نقش گروه‌های خاص در خلق آشفتگی‌های ارزی/ شفافیت بازار ارز در گرو تعبیر یک رؤیا

گروه اقتصادی_ خبرگزاری آنا؛ کامران ندری،‌ کارشناسی ارشد معارف اسلامی و اقتصاد و دکترای علوم اقتصادی از دانشگاه امام صادق(ع) است که پیش از این سوابقی همچون رئیس پژوهشکده پولی و بانکی، مدیریت گروه بانکداری اسلامی و معاون پژوهشی در پژوهشکده پولی و بانکی را در کارنامه خود دارد.

این گفت‌وگو صرفاً از منظر فنی و کارشناسی و فارغ از عناوین شغلی ایشان در دستگاه‌های اجرایی انجام شده است که در ادامه می‌خوانید.

آنا: درباره بازار ارز و آشفتگی‌هایی که در ماه‌های گذشته به وجود آمده است، توضیح دهید و اینکه چرا با وجود ابزارهای شفاف در بازار سرمایه، هنوز در کنترل عرضه و تقاضا چالش‌هایی وجود دارد؟

ندری: این آشفتگی‌های بازار را خودمان ایجاد کرده‌ایم، چراکه بخشی از آن به علت نبود ساختارهای مناسب ارزی و بخشی با اقدامات ناصحیح سیاست‌گذاران رقم خورده است؛ هم‌اکنون بازار آتی سکه طلا در بورس کالا، فعال است و قطعا می‌توانیم بورس دیگری به نام «بورس ارز» راه‌اندازی کنیم.

آنا: چرا از تجربه راه‌اندازی بورس ارز، در سایر کشورهای توسعه یافته استفاده نمی‌شود؟

ندری: قطعا ما می‌توانیم قراردادهای مشتقه ارزی راه‌اندازی کنیم که هم برای سیاست‌گذاران و هم برای سرمایه‌گذاران امکانی را فراهم می‌کند که ضمن کنترل نرخ ارز، ریسک‌های ناشی از عدم ثبات آن پوشش داده شود.

در کشورهای توسعه یافته تجربه راه‌اندازی بورس ارز وجود دارد و باید بپرسیم که چرا برای ایجاد آن در ایران تلاش نمی‌شود؟ علاوه بر مشکلات ارزی، رشد شدید نقدینگی در کشور آسیب جدی به بدنه اقتصاد کشور وارد خواهد کرد.

آنا: با توجه به اینکه افزایش حجم نقدینگی، تورم کشور را تحت الشعاع قرار می‌دهد، آیا پیش‌بینی تورم 50 درصدی تا پایان سال را قبول دارید؟

ندری: نقدینگی در کشور، تا پایان خرداد ماه 97 رقم 1800 هزار میلیارد تومان اعلام شد و در سال 96 نیز روزانه 1000 میلیارد تومان خلق پول در کشور داشتیم؛ بنابراین رشد شدید نقدینگی در کشور به همراه سرکوب شدید قیمت‌ ارز، کالاهای اساسی و حامل‌های انرژی منتج به جهش قیمتی کالا می‌شود.

این امر نه تنها تورم واقعی بلکه تورم انتظاری را نیز تا حد زیادی افزایش خواهد داد و می‌تواند در آینده نزدیک تورم شدیدی به اقتصاد کشور تحمیل کند.

آنا: تأثیر تحریم‌ها در ایجاد مشکلات اقتصاد کشور چه میزان است آیا اساسا تحریم‌ها می‌تواند، سهم عمده‌ای در آشفتگی‌های بازار و نوسان شدید قیمت‌ها داشته باشد؟ تحریم‌ها در واقع به عنوان کاتالیزور عمل می‌کند و در واقع همه چیز در داخل کشور اتفاق می‌افتد و تحریم‌ها نقش اصلی ندارد.

در اینجا خلاء جدی در نحوه نظارت نهادها داریم و گروه‌های خاص و اندک عامل جدی در ایجاد مشکلات برای کشور هستند؛ این گروه‌ خاص که عمدتا وابسته به ارکان قدرت اجرایی هستند، منافع عامه مردم را به خطر می‌اندازند.

بیش از این نمی‌توان درباره گروه اندک و خاص صحبت کرد و قطعا نهادهای نظارتی باید ورود کرده و مسئله را حل کنند. به عنوان مثال، اخیرا 6000 دستگاه خودرو وارد کشور می‌شود و هنوز عامل اصلی آن شناسایی نشده، قطعا این فرد به ارکان قدرت متصل است.

آنا: با توجه به افزایش شدید نقدینگی، آیا پیش‌بینی ارائه شده در برخی محافل مبنی بر رسیدن به نرخ تورم 50 درصدی، تا پایان سال را قبول دارید؟

ندری: شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در مناطق شهری ایران در خردادماه 1397 به عدد 122.6 رسید که نسبت به ماه قبل 4.3 درصد افزایش یافت؛ شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی تحت تأثیر التهابات اخیر ارزی، افزایش 4.3 درصدی را در خردادماه سال جاری در مقایسه با ماه قبل تجربه کرده است.؛ بنابراین اگر این روند ادامه داشته باشد، با توجه به اینکه تحریم‌ها را در پییش‌ داریم، تورم 50 درصدی و حتی بیش‌تر دور از ذهن نیست البته رسیدن به این تورم یک احتمال است.

آنا: ایجاد بازار ثانویه ارزی در کاهش التهابات را چقدر مؤثر می‌دانید؟

ندری: ایجاد بازار ثانویه گام مثبتی بود تا بخشی از التهابات بازار را بهبود بخشد؛ اما نکته اساسی در این مسئله، تزریق 20 درصد از منابع حاصل از صادرات غیرنفتی به بازار است و همچنان بخش عمده‌ای از ارز کشور به صورتی دستوری و خارج از سامانه معامله می‌شود و باید این امر با ایجاد بورس ارز مدیریت شود.

انتهای پیام/