آزمایشگاه‌های دانشگاه آزاد با ساها یک‌پارچه می‌شود/ دانشجویان کل کشور امکان استفاده از ساها را دارند

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، یونسکو در چشم انداز جهانی آموزش عالی برای قرن 21، دانشگاه نوین را جایگاهی می‌داند که در آن، مهارت‌های کارآفرینی با هدف تبدیل دانش آموختگان دانشگاه‌ها به ایجاد کنندگان کار، آموزش داده می‌شود.
با توجه به این تعریف، دانشگاه‌ها امروزه دیگر صرفا مکانی برای یادگیری یک سری آموزه‌های صرف نیستند؛ همچنین دیگر مکانی نیست که فقط پروژه‌های تحقیقاتی را در راستای اهداف اقتصادی صنایع انجام دهد؛ بلکه علاوه برآنکه تمام اهداف فوق را همچنان پیش می‌برد، وظیفه‌ای بس خطیر را بر دوش می‌گیرد، یعنی تربیت افراد و تاسیس بنگاه‌هایی که ایجادکننده کسب و کار باشند.
«ساها» طرحی ملی برای استفاده از ظرفیت عظیم و پنهان دانشگاه آزاد اسلامی
دانشگاه آزاد اسلامی پس از گذشت سه دهه فعالیت، مسیر خود را به سوی تبدیل شدن به دانشگاهی مدرن و کارآفرین تغییر داده است. برنامه‌ریزی در جهت تبدیل علوم محض به علوم کاربردی و ضرورت تبدیل شدن به دانشگاهی مدرن و با کیفیت بالا باعث شد تا ایده طرح ساها به ذهن مسئولان و پژوهشگران این دانشگاه خطور کند.
بنابراین فراهم کردن زیرساخت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری فعالیت پژوهشگران در دانشگاه آزاد اسلامی تنها از یک طریق ممکن بود؛ ساماندهی ۶۴۷۹ آزمایشگاه و ۴۹۱۶ کارگاه.
ساها چیست؟
وجود بیش از 11 هزار آزمایشگاه و کارگاه ظرفیت عظیم و پنهانی بود که تا کنون کمتر به آن توجه شده بود، بر همین اساس مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی با عزمی جدی بر این شدند، تا با استفاده از تجمیع این ظرفیت عظیم که شامل میلیارد‌ها تومان دستگاه و تجهیزات است زمینه را برای فعالیت پژوهشگران فراهم سازند.
اگر چه در نگاهی سطحی چنین به نظر می‌رسد که شبکه سا‌ها تنها شامل اطلاعات تجهیزات و راه‌های دستیابی به آزمایشگاه‌ها و کارگاه‌های تخصصی در واحدهای مختلف دانشگاه آزاد اسلامی است تا پژوهشگران از وسایل و تجهیزات موجود استفاده کنند و از خریدهای تکراری جلوگیری شود اما طرح ساها اهداف کلان و مهمتری را دنبال می‌کند.
بستر سازی برای تاسیس آزمایشگاه‌های ملی و فراهم کردن زمینه برای استفاده تمامی دانشجویان دانشگاه‌هایدولتی و غیر دولتی از سامانه ساها از مهمترین اهدافی است که مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی آن را پیگیری می‌کنند.
همچنین توسعه شبکه‌های درون و برون دانشگاهی، اجرای نظام جامع آماری و طراحی بانک اطلاعات آزمایشگاه‌ها و کارگاه‌ها، توسعه همکاری‌های فنی و علمی با سازمان‌ها و شرکتهای بخش دولتی و خصوصی در بخش آزمایشگاه‌ها و کارگاه‌ها از جمله سازمان ملی استاندارد ایران و شبکه آزمایشگاهی فناوری‌های راهبردی (نهاد ریاست جمهوری) از دیگر مواردی است که طراحان این ایده در پی آنند.
راهی برای ایجاد منابع درآمدی غیر شهریه‌ای
علیرضا ایرانبخش مدیر کل توسعه آزمایشگاه‌های دانشگاه آزاد اسلامی درباره دیگر مزایای این طرح گفت: ساماندهی نظام تعرفه خدمات آزمایشگاهی و کارگاهی به منظور ایجاد منابع درآمدی مکمل شهریه دانشجویان و بهره وری حداکثر از ظرفیت عظیم دانشگاه آزاد اسلامی، شناسنامه دار کردن تجهیزات و دستگاه‌ها به منظور حفظ و صیانت از اموال دانشگاه، بسترسازی و حمایت از تولیدات واحدهای دانشگاهی در زمینه تجهیزات آزمایشگاهی و کارگاهی با رویکرد تجاری سازی و فن بازار، پیگیری بالا بردن سطح ایمنی و استاندارد سازی ۱۱۳۹۵ آزمایشگاه و کارگاه در سطح بین المللی مطابق با استاندارد (۱۷۰۲۵ ISO)، از دیگر مزایای این طرح به شمار می رود.

وی همچنین با اشاره به راه اندازی دفتر توسعه شبکه‌های آزمایشگاهی و کارگاهی در دانشگاه آزاد اسلامی، افزود: نگرش دانشگاه آزاد اسلامی بر مبنای کاربردی کردن نتایج تحقیقات و تولید ثروت و ایجاد ارزش افزوده از ظرفیت‌های ساختاری دانشگاه منجر به راه‌اندازی دفتر توسعه شبکه‌های آزمایشگاهی و کارگاهی دانشگاه آزاد اسلامی به عنوان یکی از دفاتر زیرمجموعه حوزه معاونت پژوهش و فناوری در اردیبهشت ماه سال 1393 شد که با هدف استفاده بهینه از ظرفیت‌‌های موجود واحدهای دانشگاهی و همچنین تامین بخشی از هزینه‌های جاری دانشگاه از طریق تجاری سازی در بخش آزمایشگاه‌ها و کارگاه‌ها ایجاد شد.
دسترسی پژوهشگران به جدیدترین امکانات آزمایشگاهی
وی با اشاره به لزوم ایجاد درگاه(portal) سامانه آزمایشگاه‌های همکار آزاد «ساها» در دانشگاه آزاد اسلامی بیان کرد: نبود اطلاعات دقیق و در دسترس و بانک اطلاعاتی کامل و روزآمد در حوزه آزمایشگاه‌ها و کارگاه‌ها و تجهیزات موجود در واحدهای دانشگاهی در سراسر کشور امکان برنامه‌ریزی و استفاده بهینه از امکانات موجود را در عمل با مشکل و حتی غیر ممکن می‌نمود که بر این اساس و پس از گذراندن فاز مطالعاتی با بهره‌گیری از نظرات استادان و صاحب‌نظران مرحله تجزیه و تحلیل نرم افزار در دفتر توسعه شبکه‌های آزمایشگاهی لزوم طراحی و اجرای یک درگاه واحد و جامع سراسری احساس شد.

ایرانبخش در پایان تصریح کرد: یکی از اهداف تشکیل این سامانه این است که آزمایشگاه‌ها به کارکرد مطلوب خود چه از نظر ساختاری و چه از نظر قوانین و استاندارد‌ها برسند تا این امر باعث بهره‌وری حداکثری و کاهش هزینه‌های احتمالی شود. از سوی دیگر این سامانه زمینه لازم برای دسترسی همه محققان اعم از اعضای هیات علمی، دانشجویان و پژوهشگران به مجموعه امکانات عظیم خانواده بزرگ دانشگاه آزاد اسلامی را فراهم می‌کند.