کلبه عموتام؛ شاهدی بر تاریخ سخت بردگی
به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات و کتاب گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، کتاب «کلبه‌ی عمو تام» نوشته «هریت بیچر استو» نویسنده شهیر آمریکایی است که تاکنون چندین بار به زبان فارسی ترجمه شده است. وی متولد سال ۱۸۱۱ میلادی در شهر لیچفیلد ایالت کنتیکت آمریکا بود و در سن هشتاد و پنج سالگی در شهر هارتفورد دیده از جهان فرو بست.
هریت دورانی از عمر خود را به آموزگاری در شهر سین سیناتی اوهایو مشغول بود. او در این دوران، گرایشی ضد بردگی داشت. از سویی نیز سین سیناتی اوهایو به پناهگاه سیاهان فراری تبدیل شده بود که قصد شمال آمریکا و رفتن به کانادا را داشتند؛ بنابراین او از نزدیک شاهد ظلم و استثماری بود که سفیدپوستان آمریکایی به سیاهان روا می‌داشتند.
وی از سال ۱۸۵۰ که قانون بازگرداندن بردگان فراری به صاحبانشان در آمریکا تصویب شد، بر اساس نگاه انتقادی به برده‌داری شروع به نوشتن داستان کرد. فصل نخست رمان عمو تام نخستین بار در روزنامه «نشنال» منتشر شد. در نهایت این رمان، در قالب یک کتاب در سال ۱۸۵۲ منتشر و به کتابی پرفروش تبدیل شد.
هریت در این کتاب داستان برده آقای «شلبیِ» مزرعه‌دار را بازگو می‌کند. شلبی که با برده‌هایش رفتار بدی نداشته، سفته‌هایش به دست تاجر برده‌ای به نام «هالی» می‌افتد و همین او را ناگزیر می‌کند تا برخلاف میل باطنی‌اش در یک دوراهی قرار گرفته و ناچار به انتخاب میان فروش برده‌هایش به یک تاجر برده و فروپاشی زندگی، یکی را انتخاب کند. شلبی تصمیم می‌گیرد «تام» برده وفادارش را به هالی بفروشد، اما هالی علاوه بر تام، پسر چهار ساله «الیزا» خدمه مخصوص خانم شلبی را نیز می‌خواهد و شلبی با فروش او نیز موافقت می‌کند. الیزا ناراضی از این امر فرار می‌کند، اما تام که مردی باایمان است با آگاهی از وضعیت اربابش، تن به خواست او می‌دهد و تسلیم سرنوشت می‌شود. از این پس، روایت فراز و فرود زندگی تام پس از مرزعه آقای شلبی آغاز می‌شود.
هریت به خوبی پدیده مرسوم آمریکای آن زمان را با تمام زشتی‌ها و زمختی‌هایش ترسیم می‌کند. با این حال نمی‌توان منکر روح لطیف مسیحی تام نیز شد که در سراسر داستان نمود یافته است. همین تناقض میان مصیبت‌های تام و روح بی‌آلایش و آرام اوست که بر زشتی برده‌داری در این کتاب، می‌افزاید. این اثر، همچنین نمایی از آمریکای قرن نوزدهم است و می‌تواند بخشی از فرهنگ و گذشته این کشور را به روایت هریت بیچر استو به خواننده منتقل نماید.
این کتاب یکی از آثار مورد علاقه و توجه مقام معظم رهبری است به گونه‌ای که ایشان در دیدار خود با مسئولان جمهوری اسلامی در ۲۷ اسفند ۱۳۸۰ درباره رمان «کلبه‌ی عمو تام» فرمودند: «آمریکایی‌ها اصولی را به عنوان اصول آمریکایی معرفی میکنند و میگویند این اصول، جهانشمول است. این اصول، آزادی انسان، آزادی فکر، کرامت انسان، حقوق بشر و از این قبیل چیزهاست. این‌ها اصول آمریکایی‌اند؟ ...امروز یکی از تراژدیترین آثار هنری، اثری است به نام «کلبه‌ی عمو تام» که زندگی برده‌داری را در آمریکا نشان می‌دهد که شاید قریب دویست سال است که این نوشته هنوز زنده است. واقعیّت‌های آمریکا این است؛ حکومت آمریکا این است؛ آن مشخّصه و ممیّزهایی که نظام آمریکایی به دنیا نشان داده، این است؛ نه آزادی انسان، نه برابری انسان. کدام برابری؟ شما هنوز هم بین سیاه و سفید برابری قائل نیستید. همین امروز هم از نظر شما رگه سرخپوستی در یک نفر آدم در هر یک از مراحل گزینش اداری یک نقطه ضعف برای او محسوب می‌شود. برابری انسان‌ها؟ آزادی فکر؟».
نشر افق، «کلبه‌ی عمو تام» از سری کتاب‌های رمان‌های جاویدان جهان را با ترجمه محسن سلیمانی، در ۶۸۰ صفحه و به قیمت ۳۰ هزار تومان در قطع جیبی منتشر کرده است. این کتاب در سال ۱۳۹۶ برای بار هشتم از سوی این نشر تجدید چاپ و روانه بازار شد.
انتهای پیام/۴۱۰۴/
