رونمایی از تنها اثر مارکو گریگوریان در موزه کتابخانه نیاوران

به گزارش گروه فرهنگی آنا و به نقل از روابط عمومی مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران، این اثر کلاژی از یک دیزی آبگوشت با گوشتکوب، کاسه و نان سنگک در کنار استکان، نعلبکی و قندان بر روی زمینه‌ای از خاک ایران است که تحت تاثیر نزدیکی او به زندگی کوچه و بازار خلق شده و متعلق به دهه 50 شمسی است.

مارکو گریگوریان بی‌شک ردپایی بزرگ در تاریخ هنر ایران بر جای گذاشت، نه‌تنها به خاطر خلق آثار ارزشمندی که در شمار شاخص‌ترین آفرینش‌های سده اخیر ایرانیان هستند، بلکه به خاطر دستیابی به کیفیتی خالص و ناب در نیل به الگویی ایرانی از هنر مدرن که الهام‌بخش بسیاری از هنرمندان نسل‌های بعد از او واقع شد. مارکو گریگوریان بسیار مسحور فرهنگ و تمدن ایران بود و آن را در همه اشکالش عمیقا ستایش می‌کرد.

اشارات صادقانه او به اصالت‌های ایرانی و پافشاری‌اش بر ارزش‌های نمایان در هنرهای سنتی، تا حد زیادی باعث ترغیب هنرمندان مدرنیست و حتی مقامات فرهنگی به حفظ و احیای آنها شد.

مارکو از اوایل دهه ۱۳۵۰ به تدریس در دانشکده هنرهای زیبا و تربیت شاگردانی پرداخت که اکنون در شمار برترین هنرمندان معاصر کشور محسوب می‌شوند. او سپس به همراه شش چهره صاحب‌نام دیگر همچون مرتضی ممیز، فرامرز پیلا‌رام، غلا‌محسین نامی، مسعود عربشاهی، سیراک ملکونیان و عبدالرضا دریابیگی، گروه هنری آزاد را پایه‌گذاری و نمایشگاه‌های متعددی با آنها برگزار کرد.

گریگوریان پس از انقلاب 57 به آمریکا مهاجرت کرد و قبل از مهاجرت بخش عمده‌ای از کلکسیون نقاشی‌های قهوه‌خانه‌ای خود را به موزه‌های ایران اهدا کرد تا برای همیشه در کشورش باقی بماند. دامنه‌ عشق و علاقه این هنرمند به ایران و ایران زمین به حدی بود که نقاشی‌های مهمترین دوره هنری‌اش را با استفاده از خاک ایران خلق کرده‌ است. او پس از مهاجرت به آمریکا، گالری خود را در نیویورک دایر کرد و پس از آن که دخترش را از دست داد، از آمریکا به ارمنستان رفت و در ایروان موزه‌ کوچکی را به نام موزه‌ «هنرهای خاور نزدیک» افتتاح و به دولت ارمنستان هدیه کرد. امروز این موزه محل نگهداری و نمایش آثار خود اوست.

از آن پس مارکو شش ماه از سال را در ارمنستان و به خصوص در دهکده‌ کوهستانی «گارنی» می‌گذراند. در این سال‌ها، مارکو قالی‌های منحصر به فردی را خلق کرد. یکی از خصوصیات مارکو گریگوریان این بود که تمام مراحل کار را شخصا انجام می‌داد. از طرح گرفته تا انتخاب مواد و بافت و پرداخت. به جز قالی‌هایی که به دست او بافته شدند، با تشویق مارکو، قالی‌بافان معاصر ارمنی قالی‌های ارزشمندی را بافته‌اند. با این کارها، همچون کارهای انتزاعی، این هنرمند توانست آنچه در زندگی امروز سنتی دیده می‌شد با شیوه‌ای نو ارایه دهد و بی‌دلیل نیست که مارکو در جامعه هنری ایران به عنوان هنرمند نوگرا معروف است.

او سرانجام در روز دوشنبه پنجم شهریور 1386 بر اثر نارسایی قلبی در سن ۸۲ سالگی در ارمنستان درگذشت.

علاقه‌مندان برای دیدن این اثر می‌توانند تا پایان شهریور ماه همه روزه از ساعت 9 تا 18 به موزه کتابخانه اختصاصی مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران واقع در میدان شهید باهنر (نیاوران) مراجعه کنند.