گزارش؛
اما و اگر‌های بازار ثانویه ارز/ کدام نرخ دلار واقعی است؟
مدت‌هاست که بعد از راه اندازی بازار ثانویه و مجوز فعالیت بازار آزاد این سوال مطرح است که دلیل تفاوت نرخ این دو بازار در چیست؟
به گزارش گروه رسانه‌های دیگر خبرگزاری آنا، هفته‌هاست که از راه اندازی بازار ثانویه ارز و همچنین ورود رئیس جدید بانک مرکزی با بسته کنترل بازار ارز می‌گذرد و این بازار شاهد اتفاقات جدیدی است؛ از مهم ترین اتفاقات این تحول، ایجاد آرامش نسبی بین معامله کنندگان ارز است.
به رسمیت شناختن صرافی‌ها، فعالیت ۱۰۰ درصدی صادرکنندگان پتروشیمی در بازار ثانویه و سامانه نیما را می‌توان از دیگر عوامل موثر در ایجاد روند فعلی در بازار دانست.
اما نکته قابل توجهی که این روزها اکثر مردم جویای آن هستند، علت تفاوت نرخ ارز در صرافی‌ها و بازار ثانویه است. بازاری که به گفته کارشناسان اقتصادی، نوعی انحصار به وجود آورده است اما توانسته موضع شفافیت را در بازار ارز نمایان کند.
فرشاد مؤمنی، کارشناس مسائل اقتصادی که از منتقدان اجرای سیاست بازار ثانویه ارز است، اظهار کرد: مشکل عمده‌ای که در بازار ثانویه وجود دارد انحصار گسترده در آن است و رئیس کل بانک مرکزی نیز می‌گوید ما کاری به اینکه مبادلات در بازار ارز به چه قیمتی صورت می‌گیرد نداریم اما از طرف دیگر تولیدکنندگان را به همین بازار ارجاع می‌دهد.
وی با بیان اینکه در سال گذشته فقط از مناسبات نفتی، ۶۶ میلیارد دلار درآمد داشتیم، گفت: دولت اعلام کرده است که اقلام اساسی را تامین می‌کند و باید در ادامه گزارش دهد که برای باقی ارزها چه برنامه‌ای دارد. در زمان جنگ که درآمد ارزی زیر ۱۰ میلیارد دلار بود، هرگز تولیدکنندگان را به حال خود رها نکرده بودیم اما نگرانی گسترده اکثر تولیدکنندگان این روزها بی‌تکلیفی و سودهای بالای تسهیلات بانکی است.
اصلی‌ترین مسئله‌ای که کارشناسان اقتصادی را نگران کرده و دائم در حال تحلیل و بررسی آن هستند، شکل‌گیری مجدد محدودیت در فروش ارز به روشی دیگر در بازار ثانویه ارز است.
ترس از قطع یارانه، نرخ ارز بازار ثانویه را تحت تأثیر قرار داده است
وحید شقاقی شهری، کارشناس مسائل اقتصادی نیز در این باره می‌گوید: دلیل اول تفاوت موجود بین نرخ ارز ثانویه با نرخ ارز در صرافی‌ها، محدودیت‌های اعمال شده بروی آن‌هاست. دلیل دوم خاص بودن خریداران ارز در بازار ثانویه یعنی واردکنندگان است. این موارد موجب بالا رفتن اهمیت این بازار شده است.
وی افزود: زمانی که محدودیت اعمال می‌شود صادرکنندگان ملزم می‌شوند ارز حاصل از فعالیت خود را در بازار خاصی (ثانویه) تزریق کنند در نهایت در این بازار ،هم قیمت ارز واقعی نبوده و هم شاهد انحصار هستیم.
این کارشناس مسائل اقتصادی در ادامه گفت: معتقدم بیش‌ترین موضوع که باعث تفاوت نرخ در این دو بازار شده است، ترس صادرکنندگان (که بعضاً تولیدکننده نیز هستند) از حذف یارانه‌های خوراک است. زیرا آن‌ها بر این باورند که اگر ارز را با قیمت بالاتری ارائه کنند دولت یارانه‌هایی که به آن‌ها اختصاص داده است را حذف و یا کاهش می‌دهد؛ از طرفی هم واردکنندگان از قیمت ارائه شده در بازار ثانویه راضی نیستند.
وی در تشریح نارضایتی واردکنندگان از بالا بودن قیمت ارز در بازار ثانویه گفت: واردکنندگانی که اقدام به واردات کالای اساسی (ردیف دوم) کرده‌اند معتقدند صادرکنندگانی (تولیدکنندگان) که تأمین خوراک و مواد اولیه شان بر عهده دولت است باید قیمت پایین‌تری را برای فروش ارز در نظر بگیرند.
شقاقی شهری در ادامه به یارانه پرداختی دولت به تولیدکنندگان اشاره و اضافه کرد: همه ما واقفیم که تولیدکنندگان یارانه آب، برق و سایر مصارف انرژی را از دولت دریافت می‌کنند و محدودیت اعمال شده به این افراد در بازار ثانویه، باعث شده تا نرخ آن‌ها با نرخ ارز آزاد تفاوت ۲ هزار تومانی داشته باشد.
وی بیان کرد: البته اگر قیمت ارز با برنامه‌ریزی منطقی مدیریت شود روند کاهشی را به دنبال خواهد داشت زیرا با کمبود اسکناس ارزی مواجه نیستیم و همین موضوع التهاب‌ها را کمی کاهش می‌دهد اما اگر کنترل نرخ تورم، از دست تیم اقتصادی خارج شود بازار ثانویه نیز قیمت ارزها را به نرخ بازار آزاد رسانده و نگرانی‌ها از صعود قیمت دلار بیشتر خواهد بود.
این کارشناس اقتصادی به از بین رفتن تشنج در بازارها اشاره و بیان کرد:در کل علاوه بر ایراداتی که بر بازار ثانویه وارد است، معتقدم شفافیت در آن باعث شده است تا نظم به بازارها بازگردد، اما هم اکنون نیز نرخ ارز در بازار ثانویه و آزاد واقعی نیست.
بازار ثانویه مکان مناسبی برای ایجاد شفافیت
نیما امیر شکاری، عضو پژوهشکده پولی و بانکی نیز ضمن ابراز امیدواری بر ثبات قیمت ارز در کشور با حضور بازار ثانویه اظهار کرد: بازار ثانویه ارز می‌تواند تأثیر بسیار زیادی بر اقتصاد کشور و التهابات ارزی داشته باشد، ضمن اینکه هم اکنون نیز شاهد برقراری نظم در معاملات ارزی در بازار هستیم اما نباید از رسوخ مشکلات و آفت‌ها به این بازار غافل شد، آفت‌هایی نظیر دو نرخی شدن ارز در همین بازار می‌تواند سم مهلکی برای آرامش فعلی باشد.
وی افزود: بازار ثانویه مکان مناسبی برای ایجاد شفافیت و همچنین کاهش رانت و فساد بوده و امیدواریم این روند همچنان ادامه پیدا کند.
تعیین نرخ ارز در بازار ثانویه ربطی به بانک مرکزی ندارد
چند روز پیش رئیس کل بانک مرکزی از عدم دخالتش در تعیین نرخ ارز در این بازار خبر داده و از صادرکنندگان خواست تا ارز را با قیمت عادلانه‌تری در اختیار واردکنندگان قرار دهند. اگرچه التهابات از بین رفته و بازار به شکل رسمی در آمده است و برخی از کارشناسان نیز معتقدند وضع موجود بهتر نیز خواهد شد، اما هنوز جای این سؤال باقی است که کدام نرخ برای دلار واقعی است؟ و کدام نرخ ارز در بازار ثابت خواهد ماند؟
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان
انتهای پیام/4028
انتهای پیام/
با استفاده مجدد از زبالههای زیستی:
