جزئیات مراحل استرداد 30 قطعه از اشیای تاریخی به کشور

به گزارش گروه فرهنگی آنا و به نقل از مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری محمد حسن طالبیان گفت: «دولت ایتالیا از سال 1391 متوجه این اشیا شد و پلیس اموال فرهنگی رم (کاربینری) این اموال را ضبط و در موزه هنرهای شرقی رم نگهداری کرد، این مرکز در آن دوره زمانی از طریق سفارت ایران در رم سازمان میراث فرهنگی را در جریان قرار داد و پس از ارسال عکس‌ها، شناسایی اموال و کارشناسی اولیه تعلق اشیا به ایران اعلام شد اما متاسفانه مسئله مسکوت ماند.»

او افزود: «با روی کارآمدن دولت تدبیر و امید در سال 1393 این پرونده با پیگیری مجدد سازمان میراث فرهنگی و همکاری و هماهنگی‌های دوجانبه از طریق رایزن حقوقی سفارت جمهوری اسلامی ایران و سازمان میراث فرهنگی با دولت ایتالیا بصورت جدی پیگیری شد.»

وی یادآور شد: «پس از موافقت های اولیه برای استفاده از توان حقوقی یک وکیل محلی در این پرونده مسئله در سال 94 13به نتیجه رسید و امروز برای نخستین‌بار در جهان کنوانسیون 1995 استرداد اموال فرهنگی موسوم به «یونیدروا» به اجرا گذاشته شد و نخستین محموله قاچاقی که از ایران خارج شده بود، در حال استرداد به کشورمان است.»

وی با تاکید بر این که جمهوری اسلامی ایران برای اجرای این کنوانسیون به موفقیت جدیدی در عرصه بین‌المللی دست یافته،گفت: «پس از مدت‌ها تلاش و با همت سفارت جمهوری اسلامی ایران در ایتالیا، پلیس میراث فرهنگی ایتالیا و مجموعه حقوقی سازمان میراث فرهنگی ایران، سرانجام فعالیت‌های حقوقی صورت گرفته از سوی همکاران ما به نتیجه رسیده که موفقیت مهمی در زمینه بازگشت آثار تاریخی است .

وی در رابطه با قوانین کنوانسیون یونیدروا ادامه داد: «بر اساس کنوانسیون 1995 یونیدروا چنانچه کسی در زمان خرید اشیاء تاریخی از قاچاق بودن آن مطلع نباشد، فرد خریدار با حسن نیت معرفی می‌شود که می‌توان با کمک دفتر اجرایی کنوانسیون با گفتگو و توافق‌های دوطرفه مسئله را برای جلوگیری از طولانی شدن پرونده حل کرد که خوشبختانه در این مورد صاحب مال (خریدار) در این زمینه همکاری لازم را داشت.»

طالبیان تصریح کرد: «در جریان این امر محمدرضا زاهدی کارشناس اموال فرهنگی تاریخی و نقی‌زاده کارشناس حقوقی سازمان برای شناسایی اموال به رم رفتند و 30 اثر کشف شده که عمدتاً سفالی و متعلق به دوره‌های اسلامی‌، ایلخانی و تیموری‌ هستند کارشناسی شد، در همین راستا پس از انجام مراحل کارشناسی 6 اثر از میان 30 اثر موجود تلفیقی (حَلَق) هستند و از نظر کارشناسی اصالت ندارد.»

وی با اشاره بر اصالت دیگر اشیا این مجموعه گفت: «24 اثر دیگر دارای ارزش فرهنگی تاریخی بوده و حتی در مواردی به دوره پیش از تاریخ برمی‌گردد. تعدادی از اشیا مفرغی این مجموعه مربوط به هزاره سوم و احتمالا مربوط به مناطق شرقی ایران (کرمان و سیستان) است، در این میان نیز برخی از این آثار مربوط به بعد از اسلام بوده که از شاخص‌ترین آنها می‌توان به یک ماکت سفالی لعاب دار دارای نقش یک کاروانسرا (اسطبل) که در وسط دارای حوض (آبشخور) با تعداد زیادی گاو در اطراف آن است اشاره کرد.»

وی در ادامه تاکید کرد: «در میان این اشیا تعدادی النگوی مفرغی، مهرهای انگشتری بسیار ارزشمند، سفال و نمونه‌ای کوزه منقور به نقش صورت یک انسان که احتمال می‌رود مربوط به دوره تاریخی (ساسانی) باشد به چشم می‌خورد، همچنین در این میان برخی از کاسه‌های سفالی موجود مربوط به دوره ایلخانی و تیموری که ترکیبی از نقش و خط هستند بسیار زیبا و خیره کننده جلوه می‌کنند.»

وی افزود: «خوشبختانه با تلاش‌های همه جانبه سازمان میراث فرهنگی، سفارت جمهوری اسلامی ایران در رم و پلیس کاربینری (اموال فرهنگی ایتالیا) این فرایند حقوقی و استرداد اشیای تاریخی به کشور به نفع ایران پایان یافت.»

طالبیان همچنین با اشاره بر زمان و چگونگی بازگشت این آثار به ایران گفت: «پس از انجام مراحل امر تمامی اموال بر اساس لیست با همکاری جمعدار موزه هنرهای شرقی رم، وکیل پرونده و رایزن حقوقی سفارت تحویل گرفته شد و در اختیار سفارت جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت تا با توجه به علاقه‌مندی مقامات ایتالیایی، پلیس اموال فرهنگی رم و مقامات سفارت ایران در رم به زودی طی یک مراسم رسمی با حضور مقام‌های عالی‌رتبه در محل سفارت جمهوری اسلامی ایران در ایتالیا این استرداد صورت گرفته و این اشیا به کشورمان بازگردانده ‌شود.»

وی تصریح کرد: «علاوه بر توجه و اهمیت بازگشت این اشیا تاریخی به کشور، ذات این امر دارای اهمیت ویژه‌ای است چنانکه پلیس ایتالیا با این اتفاق هوشیار شده و برای جلوگیری از قاچاق دوباره اموال تاریخی در این زمینه به گونه‌ای ویژه‌تر عمل می‌کند. همچنین پس از این اتفاق مهم کنوانسیون 1995 بعد از این نیز ادامه می‌یابد، در پایان می‌توان بر این نکته اهتمام داشت که این استرداد سومین موفقیت ایران در 8 ماه گذشته است.»