نهم شهریورماه در تقویم محیط‌زیست کشور به‌عنوان روز ملی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی نامگذاری شده است تا هر سال همه فعالان محیط‌زیست و حیات وحش را در یک روز به یاد خاطرات تلخ مرگ یوزپلنگ و تهدید خطر انقراض آن بیاندازد.
جرقه ثبت این روز به نام یوزپلنگ در روز نهم شهریورماه 1373 زده شد، روزی که یک ماده یوز و سه توله‌اش برای نوشیدن آب به سمت باغ‌های شهر بافق روانه شدند و مردم بومی به دلیل ترس و ناآگاهی از نحوه برخورد با این حیوان در حال انقراض به سمت آنها حمله‌ور شدند.
در این حادثه ماده یوز زخمی فراری شد و یکی از توله‌ها نیز در همان لحظات اولیه جان باخت اما با ورود به موقع محیط‌بانان به محل دو توله دیگر که از حادثه جان سالم به در برده بودند برای انتقال به پارک پردیسان آماده شدند. یکی دیگر از توله‌های زخمی در مسیر انتقال جان خود را از دست داد و فقط یکی از توله‌ها به پارک پردیسان رسید و نجات یافت که متاسفانه آن‌هم 9 سال بعد از این ماجرا پشت میله‌های قفس در پارک پردیسان جان باخت. بعد از این ماجرا بود که روز نهم شهریور را به نام یک گونه در حال انقراض در زیستگاه‌های ایران نامگذاری کردند.
امروز در حالی به مناسبت روز ملی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی به حال و روز این گونه در حال انقراض می‌پردازیم که دو هفته پیش دوشنبه 15 مرداد ماه یک قلاده یوزپلنگ بر اثر برخورد با وسیله نقلیه در جاده‌ای در محور میامی-عباس‌‌آباد در استان سمنان مصدوم شد و به دلیل آسیب شدید نخاعی چند روز بعد جان خود را از دست داد.
عوامل انقراض جمعیت یوز پلنگ ایرانی
عوامل بسیاری در مرگ و نابودی یوزپلنگ آسیایی موثر هستند اما مهم‌ترین دلیل مرگ این حیوان عدم ایمن‌سازی و فنس کشی جاده‌ها اعلام شده‌است. شکار غیرمجاز، تصادفات جاده‌ای، نابودی زیستگاه طبیعی، خشکسالی، حمله سگ‌های ولگرد و قاچاق هم از مواردی هستند که جان یوز ایرانی را تهدید می‌کنند.
همچنین احداث غیرکارشناسی جاده در زیستگاه یوزپلنگ‌ها و نگهداری و فروش آن به‌عنوان حیوان خانگی از سوی سودجویان نیز از دیگر تهدیدات این گونه در حال انقراض به شمار می‌آید.
چند یوزپلنگ در ایران داریم؟
براساس اعلام سازمان حفاظت محیط‌زیست هم اکنون کمتر از 50 قلاده یوزپلنگ در سراسر ایران وجود دارد. در طول 16 سال گذشته شاهد تلف‌شدن 42 قلاده یوز بودیم که 28 قلاده در تصادفات جاده‌ای از بین رفتند. همچنین براساس اعلام سازمان حفاظت محیط زیست در یک دهه اخیر حدود 6 قلاده یوز در جاده مرگبار عباس آباد – میامی در استان سمنان تلف شدند؛ برهمین اساس اهمیت ایمن‌سازی جاده‌ها و کریدورهای عبوری در زیستگاه‌های یوز برای حفاظت از این گونه حیات وحش نقش بسزایی دارد.
زیستگاه یوزپلنگ در کدام استان‌های کشور است؟
بر اساس اعلام سازمان حفاظت محیط‌زیست باتوجه به این که یوزپلنگ در زیستگاه خود تردد می‌کند و به صورت پایدار در یک منطقه سکونت ندارد نمی‌توان آمار دقیقی از جمعیت و محل سکونت این حیوان اعلام کرد اما مناطق توران در استان سمنان، میاندشت در استان خراسان شمالی، نایبندان در استان خراسان جنوبی، راور در استان کرمان، پارک ملی کویر عباس آباد اصفهان و بردسکن در استان خراسان رضوی به عنوان زیستگاه یوز شناخته شده و تحت حفاظت محیط زیست قرار دارند.
باتوجه به تعداد محدود یوزپلنگ در کشور به نظر می‌رسد باید مشارکت عمومی و آگاه سازی مردم بومی برای حفاظت از یوزپلنگ آسیایی در دستور کار سازمان حفاظت محیط‌زیست قرار گیرد و تنها به برگزاری مراسم در این روز و راه‌اندازی کمپین‌های مختلف و حمایت سلبریتی‌ها از این‌گونه منحصربه‌فرد از گربه‌سانان در زیستگاه‌های ایران اکتفا نکنیم زیرا باتوجه به اکوسیستم منطقه و تصادفات جاده‌ای فاصله چندانی تا انقراض این گونه نادر حیات وحش نداریم.
انتهای پیام/4044/
انتهای پیام/
