رژیم پهلوی به دلیل ورود سلطه بیگانه اصلاح‌ناپذیر بود

به گزارش خبرنگار حوزه احزاب گروه سیاسی خبرگزاری آنا، عباس سلیمی‌نمین در برنامه عصر امروز «به اضافه مستند» با اکران مستند «آقای شاه» که روی آنتن شبکه مستند رفت، اظهار کرد: باید دقت داشت که انقلاب حاصل تجربیات متعددی است که انقلابیون در خیزش‌ها و شورش‌های قبلی به دست آوردند.

وی افزود: اعتراضات مختلف باعث شد تا ملت به یک راه مشترک برسند و آن هم انقلاب است. اگر یک خیزش اجتماعی بتواند راه خود را در اصلاح امور باز کند، هیچ وقت تبدیل به یک انقلاب نمی‌شود. در حقیقت، اگر مطالبات مردمی در شورش‌ها و اعتراض‌ها هر چند کم، مرتفع شود، انقلاب به وجود نمی‌آید و فقط اصلاح داریم.

کارشناس مسائل تاریخی گفت: بنابراین می‌توان گفت که انقلاب حاصل تجربیات متعددی است که ملت در شورش‌ها و اعتراضات قبلی خود به دست آورده و به این نتیجه می‌رسد که به جز انقلاب، راه دیگری برای دستیابی به مطالبات خود ندارد. در حقیقت، نکته اصلی این‌جا است که رژیم پهلوی اصلاح‌ناپذیر بود و مردم این مساله را به خوبی فهمیده بودند. باید توجه داشته باشیم که وقتی پای سلطه بیگانه به میدان می‌آید، دیگر خبری از اصلاح نیست و بی‌معنی می‌شود.

وی در پاسخ به سؤال مجری برنامه مبنی بر کارهای رضاخان برای ایران گفت: این که بگوییم شخص رضاخان انگیزه خدمت به مردم داشته است، جای تأمل دارد. برای مثال، آقای داور که دست راست او بوده است، قصد خدمت داشته است که البته این خدمت او بیش‌تر در مسیر فرنگی‌کردن ایران بوده است. با این حال، او در همین راه جان خود را از دست می‌دهد, چرا که وقتی رضاخان مطلع می‌شود که او چه کاری انجام داده است، به او می‌گوید که خودت را بکش. داور قصد داشت که تسلط مطلق انگلیسی‌ها بر اقتصاد ایران را بر هم بزند و این موضوع اصلاً دلخواه رضاخان نبود.

سلیمی‌نمین ادامه داد: بنابراین این موضوع، مصداقی برای اثبات این مسئله است که رضاخان خیلی به دنبال خدمت به مردم نبوده است. باید بگویم که عده‌ای می‌گویند رضاخان به کسانی که او را بر سرکار آوردند پشت پا زد و به سمت آلمان رفت. این حرف از اساس غلط است چرا که اگر درست بود، آلمان حداقل باید یک قرارداد نفتی با ما می‌بست. 

وی اضافه کرد: موضوع دیگری که باید در عصر رضاخان مورد توجه قرار گیرد، مسئله عمرانی و توسعه کشور است. همه می‌دانند که لوله‌کشی آب در تهران در زمان مصدق انجام شد. در حقیقت، یک دهه پس از رفتن رضاخان، لوله‌کشی آب در تهران آغاز شد. جالب است بدانید که این لوله‌کشی‌ها، خانگی نیز نبود و فقط از سر هر گذر عبور می‌کرد. حال این سوال به وجود می‌آید که رضاخان در عصر خود، چه خدمات عمرانی به مردم ایران ارائه کرده است؟ باید گفت که این خدمات سطح بسیار پایینی داشته است. برای اثبات این موضوع، توجه علاقه‌مندان را به تلگراف‌چی رضاخان یعنی آقای ارجمندی جلب می‌کنم.

استاد تاریخ دانشگاه عنوان کرد: او در خاطرات خود می‌نویسد که رضاخان نیمی از وقت هر روز خود را به مسائل نظامی‌گری و سرکوب اختصاص می‌داد و نیمی دیگر را به املاکی که به زور گرفته بود اختصاص می‌داد. باید بگویم که رضاخان چیزی در حدود یک سوم زمین‌های دایر (نه بایر) را به زور به چنگ گرفت و رسیدگی به این املاک را در همان نیمه روز انجام می‌داد. در حقیقت، او بسیاری از کارهای عمرانی را برای انتفاع شخصی خود و انتفاع انگلیسی‌ها انجام می‌داد. برای مثال، موضوع راه‌آهن در ایران، چیزی بود که به دستور انگلیسی‌ها و برای ایجاد خط دفاعی آنان در برابر شوروی انجام شد. در حقیقت، باید گفت که این کار عمرانی او در جهت انتفاع انگلیسی‌ها بوده است. او اولویت اصلی کار خود را نفع انگلیسی‌ها قرار داده بود و بسیاری از اقدامات را در همین جهت انجام می‌داد. 

سلیمی‌نمین به ماجرای فرار شاه از کشور و تصمیمی که از سوی او گرفته شد، اشاره کرد و گفت: باید عقبه این خروج را با دقت بیش‌تری نگاه کنیم. شما با کسی روبه‌رو هستید که همیشه با استعمار همراه بوده است و فکر او بر همین اساس، شکل گرفته است. سوال این‌جا است که چنین کسی می‌تواند منشا رفرم و تغییرات باشد؟ پاسخ منفی است. او به دلیل پیشینه‌ای که دارد، اصلا آماده پذیرش تغییر نیست.

وی در مورد کاپیتولاسیون، گفت: دقت کنید که بعد از کودتای سال 1332، نیروهای آمریکایی با یک نفس تازه وارد کشور می‌شوند. آنان قصد داشتند که در حوزه‌های مختلف از جمله نیروی انسانی نفوذ کنند و تیمی قوی را از افراد خود شکل دهند. در همین دوره، به مدت یک دهه شاهد درگیری بین آمریکایی‌ها و انگلیسی‌ها هستید. آمریکایی‌ها برای این که بتوانند قدرت خود را در ایران افزایش بدهند، نیاز به مستشار داشتند و به همین دلیل سعی کردند افراد خود را در جاهای مختلف ایران وارد کنند. در حقیقت، آنان برای این که بتوانند قدرت را در ایران به دست بگیرند، نیاز داشتند تا نیروهایی را در دستگاه‌های مختلف داشته باشند.

انتهای پیام/4082/