تیم مذاکرهکننده ایران میدانست برجام لغوشدنی است/ اروپا نمیتواند کاری کند
گروه بینالملل خبرگزاری آنا؛ در ایام سالگرد سومین امضای برجام هستیم و توافق هستهای که سه سال پیش، عدهای برای به سرانجام رسیدنش به خیابانها ریختند و شادی کردند، آینده نامعلومی دارد. اغلب حامیان داخلی و خارجی برجام، که کاری جز محکوم ساختن خروج ترامپ از توافق از دستشان بر نمیآید، میدانند که امید چندانی به بقای آن نیست. به همین مناسبات با یکی از سرشناسترین تحلیلگران آمریکایی به گفتوگو نشستیم تا نظر او را درباره وضعیت توافق هستهای و تحولات پیشرو جویا شویم.
«باربارا اسلاوین» خبرنگار کهنهکار آمریکایی است که سالها در زمینه سیاست خارجی قلم زده و حالا عضو ارشد شورای روابط خارجی آتلانتیک و هماهنگکننده گروه ویژه ایران در این اندیشکده امریکایی است. در سال 2007 کتابی از او درباره روابط تهران-واشنگتن منتشر شد و در زمان مذاکرات هستهای ایران، از ناظران و تحلیلگران توافق بود و مدافع سر سخت برجام.
اسلاوین این روزها، مثل سایر مدافعان توافق هستهای، سرخورده از تصمیم ترامپ برای خروج از توافق، ناظر مذاکرات رفت و برگشتی 1+4 است و امیدوار به این که این توافق تاریخی هر طور شده، حفظ شود.
خانم اسلاوین، به عنوان اولین سوال بگویید آیا شما هم از تصمیم ترامپ برای خروج از برجام شوکه شدید و یا برعکس، انتظار چنین اقدامی را داشتید؟
نه غافلگیر نشدم، ترامپ در کمپین های خود توافق هستهای را بدترین توافق مذاکره شده خوانده بود. او با توافق مخالف بود، البته نه به خاطر محتوای برجام که بعید میدانم از آن اصلا اطلاعی داشته باشد، بلکه چون این توافق در زمان اوباما مذاکره شده بود و نتانیاهو و شمار دیگری از حامیان ترامپ با آن مخالف بودند.
مردم ایران از وعدههای تو خالی دولت اوباما بسیار سرخوردهاند، واقعا اوباما نمیتوانست کاری کند که برجام به این راحتی توسط جانشین او لغو نشود؟
برجام به عنوان یک توافق بر اساس فرمان اجرائی رئیس جمهور مذاکره شد چون اوباما با کنگرهای خصمانه مواجه بود و نمی توانست توافق هستهای را به عنوان یک معاهده به تصویب برساند. مقامات ایرانی خیلی خوب میدانستند که این توافق معاهده نیست و صرفا توافقی بر اساس «فرمان اجرائی» رئیس جمهور است.
فرمان اجرائی در حیطه اختیارات رئیس جمهور است و این یعنی رئیس جمهور بعدی میتوانست با خودداری از تمدید لغو تحریمها، از برجام خارج شود.
اتحادیه اروپا علیالظاهر برای حفظ برجام تلاش میکند اما شرکتهای اروپایی از ترس تحریمهای آمریکا، یکی پس از دیگری ایران را ترک میکنند و قراردادهایشان را لغو میکنند، آیا از دست اتحادیه اروپا کاری ساخته است؟
اتحادیه اروپا گام های مهمی اتخاذ کرده اما نمیتواند شرکتهای خصوصی اروپایی را وادار کند که با ایران تجارت کنند. برخی شرکتهای کوچکتر شاید در ایران بمانند اما واقعبینانه این است که ایران باید برای مقابله با تحریمها به چین، ترکیه، هند و روسیه روی بیاورد.
فکر میکنید امکان دارد ترامپ به برجام بازگردد؟
از ترامپ هیچ چیز بعید نیست، اما فکر نمیکنم ایران به خواستههایی که وزیر خارجه آمریکا مطرح کرده تن دهد. یکی از احتمالات این است که فهم جدیدی در زمینه سوریه و یمن صورت بگیرد تا ترامپ بتواند مانند آنچه در مذاکره آمریکا با کره شمالی رخ داد، حداقل ادعای پیروزی داشته باشد.
من به عنوان حامی برجام، امیدوارم که ایران همچنان پای بند توافق باشد تا شاید رئیس جمهور جدید آمریکا دوباره به برجام بازگردد. گرچه ایران از مزایای برجام بینصیب میماند اما از حمایت سایر کشورها برخودار است و دست برتر را در زمینه اخلاقمداری دارد.
اما ایرانیها در برجام برای این که در زمینه اخلاقی دست برتر را داشته باشند مذاکره نکردند، در ثانی چطور میشود ایران هشت سال توهینها و خصومتهای امریکا را تحمل کند و محدودیتهای هستهای را بپذیرد تا «شاید» رئیسجمهور بعدی به برجام بازگردد؟
ترامپ به خاطر همکاری با روسیه تحت بررسی است و من امیدوارم که او نتواند در دور دوم رای بیاورد و جانشین او به برجام بازگردد و البته قبول دارم که اعتماد دوباره ایران به روسای جمهور امریکا سخت است اما تهران و واشنگتن باید راهی برای ارتباط با یکدیگر ایجاد کنند؛ هم در مسائل هستهای و هم مسائل منطقهای.
انتهای پیام/
انتهای پیام/