شمایل پیامبر اسلام (ص) در شمائل‌النبی

به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات و کتاب گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، شناخت سیره، شیوه زندگی و رفتار و سکنات پیامبر اکرم (ص) همواره در طول تاریخ برای مسلمانان جالب توجه و مایه کنجکاوی بوده است. از این رو، سنت سیره‌نویسی برای حضرت ختمی مرتبت (ص)، از مهم‌ترین رشته‌های تاریخ‌نویسی برای اندیشمندان و تذکره‌نویسان محسوب می‌شود.

«ابوعیسی محمد بن عیسی ترمذی» (متوفی 275ق و به روایتی279 ق) از محدثان بزرگ سده‌ سوم هجری در خراسان و یکی از 6 مؤلف صحاح اهل سنت است.

به گفته‌ برخی از خاورشناسان، او سرشناس‌ترین مرد منطقه ترمذ در آن قرن بوده است. حاکم ابواحمد نیشابوری روایت کرده است، پارسایی و بیم ترمذی چنان بوده است که از بسیاری گریستن، سال‌های پایانی زندگی را کور بوده است. انصاری مؤلف کتاب «منازل السائرین» می‌گوید جامع ترمذی سودبخش‌تر از صحیح بخاری و صحیح مسلم است.

شمائل النبی (ص) که با نام‌هایی نظیر الشمائل النبوية، الشمائل المحمديه و الخصائل المحمديه شناخته می‌شود، اثر مهم و شناخته شده اوست. این اثر درباره‌ صفات ظاهری و اخلاق پسندیده پیامبر اکرم (ص) است. اعتبار کتاب ترمذی به اندازه‌ای است که دانشمندان بزرگ شیعی مانند ابن شهر آشوب و علامه مجلسی در ثبت اوصاف ظاهری و خصائل اخلاقی رسول خدا (ص) به روایت‌های او استناد کرده‌اند.

کتاب حاضر، برگردان فارسی کتاب الشمائل اوست که با ترجمه محمود مهدوی دامغانی، استاد شهیر علوم اسلامی منتشر شده است. ضمن این که استخراج احادیث و حواشی کتاب نیز توسط دامغانی صورت گرفته و با مقدمه مترجم در معرفی نویسنده و آثار او آغاز شده است.

متن کتاب در 56 باب تنظیم شده است. 32 باب در جلد اول و 24 باب در جلد دوم ذکر شده است. در جلد اول 206 حدیث و در جلد دوم 187 حدیث و در جمع 393 حدیث است و حدود 10 حدیث مکرر است که در ابواب مختلف آمده است.

در کتاب ترمذی منظور از شمائل هم ویژگی‌های جسمانی پیامبر اسلام و هم خلق و خوی آن حضرت است. با این حال بخش عمده کتاب، به ویژگی‌های ظاهری آن حضرت اختصاص دارد.

 پنج‎ باب‎ اول کتاب، درباره ویژگی‎های جسمانی رسول خدا (ص) است و دارای 44 حـدیث‎ اسـت‎ که‎ در آنها به تناسب اندام، زیبایی چهره، رنگ پوست، موها و نـحوه آراسـتن موها اشاره‎ شده‎ است.‎دو‎ باب‎ مربوط به خـضاب کـردن، سـرمه کشیدن و استعمال عطر توسط پیامبر اکرم (ص) است که 9 حدیث‎ را در بر دارد.

هفت باب در مورد لباس، کفش، عمامه و انگشتری حضرت است که در این مورد 51 حدیث نقل گردیده است. سه باب شامل 9 حدیث‎ درباره شمشیر، زره و کـلاهخود پیـامبر‌ (ص) است و دو باب دیگر نیز با 9 حدیث به‎ عمامه‎ و اِزار حضرت اختصاص داده است. یک باب هم با سه روایت به نحوه راه رفتن رسول خدا (ص) اختصاص‎ دارد.

باب بیستم‎ با تنها‎ یک روایت به نقل از«انس بن مالک» دربـاره دستار به سر بستن‎ پیامبر خداست. سه باب بعدی با 10 روایت به نشستن و تکیه‎ دادن‎ حـضرت را شرح داده است  و 33 باب دیگر درباره غـذاها‎، نـحوه غذا خوردن‎ حضرت‎، آشامیدن، دست شستن، خـوابیدن‎، سـلوک‎ و معاشرت با مردم، خلق و خوی و عبادات نبی اکرم (ص) است.

کتاب شمائل‌النبی نوشته ابوعیسی محمد بن عیسی ترمذی و ترجمه محمود مهدوی دامغانی توسط نشر نی در 272 صفحه و به قیمت 35 هزار تومان روانه بازار نشر شده است.

انتهای پیام/4104/خ