مخالفت عربستان با وساطت عمان و کویت برای گفت‌وگو با ایران

به‌گزارش خبرنگار گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، روزنامه «الشرق‌الاوسط» در گزارشی به‌نقل از منبعی نزدیک به خاندان آل‌سعود نوشت: ایران و پادشاهی عمان از طرح قطر برای گفت‌وگو میان کشورهای حوزه خلیج‌(فارس) با ایران به گرمی استقبال کردند و این در حالی بود که سه کشور عربی شورای همکاری از جمله عربستان با از در محافظه‌کاری وارد شدند.

براساس این گزارش، این روزنامه سعودی نوشت: مقام عالی‌رتبه عرب در شورای همکاری خلیج‌(فارس) که نامش فاش نشده است، تاکید کرد «خالد عطیه» وزیر امورخارجه قطر ایده گفت‌وگو را در نشست اخیر وزیران امورخارجه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌(فارس) در ریاض، پایتخت عربستان مطرح کرده است. در این راستا وی پیشنهاد کرده است که نشست ایران با اعضای شورای همکاری خلیج‌(فارس) در سپتامبر و در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل برگزار شود.

این مقام سعودی افزود: پادشاهی عمان بی‌درنگ با پیشنهاد قطر موافقت و بر اهمیت وجود گفت‌وگو میان کشورهای عضو شورای همکاری با ایران تاکید کرد و گفت که می‌تواند باعث نزدیکی دیدگاه‌های دو طرف در بسیاری از پرونده‌های پیچیده منطقه شود. با وجود این، کویت موضعی در رد این گفت‌وگوها اتخاذ نکرد و گفته است که مانع از برگزاری آن نمی‌شود.

در طرف مقابل، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و بحرین نسبت به برگزاری این نشست رویکردی محافظه‌کارانه در پیش گرفتند و گفته‌اند که برگزاری چنین نشستی در حالی‌که تهران از بسیاری از مواضع مداخله‌جویانه منطقه‌ای خود کوتاه نیامده است و همچنان به سیاست‌ معاندانه خود در کشورهای همسایه‌ ادامه می‌دهد، چگونه می‌تواند برگزار شود؟

پیشتر «حسین امیر عبداللهیان» معاون وزیر امور خارجه ایران اعلام کرده بود که تهران در ماه سپتامبر گفت‌وگوهایی را با اعضای شورای همکاری خلیج‌فارس بر سر موضوعات منطقه‌ای از جمله اوضاع سوریه و یمن در یکی از کشورهای منطقه یا مکانی بی‌طرف برگزار خواهد کرد.

این مقام مسئول در شورای همکاری خلیج‌فارس برگزاری نشست میان کشورهای عضو شورای همکاری و ایران در زمان نزدیک را بعید دانست و گفت: عربستان، امارات و بحرین همچنان مواضع تندی نسبت به این نشست دارند و هنوز این ایده را نپذیرفته‌اند، به‌ویژه اینکه رایزنی درباره توافق هسته‌ای میان ایران با کشورهای غربی و تنش‌های میان کاخ سفید با کنگره بر سر این موضوع همچنان ادامه دارد.

وی همچنین بعید دانست که این نشست در سایه شورای همکاری خلیج‌فارس در وضع کنونی برگزار شود، به‌ویژه اینکه عربستان، امارات و بحرین مواضع تندی علیه سیاست‌های ایران دارند که به‌عنوان سدی در برابر اجرای این ایده محسوب می‌شوند.

روابط میان ایران با کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس پس از آغاز عملیات نظامی «توفان قاطعیت» عربستان سعودی علیه یمن با این استدلال که می‌خواهند مشروعیت «عبد ربه منصور هادی» رئیس جمهوری فراری یمن را بازگردانند، بیش از پیش دچار تنش شد به‌گونه‌ای که تهران بعد از حمله عربستان به یمن لحن خود را علیه عربستان تشدید کرد و بمباران‌های عربستان علیه یمن که شهروندان بی‌گناه و زیربناهای یمن را هدف قرار می‌داد به چالش کشید.

باوجود این، تیرگی شدید بی‌سابقه پادشاهی عمان همچنان روابط متمایز خود را با ایران حفظ کرد به‌گونه‌ای که همچنان میانجی‌گری‌های خود در مذاکرات هسته‌ای ایران با غرب را ادامه داد. عمان همچنین از شرکت در جمع کشورهای متحد عربستان در حمله به یمن نیز خودداری کرد و ترجیح داد که روابط حسنه‌اش با تهران را حفظ کند. این دو کشور دیدارهای محرمانه‌ای نیز پیش از توافق هسته‌ای در وین انجام داده‌ بودند. مشابه همین رویکرد را کویت نیز اتخاذ کرد به‌گونه‌ای که مقام‌های عالی‌رتبه ایران و کویت بارها از پایتخت یکدیگر بازدید کرده‌اند.

قطر روابط متوازنی با ایران دارد و تلاش می کند از سرایت تنش‌های تهران با بعضی پایتخت‌های شورای همکاری خلیج‌فارس به دستگاه دیپلماسی‌اش جلوگیری کند.