انتشار فکت‌شیت وزارت امور خارجه دربارۀ شکایت ایران از آمریکا

به گزارش گروه رسانه‌های دیگر خبرگزاری آنا، وزارت امور خارجه فکت‌شیتی (گزاره‌برگی) را در خصوص دعوای جمهوری اسلامی ایران علیه ایالات متحده نزد دیوان بین‌المللی دادگستری منتشر کرده است که متن کامل آن را می‌توانید در این فایل مشاهده کنید.

بر اساس این گزاره‌برگ، جلسه استماع شکایت ایران از آمریکا از روز دوشنبه تا پنجشنبه برگزار خواهد شد. «این پرونده با همکاری مشترک وزارت امور خارجه و مرکز امور حقوقی بین‌المللی ریاست‌جمهوری و با بهره‌گیری از برجسته‌ترین وکلا و حقوقدانان داخلی و خارجی تنظیم و به دیوان بین‌المللی دادگستری ارائه شده است.»

در این فکت‌شیت دربارۀ موضوع شکایت ایران از آمریکا آمده است: «جمهوری اسلامی ایران از همه ابزارها و ظرفیت‌های موجود در عرصه بین‌المللی برای پیگیری و مقابله با اقداماتِ مغایر با حقوق بین‌الملل آمریکا بهره‌برداری نموده و در این مسیر از هیچ تلاشی فروگذار نمی‌نماید. در این مورد خاص، موضوع شکایت اِعمال مجدد تحریم‌های اقتصادی توسط ایالات متحده طی تصمیم 18 اردیبهشت 1398 (8 می 2018) رئیس‌جمهور آمریکا و تشدید تحریم‌ها است. اگرچه بسیاری از تحریم‌های موضوع این دعوا وفق برنامه جامع اقدام مشترک رفع شده بودند و مجدد اعمال شده‌اند، لکن موضوع این شکایت ارتباطی به نقض برجام نداشته، بلکه به دلیل آن است که این تحریم‌ها مغایر با عهدنامه 1334 میان دو کشور و ناقض مفاد این معاهده صورت گرفته و از این جهت علیه آمریکا شکایت شده است. نقض برجام توسط آمریکا به‌دلیل خروج این کشور از آن و اعمال مجدد تحریم‌ها توسط طرف‌های باقیماندۀ برجام طی سازوکار کمیسیون مشترک در حال پیگیری است.»

در بخشی از این گزاره‌برگ آمده است: «این نخستین بار نیست که ایران برای دادخواهی به این مرجع مراجعه کرده است؛ پیشتر ایران سه بار علیه ایالات متحدۀ آمریکا شکایت کرده است: یک بار در سال 1395 در خصوص توقیف دارایی‌های ایران، یک بار پس از بمباران سکوهای نفتی کشورمان توسط ایالات متحده (1371) و دیگری پس از سانحه هواپیمای ایرباس در تاریخ 12 تیر 1367 که منجر به شهادت شمار زیادی از هموطنانمان شد (1368). یک بار هم انگلستان در سال 1330 به‌واسطۀ ملی شدن صنعت نفت و یک بار ایالات متحده به دلیل تسخیر لانۀ جاسوسی در تهران در سال 1358 علیه کشورمان در دیوان بین‌المللی دادگستری لاهه اقامۀ دعوا کرده‌اند.»

این گزاره‌برگ در خصوص مبنای حقوقی شکایت ایران از آمریکا می‌نویسد: «بر مبنای نقض تعهدات بین‌المللی آمریکا وفق مواد (1) 4، (1) 7، (1) 8، (2) 8، (2) 9 و (1) 10 معاهده مودّت، روابط اقتصادی و حقوق کنسولی بین ایران و ایالات متحدۀ آمریکا که در سال 1334 بین طرفین به امضاء رسیده است. رفتار عادلانه و منصفانه با اتباع و شرکت‌های ایرانی، عدم ایجاد محدودیت بر پرداخت و نقل و انتقالات مالی، آزادی واردات، صادرات و حمل و نقل کالا و آزادی تجارت و کشتیرانی از جمله مواردی است که در مواد فوق ذکر شده است و دولت آمریکا با وضع مجدد تحریم‌ها آنها را نقض کرده است.»

در ادامه در خصوص معاهده «مودت، روابط اقتصادی و حقوق کنسولی» بین ایران و آمریکا آمده است: «این معاهده هنوز توسط هیچ‌یک از طرفین فسخ نشده است؛ عنوان «مودت» نباید ما را به اشتباه بیندازد. تعهدات مختلفی از قبیل آزادی تجارت، واردات و صادرات، حقوق کنسولی و ... در این معاهده پیش‌بینی شده است. این عهدنامه برای ده سال پس از لازم‌الاجرایی معتبر بوده و پس از آن تا زمانی که یکی از طرفین فسخ آن را اعلام نکند، معتبر خواهد بود. در صورت اعلام فسخ معاهده، برای یک‌ سال معتبر خواهد بود. پیش از این ایالات متحده در دعوای تسخیر لانه جاسوسی در تهران و جمهوری اسلامی ایران در پرونده سکوهای نفتی، مبنای شکایت خود را این معاهده اعلام کرده بودند و دیوان برمبنای آن ضمن تائید صلاحیت، به شکایت رسیدگی کرده بود. دلیل استناد ایران به این معاهده همچنین به این دلیل بوده است که در معاهده مودت پیش‌بینی شده است که اختلافات ناشی از تفسیر یا اجرای آن نزد دیوان بین‌المللی دادگستری قابل ارجاع و پیگیری است و لذا همان طور که گفته شد، در این چارچوب صلاحیت دیوان قابل احراز است.»

گزاره فوق درباره اینکه اگر صدور رأی به سود کشورمان باشد چه خواهد شد، می نویسد: «در دادخواست کشورمان علیه ایالات متحدۀ آمریکا درخواست شده است دیوان مسئولیت بین‌المللی ایالات متحدۀ آمریکا به واسطۀ نقض پیمان 1334 مودت بین دو کشور در نتیجۀ وضع مجدد تحریم‌ها را اعلام کرده و از آمریکا بخواهد خسارات وارد شده به کشورمان را جبران نماید.»

در ادامه در خصوص اینکه رسیدگی‌های دیوان بین‌المللی دادگستری چه زمانی شروع شده و چه زمانی پایان خواهد یافت، آمده است: «کشورمان در تاریخ 25 تیر 1397 دو سند تقدیم دیوان کرد؛ یکی «دادخواست» تنظیم‌شده علیه ایالات متحدۀ آمریکا که حاوی تشریح مسئولیت بین‌المللی این دولت و نقض پیمان مودت است و دیگری «درخواست» از دیوان برای صدور دستور موقت است، که در صورت تحقق آمریکا موظف خواهد بود از اجرای تحریم‌ها تا زمان صدور رأی نهایی خودداری کند. در حال حاضر دیوان در حال رسیدگی به درخواست قرار موقت است. پس از جلسات استماع قرار موقت که این هفته در لاهه برگزار می‌شود، در فاصله کمتر از یک ماه دیوان قرار موقت خود را صادر می‌کند. پس از آن، رسیدگیِ معمول به این پرونده آغاز خواهد شد که همانند سایر رسیدگی‌های دیوان بین‌المللی دادگستری زمان‌بر است. مدت زمان اعلام رأی نهایی دیوان بستگی به عوامل مختلف به‌ویژه درجه همکاری اطراف دعوی دارد.»

این گزاره‌برگ می‌افزاید: «جلسه استماع عمومی درخصوص صدور دستور موقت در پرونده نقض تعهدات عهدنامه مودت روابط اقتصادی و حقوقی کنسولی (جمهوری اسلامی ایران علیه ایالات متحده آمریکا) از تاریخ دوشنبه 27 الی پنجشنبه 30 اوت 2018 (پنجم الی هشتم شهریور 1397) در مقر دیوان بین‌المللی دادگستری در لاهه برگزار خواهد شد.»

منبع: تسنیم

انتهای پیام/4009/پ