چرا تلویزیون از موسیقی اقوام پخش نمی‌کند؟

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، هفتمین نشست «شب موسیقی» شامگاه یکشنبه با موضوع «جایگاه کلام و شعر در موسیقی» روی آنتن رفت. رضا مهدوی در این گفتگوی شبانه میزبان محمد سریر، آهنگساز و استاد دانشگاه و حمیدرضا اردلان، آهنگساز و استاد دانشگاه و پژوهشگر موسیقی بود.

سریر موسیقی‌های تیپ ملودیک که محورشان تکرار است مثل موسیقی پاپ را اینگونه توصیف کرد که منزلت اینها کم نیست؛ زیرا به تاریخ و جمعیتی اشاره دارند و مردم هم آنها را دوست داشتند، اما موسیقی پاپ آرام آرام از جامعه جدا شده است و بیشتر در گروه سنی خاص و طبقه خاص فعال هست. ضمن اینکه به دلیل گسترش رسانه‌ها، انتقال و تبادل موسیقی بیشتر شده است.

اردلان تفاوت و تشابه شعر و موسیقی را بیان کرد که تفاوت بنیادین انسان با دیگر موجودات، بیان مفاهیم از طریق زبان است. پیدایش موسیقی بعد از تکامل زبان صورت گرفته بنابراین همیشه اصالت و تقدم با زبان است. زبان فارسی به دلیل قدرتش و ترکیبش با زبان هند و اروپایی و تغذیه آن از دو منبع استحکام بی نظیری دارد.

سریر در مورد بزرگی شعر فارسی گفت: معمولاً اشعار را با آواز می‌خوانده‌اند و در حقیقت با موسیقی تلفیق می‌کرده‌اند و جمع این دو قبل از اسلام بسیار رواج داشته و بعد از اسلام نیز این جمع حضور داشته است. بخشی از زندگی روزمره با شعر می‌گذشته است و مردم تا همین اواخر، حتی افراد بی‌سواد، محفوظات خوبی در شعر داشتند و این به ماندگاری شعرها در نسل‌های مختلف کمک کرده است، البته متأسفانه نسل جدید در این زمینه فعال نیست و این، به دلیل گسست این پیوند با نسل آینده نگران‌کننده است.

اردلان افزود: رسانه‌ها به دلیل سیاسی فکر کردن برای شنیدن جوانان دافعه ایجاد می‌کنند. معیار شرق اساساً معرفت شنیداری بوده است. رسانه‌های جدید به شدت تصویرگرا هستند و همه گناه‌ها گردن نسل جوان نیست.

اردلان پاسخ داد: مشروطه به نوعی معنای رنسانس مغرب زمین را با تأخیر داشته است. به دلیل تغییرات حاصل از مشروطه تغییر زبان و موسیقی نیز به وجود آمد.

سریر در مورد ظهور شعر نو و ورودش به فرهنگ موسیقی ایران و تأثیر آن بر ساختار موسیقی گفت: افرادی که از شعر سنتی به شعر نو روی آوردند، مبانی و پایه‌های شعر قدیم نیز در کارشان رعایت شده و طبیعی است که این نوعی ارتقا در فعالیت‌های هنریشان است. کسانی که مستقیماً به شعر نو ورود می‌کنند، طبیعی است که از سنت کلاسیک شعر فاصله می‌گیرند و بلوغی که باید در شعر باشد کمی در آثارشان کمرنگ می‌شود. در هنر قدم‌ها باید آهسته برداشته شود تا مسیر خودش را طی کند.

اردلان در نقد به تلویزیون به هفته وحدت اشاره کرد و گفت: چرا تلویزیون از موسیقی اقوام پخش نمی‌کند؟ ما اقوام مختلفی در ایران داریم و می‌توان گفت ما چکیده موسیقی آسیا و آفریقا هستیم.

سریر در پاسخ به اینکه چرا جوانان موسیقی‌دان از شعر کهن جدا شده‌اند؟ گفت: به نظر می‌رسد دانش آنها در مورد گذشته شعر و ادب ایران کم است، بنابراین شعرهایی که جدیداً می‌آیند بیشتر حرف روزمره هستند. این پایه‌ها آنقدر ضعیف هستند که موسیقی هم برایشان نمی‌تواند کاری کند و آنها را به سمت کار متعالی ببرد.

اردلان در ادامه اضافه کرد: جهان علاقه‌مند به سرعت است، وضعیت جهان وضعیت سریعی است و در این وضعیت فرصت تعمق گرفته می‌شود و جنسی از موسیقی که سهل باشد و سرعت را تداعی کند جای موسیقی اهل مراقبت را می‌گیرد.

سریر در جمع‌بندی گفت: باید به جوان‌ها خوراک خوب بدهیم تا در اثر کمبود آن به کارهای سطحی روی نیاورند. ما در رسانه‌ها با کمبود پخش آثاری که موجب ارتقای اندیشه می‌شوند، مواجهیم.

اردلان در صحبت پایانی خود گفت: من عمیقاً و دلسوزانه پیشنهاد می‌کنم که صدا و سیما در رفتار خودش نسبت به موسیقی تجدید نظر کند.

«شب موسیقی» یکی از برنامه‌های «شب‌های هنر» است که به تهیه‌کنندگی حبیب‌الله ذوالفقاری، پیرامون مسائل موسیقی، یکشنبه‌ شب‌ها ساعت 23 به‌طور زنده، از شبکه چهار سیما پخش می‌شود.

انتهای پیام/4072/خ