یکی از دلایل مهم تکدی گری و اعتیاد، مشکلات اقتصادی است. افرادی که با انگیزه کار به تهران می‌آیند اما توان اداره زندگی خود و خانواده را ندارد مجبور هستند تکدی گری کنند. بعضی نیز به دلیل همین مشکلات به اعتیاد روی می‌آورد یا به دلیل طرد شدن از سوی خانواده، کارتن خواب می‌شود. هرچند این مشکلات دلایل متعددی دارد.

امان‌الله قرایی مقدم جامعه شناس و استاد دانشگاه هم با اشاره به اینکه همه متکدیان نیازمند نیستند، می‌گوید: برخی از این افراد اگر برایشان کار پیدا شود هم تمایلی به کار ندارند و سرقفلی جایی که درآن گدایی می‌کنند را به کسی نمی‌دهند.

به نظر می‌رسد سیاست‌های مدیران گذشته در حوزه آسیب‌های اجتماعی تغییرات اساسی کرده است و دیگر موضوعات این حوزه به شکل گذشته دنبال نمی‌شود.

منبع: مهر

انتهای پیام/4028/