معاون فرهنگی وزیر علوم: برای فعالیت سیاسی دانشجویان امنیت ایجاد می‌کنیم
روزشمار آغاز سال تحصیلی در دانشگاه‌ها عددی کمتر از ٣٠ روز را نشان می‌دهد، سال تحصیلی‌ای که می‌توان آن را متفاوت‌ترین سال دانشگاهی تا به اینجای کار دولت تدبیر و امید دانست و دلیل آن هم برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی است.
به گزارش گروه رسانه‌های دیگر خبرگزاری آنا، روزنامه شرق در گفت‌وگویی با سید ضیاء هاشمی، معاون فرهنگی و اجتماعی وزیر علوم، توضیحاتی را درباره سیاست‌های وزارت علوم در این حوزه داده است.
این روزنامه نوشت: بهانه اصلی برای گفت‌وگو با او، اظهارات هفته گذشته‌اش در مورد ترویج عفاف و حجاب در دانشگاه‌ها بود. گفت‌وگو با هاشمی از همین موضوع و راهکارهای ترویج عفاف و حجاب در دانشگاه‌ها آغاز و در میانه به موضوع فعالیت تشکل‌ها و حمایت از آنها رسید و در آخر با یک قول به دانشجویان به پایان رسید؛ «همواره تلاشمان بر این بوده که جلوی دخالت‌های خارج از دانشگاه در امور دانشگاه‌ها را بگیریم».
چند روز پیش خبری از قول شما درباره اقدامات وزارت علوم در حوزه حجاب و عفاف بدون جزئیات منتشر شد، بیشتر برای ما توضیح می‌دهید، آیا قرار است بخش‌نامه یا دستورالعمل جدیدی در این خصوص صادر شود؟
خیر، قانون جدیدی برای عفاف و حجاب تصویب نشده و قصد صدور بخش‌نامه هم نداریم. بخش‌نامه‌ها و ضوابط موجود همان چیزهایی است که در شورای عالی انقلاب فرهنگی و شورای فرهنگ عمومی در مورد حجاب و عفاف مصوب شده و ما هم همین مصوبات را اجرا خواهیم کرد و فکر می‌کنیم این مصوبات چارچوب‌هایی است که ظرفیت‌های خوبی دارد و طبیعتا مثل هر سندی نقدهایی هم به آنها وارد است که ما نظرات انتقادی خودمان را به آنها وارد کردیم اما به هر حال فکر می‌کنیم طبق آموزه‌های دینی، شرعی، فرهنگی و عرف اجتماعی باید وضعیت حجاب در دانشگاه‌ها بهبود پیدا کند. البته من همواره تأکید کردم که مشکل جامعه ما مشکل عفاف نیست و عموم شهروندان و دانشگاهیان ما انسان‌هایی عفیف و پاکدامن هستند و معتقدیم عموم جامعه اعم از جوانان، دانشجویان و ... پاکدامنی و عفاف را به‌عنوان یک ارزش دینی پذیرفته‌‌اند و نسبت به ارزشمندبودن این موضوع در جامعه تردیدی نداریم.
درعین‌حال درباره پوشش اسلامی در عرصه رفتاری نیازمند ترویج آموزه‌های دینی در قالب ترویج رفتار پوششی هستیم. در محیط دانشگاه به‌عنوان یک محیط فرهیخته و علمی باید پوشش همراه با وقار و متانت باشد.
استانداردی هم برای پوشش مطلوب تعریف کرده‌اید؟
ما معتقدیم استاندارد‌ها همان چیزی است که در فقه اسلامی و شیعی هست و به‌هرحال جامعه ما و علمای ما نسبت به آن ناآشنا نیستند و علمای ما این چارچوب‌ها را تدوین کرده‌‌اند و آن چیزی که قطعی است این است که وقار و متانت و سامان مناسب تعاملات اجتماعی با پوشش مناسب، که نماد وقار و متانت شهروندان به‌ویژه بانوان است، تأمین شود و این موضوع به‌عنوان یک هنجار موردتأیید ماست. البته من تأکید می‌کنم که ترویج حجاب با همراهی و همدلی عموم دانشجویان و بخش‌های مختلف ممکن خواهد شد. من بارها عرض کرده‌ام که ولنگاری و حرمت‌شکنی و هنجارشکنی موردپذیرش ما نیست و طبیعتا جامعه ما یک حد و حدودی از رفتارها را به عنوان هنجارشکنی و حرمت‌شکنی تلقی می‌کند که طبیعتا در آنجا همه مدیران ما موظف هستند با روش‌های مناسب جلوی این رفتارها را بگیرند.
برای جلوگیری از ناهنجاری، آیا برای حراست وظیفه‌ای تعریف کرده‌اید یا برخورد فیزیکی هم شامل آن می‌شود؟
حراست را نباید به یک سپر بلا تبدیل کنیم و مجموعه مدیریت دانشگاه و کنشگران دانشگاهی باید با هماهنگی و همدلی برای ترویج امور فرهنگی تلاش کنند و همان‌طورکه گفتم آن چیزی که ما به‌عنوان یک هنجار و آموزه فرهنگی تلقی می‌کنیم آن چیزی است که مورداقبال عموم یا اکثریت قاطع جامعه است. بنابراین اینکه ما گمان کنیم با روش‌های سلبی، کنترلی و امنیتی به نتیجه می‌رسیم یا فقط عده خاصی مدافع آموزه‌های فرهنگی هستند و دیگران مورداتهام هستند، این روشی است که به ضدخودش می‌تواند تبدیل شود و به همین دلیل ما فکر می‌کنیم اگر با روش‌های منطقی، فرهنگی و اخلاقی ترویج حجاب در دستور کار قرار گیرد، مورداستقبال دانشجویان قرار خواهد گرفت.
همین الان هم ما معتقدیم وضعیت حجاب اگرچه وضعیت کاملا مطلوبی نیست اما وضعیت دانشگاه‌های ما نسبت به محیط‌های عمومی شهری مناسب‌تر است که البته باید با همدلی و همکاری به سمت وضعیت مطلوب‌تری برویم تا حجاب به‌عنوان یک هنجار رایج و مقبول اجتماعی دربیاید.
سال گذشته، شما از کسانی بودید که به‌نوعی از بخش‌نامه حراست دانشگاه آزاد اسلامی درباره عفاف و حجاب حمایت کردید. آیا ممکن است همان مسیر را در وزارت علوم طی کنید؟
بحث ما حمایت نبود و نیازی هم به حمایت ما وجود نداشت. بحث ما این بود که باید از یک مطلب تعبیر درستی انجام دهیم نه اینکه برداشت سیاسی کنیم. ما در حوزه خودمان نیازی به چنین بخش‌نامه‌هایی نداریم. مسئله ما نه در فقدان بخش‌نامه و قانون بلکه در ضعف برداشت‌های دقیق و منطقی از ضوابط و قوانین است و اگر بتوانیم تفسیرهای دقیق و منجر به حسن تعامل و تفاهم داشته باشیم، خیلی بهتر می‌توانیم نتیجه بگیریم.
یکی دیگر از مسئولیت‌های معاونت فرهنگی و اجتماعی ،حمایت از تشکل‌ها و فعالیت‌های دانشجویی است، امسال سال انتخابات مجلس است و پیش‌بینی می‌شود که دانشگاه‌ها هم فضای سیاسی متفاوتی را در سال تحصیلی جدید تجربه کنند، چقدر برای این موضوع آماده‌اید؟
ما به دنبال این هستیم که حضور و مشارکت دانشجویان در عرصه‌های مختلف را افزایش دهیم. در همین راستا هم برای حضور دانشجویان و فعالیت تشکل‌ها زمینه‌سازی کرده‌ایم و از شکل‌گیری تشکل‌ها حمایت می‌کنیم.
ممکن است فضای امنیتی که در دولت قبل در دانشگاه‌ها مخصوصا هنگام انتخابات و مخصوصا برای تشکل‌های نزدیک به جریان اصلاح‌طلب پیش می‌آمد، امسال هم تکرار شود؟
در دانشگاه‌ها همواره هنگام انتخابات فضای پررونق و پرنشاطی را شاهد بودیم و امسال هم این اتفاق خواهد افتاد و فعالیت قانون‌مدارانه و مشارکت آرام، شعار ما برای انتخابات امسال است. تنها خط قرمز ما در حوزه قانون است که قانون نیز برای همگان آشکار است و هیچ تفاوتی از این منظر برایمان وجود ندارد. بنابراین تأکید می‌کنم تمام فعالیت‌ها در چارچوب قانون است. درباره فضای امنیتی هم باید بگویم تغییر فضای امنیتی نسبی و به‌نوعی صفر و صدی است و نمی‌توانیم بگوییم زمانی که کار خلاف قانونی انجام می‌شود، هیچ برخوردی با آن نمی‌شود.
برای فضای امنیتی مثال دیگری می‌زنم، در گذشته یک‌سری از تشکل‌ها که عمدتا نزدیک به اصلاح‌طلبان بودند، با محدودیت‌هایی روبه‌رو بودند، با برگزاری برخی از مراسم‌هایشان مخالفت می‌شد یا تحت تدابیر امنیتی برگزار می‌شد. امسال هم طبیعتا فضای دانشگاه‌ها میزبان چهره‌های سیاسی و نامزد‌های احتمالی انتخابات مجلس خواهد بود، آیا ممکن است بازهم شاهد آن وقایع باشیم؟
قطعا نمایندگان، سیاست‌مداران، صاحب‌نظران، اندیشمندان و شخصیت‌ها علاقه‌مند هستند در فضاهای دانشگاهی سخنرانی کنند و ما هم معتقدیم باید درِ دانشگاه روی این افراد باز باشد. بنابراین با تأکید می‌گویم تنها عاملی که می‌تواند برای حضور افراد در دانشگاه‌ها محدودیت ایجاد کند، موانع قانونی است، یعنی آنجاهایی که افراد منع قانونی برای حضور در دانشگاه‌ها داشته باشند، قطعا ما هم به قانون پایبندیم. اما در جاهایی که قانون حامی حضور افراد در دانشگاه‌هاست، ما هم باید حامی حضور آنها باشیم و از همکارانمان هم همین را خواسته‌ایم و خواهیم خواست و معتقدیم فضاسازی‌های غیرواقعی چه به شکل افراطی و چه به شکل تفریطی، نباید مدیریت دانشگاه را تحت‌تأثیر قرار دهد.
بررسی قانونی یا غیرقانونی‌بودن حضور افراد برعهده چه نهادی است؟
هیأت‌های نظارت بر تشکل‌ها، معروف به هیأت‌های سه‌نفره معیار تصمیم‌گیری در این حوزه هستند که چه افرادی می‌توانند حضور پیدا کرده و سخنرانی کنند و چه جلساتی اجازه برگزاری ندارد. مبنای تصمیم‌گیری آنها هم قانون است.
پس مقابل فشارها می‌ایستید؟
فشارهایی که به شکل جوسازی یا هوچی‌گری باشد، قطعا در مقابلش خواهیم ایستاد و امیدوارم با همدلی و هماهنگی‌ای که وجود دارد و به‌ویژه تعاملی که با مجموعه دستگاه‌های امنیتی و انتظامی داریم زمینه مساعدتری را نسبت به سال گذشته داشته باشیم.
با نگاهی که به فعالیت‌های دانشجویی دارید، قطعا باید فضا برای تشکل‌ها و گروه‌های دانشجویی بازتر شده باشد، بدون تعارف بخش اعظمی از حامیان دولت را هم دانشجویان و دانشگاهیان تشکیل می‌دهند، اطلاعات آماری شما از اقدامات انجام‌شده در این دو سال چیست؟
درباره میزان فعالیت‌ها، مجموعه همکاران من در معاونت فرهنگی و اجتماعی و حراست، آمارهایی را در اختیار دارند که در مجموع نشان‌دهنده افزایش درخور توجه میزان جلسات، سخنرانی‌ها و فعالیت تشکل‌ها در دو سال گذشته است. درباره تعداد تشکل‌ها، حدود ٥٠ تشکل جدید در دانشگاه‌های مختلف با رویکردهای مختلف شکل گرفته است. از نظر ما رویکرد تشکل‌ها هیچ فرقی ندارد و تعدادی از تشکل‌هایی که مجوز گرفته‌‌اند، اتفاقا حامی دولت نیستند. به اعتقاد ما اگر تشکل‌ها ضوابط قانونی را طی کنند، منعی برای فعالیت‌شان وجود ندارد.
به نظر می‌رسد همچنان ترسی از گذشته در میان دانشجویان، به‌ویژه دانشجویان اصلاح‌طلب و اعضای انجمن‌ها وجود دارد و آنها می‌ترسند در صورت فعالیت با آنها برخورد شود یا حتی ستاره‌دار شوند، برای رفع این ترس چه کاری کرده‌اید؟
ما حمایت می‌کنیم؛ چراکه باید احساس امنیت بر محیط دانشگاهی حاکم باشد و جریان پیدا کند و برهمین‌اساس هم تعداد زیادی تشکل در دانشگاه‌ها ایجاد شده است و باید تشکل‌های مختلف با رویکردهای مختلف در کمال آزادی و در چارچوب قانون فعالیت کنند. ما تاکنون هیچ تشکلی را تعطیل نکرده‌ایم، اما درباره اقدامات خلاف قانون و مقررات تذکرات لازم را به تشکل‌ها داده‌ایم. مطالبات زیادی هم برای تشکیل تشکل‌ها بوده است که آنها در حال گذران فرایند خود هستند.
این قول را به دانشجویان و به‌ویژه فعالان دانشجویی می‌دهید که مانع از دخالت‌های دستگاه‌های خارج از دانشگاه در امور آنها شوید؟
ما همواره تلاشمان بر این بوده است که جلوی دخالت‌های خارج از دانشگاه را در امور دانشگاه‌ها بگیریم و تلاش‌های‌مان در جاهایی هم موفق بوده است و در این مسیر تلاشمان را ادامه می‌دهیم و خوشبختانه مجموعه نهادهای مسئول در دانشگاه‌ها مانند نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها و... با ما همکار و دست‌اندرکار بوده‌اند.
انتهای پیام/
