آنچه درباره صحن حضرت زهرا‌(س) نمی‌دانید

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا از ستاد بازسازی عتبات عالیات، صحن حضرت زهرا(س) در نجف‌اشرف، بخشی از طرح توسعه جامع حرم حضرت امیرالمؤمنین (ع) است که به‌زودی به‌صورت کامل میزبان زائران حرم علوی خواهد بود.

محوطه این صحن، از محل مقام حضرت زین‌العابدین‌(ع) شروع شده تا محل فعلی حرم مطهر امیرالمؤمنین(ع) ادامه می‌یابد و طراحی آن به نحوی است که ۶۰ درصد زائرین ورودی به حرم مطهر از همین ورودی وارد شوند.

از مقام حضرت زین‌العابدین (ع) تا گنبد طلایی امام اول شیعیان ۴۵۰ متر فاصله است. این همان محلی است که امام سجاد(ع) برای زیارت مخفیانه قبر مطهر جد پدری خود می‌ایستادند و سلام و عرض ارادت کرده و به سمت ضریح مطهر گام برمی‌داشتند. مقام صافی صفایمانی هم جنب همین مقام است.

ساخت و ساز صحن حضرت زهرا (س) بر‌اساس معماری ناب اسلامی- ایرانی صورت گرفته است. چرایی این کار هم به سابقه ساخت و سازهای مربوط به حرم مطهر حضرت علی‌(ع) بازمی‌گردد. معماری حرم امیرالمؤمنین را می‌توان به ۹ دوره از زمان آل‌بویه تا‌کنون تقسیم کرد که آخرین معماری هم مربوط به ۳۰۰ سال پیش و متعلق به نادرشاه افشار بوده است.

علیرضا فداکار رئیس ستاد بازسازی عتبات عالیات در نجف اشرف در‌این‌باره می‌گوید: در بخش غیرزیارتی، موزه و کتابخانه هر کدام به مساحت 16500 مترمربع، بخش اداری به مساحت ۱۰ هزار مترمربع و هتل به مساحت ۱۱هزار مترمربع ساخته شده است. کتابخانه‌ای هم در پنج طبقه با گنجایش یک میلیون کتاب در حال ساخت است. ۵۰۰ زائر می‌توانند خودروی خود را در این بخش پارک کنند. سه آمفی‌تئاتر هم برای این بخش تعبیه شده است که گنجایش هر کدام ۱۰۰ نفر است.

به گفته حسن پلارک رئیس ستاد بازسازی عتبات عالیات، عظمت صحن حضرت زهرا(س) به‌حدی است که بزرگ‌ترین پروژه عمرانی جمهوری‌اسلامی‌ایران در خارج از کشور محسوب می شود. بخش زیارتی صحن حضرت زهرا(س) در چهار طبقه به مساحت ۱۰۰ هزار مترمربع و بخش غیرزیارتی هم در ۵طبقه و به مساحت ۱۲هزار مترمربع ساخته شده است. طراحی صحن به‌گونه‌ای انجام گرفته که ارتفاع نهایی پروژه از ۱۵متر تجاوز نکند چرا که موجب اخلال در دید گنبد خواهد شد.

سید حسن خوشرو معاون فنی و مهندسی ستاد بازسازی عتبات عالیات هم از کیفیت بالای ساخت و ساز در این صحن و مقاومت مصالح به کار رفته در آن می‌گوید: «ستون‌ها و سازه اصلی صحن حضرت زهرا(س) با مقاومت بتنی ۵۰۰کیلوگرم سیمان در واحد مترمکعب ساخته شده که بیشترین مقداری است که می‌توان در یک پروژه بتنی به کار گرفت».

به گفته وی، بیش از ۷۰ درصد محصولات و مصالح استفاده شده در صحن حضرت زهرا(س) ایرانی است. عمده سنگ‌های به کار رفته در این صحن، از معادن سنگ استان‌های خراسان‌جنوبی، مرکزی، لرستان، و شهرهای آذرشهر، مراغه و سیرجان تأمین می‌شود که برخلاف سنگ‌های نمای مسجد‌النبی‌(ص) و مسجد‌الحرام که مخلوطی از سنگ و پلیمر است، طبیعی بوده و به‌ لحاظ کیفیت نیز بسیار بهتر از آنهاست.

هرچند تمام هزینه‌های ساخت صحن حضرت زهرا(س) از کمک‌های مردمی تأمین می‌شود، اما طراحان این پروژه تمام تلاش خود را کرده‌اند که هزینه‌های صورت گرفته در عملیات عمرانی این صحن به حداقل برسد. لذا با وجود آنکه روزانه به طور متوسط ۲۵ کامیون و تریلی مصالح وارد صحن می‌شود، اما با حذف واسطه‌های خرید و انتقال کالا به عراق، هدایا و نذورات مردمی در اقتصادی‌ترین حالت هزینه می‌شود.

یوسف افضلی معاون هماهنگی و مشارکت‌های مردمی ستاد بازسازی عتبات حتی از متبرعین بزرگی می‌گوید که بخش عمده‌ای از اجناس مورد نیاز ساخت این صحن را تأمین می‌کنند: «برای مثال فردی در محلات استان مرکزی بیش از ۱۰میلیارد تومان سنگ از معدن خود برای این صحن اختصاص داده است».

با اتمام هر رواق از بخش‌های زیارتی، آن بخش بلافاصله و بدون هیچ تشریفات خاصی در اختیار تولیت حرم قرار می‌گیرد تا آنها هم بتوانند از آن بهره‌برداری کرده و در اختیار زائران قرار می‌دهند. این کار در ۴۰ ماه اخیر به صورت مستمر انجام شده است. زائرانی که در ایام اربعین سال‌های گذشته علاوه بر کربلا به نجف هم سفر کرده‌اند عموما تجربه استفاده از این فضاهای جدیدالاحداث را داشته‌اند و شاهد افزایش مستمر فضای رواق‌ها بوده‌اند.

 انتهای پیام/4072/خ