در پی تنش در روابط ترکیه و آمریکا
سرنوشت پایگاه نظامی اینجرلیک و پنجاه کلاهک هسته‌ای موجود در آن چه می‌شود؟
خبرگزاری فرانسه در گزارشی به تبعات بسته شدن پایگاه نظامی اینجرلیک ترکیه به روی هواپیماهای آمریکایی پرداخت.
به گزارش گروه رسانه‌های دیگر خبرگزاری آنا، برخی کارشناسان معتقدند بسته شدن پایگاه نظامی اینجرلیک ترکیه به روی هواپیماهای آمریکایی می‌تواند برای آنکارا گران تمام شود.
بر اساس این گزارش، برخی تحلیلگران معتقدند اگر پایگاه هوایی اینجرلیک ترکیه که اصلی‌ترین پایگاه نظامی سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در ترکیه محسوب می‌شود و در عملیات ائتلاف (به اصطلاح) ضدداعش به فرماندهی آمریکا در سوریه نقش مهمی ایفا می‌کند، به روی هواپیماهای آمریکایی بسته شود این اتفاق می‌تواند برای ترکیه گران تمام شود.
در شرایطی که روابط آمریکا و ترکیه که دو کشور متحد در ناتو هستند، در این اواخر به پائین‌ترین سطح خود در چند دهه اخیر تنزل یافته است، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه به واشنگتن هشدار داده ممکن است دوستان و متحدان دیگری پیدا کند.
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه اوایل این هفته دولت آمریکا را از پیامدهای تدابیر تنبیهی که واشنگتن بر ضد آنکارا اتخاذ کرده است، بر حذر داشت و هشدار داد اگر این وضعیت ادامه داشته باشد و اگر واشنگتن حاکمیت ترکیه را محترم نشمارد، ممکن است ترکیه برای پیدا کردن دوستان و متحدان جدیدی اقدام کند. به گفته اردوغان وضعیت موجود، همکاری‌ها و روابط ترکیه و آمریکا را به خطر انداخته است، بنابراین اگر دولت آمریکا همچنان نسبت به ترکیه بی‌احترام باشد، آنکارا متحدان جدیدی پیدا خواهد کرد.
در چنین شرایطی رجب طیب اردوغان در گفتگوی تلفنی اخیر خود با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه نیز درباره مسائل مختلف اقتصادی و تجاری و همچنین بحران سوریه گفتگو و تبادل نظر کرد.
طبق اسنادی که هفته گذشته رسانه‌های آمریکایی منتشر کردند، گروهی از وکلای نزدیک به دولت ترکیه با ارائه دادخواستی به دادگاه آدانا که نزدیک‌ترین فاصله را تا پایگاه نظامی اینجرلیک دارد، خواستار بازداشت افسران نظامی آمریکا به اتهام مشارکت در کودتای نافرجام ژوئیه سال 2016 بر ضد اردوغان شده‌اند. این وکلا در دادخواست خود اعلام کرده‌اند ژنرال جوزف ووتل، فرمانده نیروهای نظامی آمریکا در خاورمیانه از جمله افسران آمریکایی است که باید بازداشت شود.
با این حال جیمز متیس، وزیر دفاع آمریکا در این باره ابراز اطمینان کرده و تأکید کرده است روابط میان نظامیان دو کشور تغییری نکرده است. وی به تازگی در گفتگو با مطبوعات تأکید کرد: «ما (نظامیان آمریکا و ترکیه) به همکاری‌های تنگاتنگ خود ادامه خواهیم داد.»
با این همه، جیمز استاوریدیس، فرمانده پیشین نیروهای ناتو اوضاع کنونی را نگران‌کننده می‌داند. وی روز دوشنبه در گفتگو با شبکه تلویزیونی MSNBC اعلام کرد:«از دست دادن ترکیه یک اشتباه ژئوپلیتیک بزرگ خواهد بود. باید مانع از این اتفاق شویم اما این ترکیه است که در این مرحله باید اولین گام را بردارد.»
جوشوآ لاندیس، مدیر مرکز مطالعات خاورمیانه می‌گوید:«این ترکیه است که از تنش‌های کنونی با واشنگتن بیشتر آسیب می‌بیند. من معتقدم که به احتمال زیاد اینجرلیک باقی خواهد ماند. بیرون کردن آمریکا از پایگاه اینجرلیک برای ترکیه یک ناکامی بزرگ خواهد بود و من فکر نمی‌کنم که اردوغان خواستار چنین چیزی باشد.»
پایگاه اینجرلیک واقع در جنوب ترکیه در سال 1951 توسط آمریکا و در اوج جنگ سرد احداث شد. آمریکا در همه عملیات‌های خود در منطقه از اینجرلیک به عنوان یک پایگاه پشت جبهه استفاده می‌کند. پنجاه کلاهک هسته‌ای نیروی بازدارنده ناتو نیز در اینجرلیک نگهداری می‌شوند و این پایگاه از چندین دهه پیش امنیت ترکیه را تضمین می‌کند.
از حملات یازدهم سپتامبر 2001 در آمریکا، ارتش آمریکا از اینجرلیک به عنوان بزرگترین پایگاه پشتیبانی در عملیات ناتو در افغانستان استفاده می کند و از سال 2015 نیز از این پایگاه در عملیات ائتلاف بین‌المللی به اصطلاح ضدداعش در عراق و سوریه استفاده‌های زیادی به عمل آمده است. اما امروز در شرایطی که ترکیه از هر زمان دیگری بی‌ثبات‌تر به نظر می‌رسد، برخی کارشناسان پیشنهاد می‌کنند که وابستگی نیروی هوایی آمریکا به پایگاه اینجرلیک کاهش یابد.
استیون کوک از مسئولان شورای روابط خارجی آمریکا می‌گوید:«من نمی خواهم بگویم که ما باید روابط خود را با ترکیه قطع کنیم اما با توجه به این که ترک‌ها خیلی راحت مسدود کردن دسترسی آمریکا به اینجرلیک را پیش می‌کشند، اهمیت این روابط کمتر و کمتر می‌شود.»
مرکز تحقیقاتی آمریکایی BPC نیز که پیوسته جمهوری‌خواهان و دموکرات‌های آمریکا را به سازش دعوت می‌کند، به تازگی در پایگاه اینترنتی خود نقشه‌ای از منطقه با همه جایگزین‌های احتمالی اینجرلیک برای عملیات نظامی آمریکا در خاورمیانه به ویژه پایگاه‌های نظامی موجود در خاک اردن و کویت منتشر کرده است.
علاوه بر این تنش‌های موجود در روابط ترکیه و آمریکا می‌تواند برای پروژه‌ها و برنامه‌های نظامی آنکارا نیز گران تمام شود.
کنگره آمریکا به وزارت دفاع این کشور (پنتاگون) دستور داده است تا زمانی که آنکارا برای نهایی نکردن مذاکرات خود با روسیه در خصوص خرید سیستم‌های دفاع ضدهوایی اس-400 ساخت روسیه تعهد نکرده است، حتی یک هواپیمای اف-35 نیز در اختیار ارتش ترکیه قرار ندهد. گفته می‌شود جنگنده‌های اف-35 آمریکا قابلیت گریز از این سامانه‌های دفاع ضدهوایی ساخت روسیه را دارند.
واشنگتن به ترکیه درباره خرید موشک‌های اس-400 از روسیه هشدار داده و اعلام کرده است این مسئله می‌تواند بر توافق دو کشور در خصوص جنگنده‌های نسل پنجم اف-35 تاثیر منفی بگذارد. اما مسئولان حزب حاکم عدالت و توسعه ترکیه ضمن رد این تهدیدها اعلام کردند تحریم احتمالی ترکیه توسط آمریکا حتی با روح روابط کشورهای عضو ناتو نیز که ترکیه از هفتاد سال پیش در آن عضویت دارد، در تضاد است و می‌تواند روابط آنکارا و واشنگتن را که همین حالا نیز با تنش‌هایی روبرو است، بیش از پیش متشنج سازد.
آنکارا از سال 2002 شریک کنسرسیومی بین‌المللی است که اجرای پروژه ساخت اف-35 را تامین مالی کرده است. همچنین ممکن است ترکیه از قرارداد پرسود یک و نیم میلیارد دلاری با پاکستان برای فروش 30 فروند بالگرد جنگی T-129 ATAK ساخت ترکیه محروم شود.
نشریه تخصصی "دیفنس نیوز" به نقل از مسئولان نظامی ترکیه نوشت، در این بالگردهای جنگی قطعات ساخت آمریکا استفاده می‌شود و این احتمال وجود دارد که اگر روابط میان آنکارا و واشنگتن مسموم‌تر از این شود، آمریکا ارسال این قطعات را به ترکیه ممنوع کند.
با این حال به نظر می‌رسد به رغم جنگ لفظی که میان آنکارا و واشنگتن درگرفته است، مقامات ترکیه مراقب آن هستند که اوضاع از این بدتر نشود. موید این ادعا آن است که کاخ سفید روز دوشنبه اعلام کرد سردار قلیچ، سفیر ترکیه در واشنگتن با جان بولتون، مشاور امنیت ملی ریاست جمهوری آمریکا دیدار کرده است.
طبق اعلام سارا سندرز، سخنگوی کاخ سفید، جان بولتون روز دوشنبه به درخواست سفیر ترکیه در آمریکا در کاخ سفید با وی دیدار و با وی درباره استمرار بازداشت کشیش آمریکایی اندرو برانسون در ترکیه و وضعیت فعلی روابط آمریکا و ترکیه گفتگو و تبادل نظر کرد.
ترکیه و آمریکا که دو متحد عضو سازمان پیمان آتلانتیک شمالی هستند برای اولین بار در چند دهه اخیر به علت اختلاف در موضوعات مختلف از جمله سرنوشت کشیش آمریکاییِ بازداشت‌شده در ترکیه به اتهام تروریسم، در روابط خود با تنش‌های زیادی روبرو شده‌اند.
از دیگر عوامل تنش‌آفرین در روابط دو کشور تصمیم اخیر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا برای اعمال تعرفه‌های جدید بر واردات از ترکیه است. ترامپ در چارچوب تدابیر تنبیهی خود بر ضد ترکیه جمعه گذشته تصمیم گرفت تعرفه‌های گمرکی بر وادرات فولاد و آلومینیوم از ترکیه را دو برابر کند. این اقدام آمریکا سرعت سقوط ارزش لیر ترکیه در برابر دلار آمریکا را تشدید کرد.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان
انتهای پیام/4028
انتهای پیام/
