ظریف پاسخ کدام اظهارات جان کری را داد؟ + گزارش جلسه کمیته روابط خارجی سنا با حضور 3 وزیر کابینه اوباما

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، از دستیابی به توافق بین ایران و ١+٥، ده روزی می‌گذرد، مذاکره‌کنندگان ایران و دیگران هم به مجلس کشورهایشان رفته‌اند و در مورد این توافق به پارلمان‌نشینان پاسخ داده‌اند، اما گزارش‌ها از جلسه سه وزیر دولت اوباما با نمایندگان کنگره نشان می‌دهد آنها راه دشوارتری در پیش دارند.

سه وزیر کابینه اوباما در مقابل اعضای کمیته روابط خارجی سنا نشستند تا به پرسش‌های آنها در مورد توافق با ایران پاسخ دهند. جلسه‌ای تاریخی که چند ساعت به طول انجامید، اما منتقدان از پاسخ‌هاییی که شنیدند قانع نشدند.

سناتورهای منتقد توافق هسته‌ای: جان کری فریب ایران را خورده است

خبرگزاری مهر متن کامل جلسه استماع کمیته روابط خارجی سنا را منتشر کرده است. بر اساس آن، سناتورهای آمریکایی، وزیر امور خارجه کشورشان را متهم کردند که موجب شده آنها در جهان منزوی شوند و آنها در مقابل ایران فریب خورده‌اند. جان کری وزیر امورخارجه آمریکا، ارنست مونیز، وزیر انرژی و جک لو، وزیر خزانه‌داری آمریکا در این جلسه حضور داشتند. جان کری متهم شد که فریب ایران را خورده و امتیازهای بی‌شماری را در سایه برنامه جامع اقدام مشترک به ایران داده است.

کری، ارنست مونیز و لو در حالی خود را برای پاسخ‌دهی به پرسش‌های ١٩ سناتور در خصوص توافق به‌دست‌آمده با ایران مهیا کرده بودند با انتقادهای غیرهسته‌ای به این توافق از سوی جمهوریخواهان و برخی هم‌حزبی‌های دموکرات اوباما مواجه شدند. بخش اعظمی از سخنان سناتورهای منتقد از توافق به نحوه تامین امنیت اسرائیل پس از این توافق و همچنین محل صرف اموال آزادشده ایران و دلیل طرح توافق در شورای امنیت پیش از رای کنگره به آن اختصاص داشت. بسیاری از منتقدان از جان کری سوال کردند که چرا در قالب مذاکرات هسته‌ای، چند تبعه آمریکایی که در زندان‌های ایران هستند، آزاد نشدند؟ یک سناتور جمهوری‌خواه به صراحت با بیان اینکه آمریکا ٢٥ درصد از هزینه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را پرداخت می‌کند، ادعا کرد که این آژانس باید متن توافق محرمانه با ایران را در اختیار کمیته روابط خارجی سنا قرار دهد.

سناتور مارکو روبیو در بخش‌هایی از سخنان خود خطاب به کری گفت: این توافق، توافق دولت شماست و توجهی به مسائل حقوق بشر در ایران ندارد. رئیس‌جمهوری بعدی تحت هیچ اجبار اخلاقی و حقوقی قرار ندارد که این توافق را بپذیرد. این توافق هم‌زمانی که اوباما از کاخ سفید برود، قابل رد شدن است.

روبیو همچنین از ارنست مونیز سوال کرد که آیا این توافق منجر به این می‌شود که اگر اسرائیل به ایران حمله کند، آمریکا از ایران حمایت کند؟ مونیز بسیار کوتاه و خلاصه شده گفت: خیر.

راند پاول نیز از جان کری سوال کرد: آیا در سایه این توافق، در شرایطی که ایران نقضی انجام دهد، آمریکا می‌تواند اجماع جهانی برای گزینه نظامی علیه ایران را جلب کند؟ کری با قاطعیت پاسخ داد: بله.

سناتورهای تندرو آمریکایی در حالی تهدید به رد این توافق می‌کنند که بر اساس آخرین نظرسنجی‌های انجام گرفته، ٧٩ درصد از آمریکایی‌ها حامی توافق وین و ٤٨ درصد مخالف آن هستند.

بن کاردین یکی از سناتورهای دموکراتی بود که انتقادهای خود را در قالب پرسش از سه وزیر مطرح کند و انتظار دریافت پاسخ را بکشد. وی پرسید اگر آمریکا توافقنامه را ترک کند، واکنش‌های بین‌المللی به این کشور و سرنوشت تحریم‌ها چه خواهد بود؟ به تصویر کشید. وی در ادامه سوال کرد: آیا ما توانسته‌ایم به طرزی کارآمد مانع از آن شویم که ایران از فعالیت‌های مخفی برای ساختن سلاح هسته‌ای استفاده کند؟ آیا این توافقنامه دسترسی کافی به افراد، مکان‌ها و اسناد را در اختیار ما و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواهد داد تا ما درباره ابعاد نظامی قبلی‌شان بدانیم؟ آیا ما به اندازه کافی زمان گریز در اختیار خواهیم داشت تا اگر ایران تلاش کند به یک کشور دارنده سلاح هسته‌ای تبدیل شود، پس از دوره توافق، ما ابزارهای کافی داشته باشیم و مانع از آن شویم که آنها به قدرت دارنده سلاح هسته‌ای تبدیل شوند؟

وزیر خزانه‌داری آمریکا:اموالی که آزاد می‌شود اموال بلوکه‌شده ایران است و پول آمریکا نیست

جک لو، وزیر خزانه‌داری آمریکا که وی را باید مجری بسیاری از تحریم‌های اعمال شده علیه ایران در دولت باراک اوباما دانست، در جلسه کنگره مسئولیت پاسخ دادن به پرسش‌ها در خصوص ساز و کار برداشته شدن تحریم‌های ایران و همچنین بحث بازگشت‌پذیری آنها را بر عهده داشت. جک لو در پاسخ به پرسش‌ها در خصوص نگرانی از آزادسازی اموال ایران و محل هزینه شدن آن گفت: ارزیابی ما این است که بعد از کاهش تحریم‌ها، ایران فقط می‌تواند به نیمی از این ذخایر دست یابد که ٥٠ میلیارد دلار است. زیرا بیش از ٢٠ میلیارد دلار از این پول‌ها مربوط به طرح‌هایی با چینی‌هاست که قابل صرف شدن نیستند و ده‌ها میلیارد دلار دیگر وام قابل ارایه به بخش‌های بانکی و انرژی هستند. به عنوان یک واقعیت مالی، ایران می‌تواند فقط منابع قابل استفاده را صرف کند تا بازپرداخت‌های بین‌المللی مانند فاینانس واردات و بدهی‌های خارجی را پرداخت کند. افزون بر این، رییس‌جمهور روحانی با وعده احیای اقتصادی انتخاب شد و ضرورت دارد که به این وعده‌های عمل نشده، عمل کند. وی با نیم تریلیون دلار نیاز به سرمایه‌گذاری و الزامات دولتی روبه‌روست. جک لو در بخش‌هایی از سخنان خود تاکید کرد که ما بر اساس توافق نمی‌توانیم تحریم‌های هسته‌ای که لغو می‌شود را پس فردا دوباره با یک عنوان دیگر اعمال کنیم. وی در پاسخ به سوال‌های بی‌شمار در خصوص آزادسازی اموال بلوکه شده ایران هم در حالی که تعجب کرده بود، گفت: آقایان، اموالی که آزاد می‌شود اموال بلوکه شده ایران است و پول آمریکا نیست که به حساب این کشور واریز می‌شود.

نطق جان کری در کمیته روابط خارجی سنا

جان کری که برای نخستین بار پس از توافق جامع هسته‌ای در وین در صحن علنی کمیته روابط خارجی سنا حضور یافته بود تمام قد از توافق به دست آمده با ایران حمایت کرد.وزیر امور خارجه آمریکا در جلسه سنا درباره توافق هسته‌ای گفت: این فقط آمریکا نیست که با ایران به توافق رسیده، بلکه کشورهای هسته‌ای دیگر چون روسیه، چین، بریتانیا و فرانسه نیز یک طرف این توافق‌اند و همه این کشورها درک خوبی از ملاحظات مرتبط با مسائل اتمی دارند.دولت آمریکا به‌دنبال تعطیلی کامل برنامه هسته‌ای ایران نبوده و تنها می‌خواسته مانع از رسیدن ایران به سلاح اتمی شود.

اعضای 1+5 ساده‌لوح و آماتور نسیتند

او درعین‌حال گفت: تسلیم کامل ایران خیال خام است. اعضای تیم‌های مذاکره‌کننده ١+٥ که در دو سال گذشته ماراتن رایزنی‌ها را با ایران پیش برده‌اند نه ساده لوح هستند و نه آماتور. وزیر امور خارجه آمریکا گفت تنها گزینه دیگر به جز مذاکره، برخورد نظامی بود. وی افزود: ما نمی‌توانیم دانش ایران را با بمباران از بین ببریم.

کری با به یادآوری روزهای اعمال تحریم بر ایران، ادعاهای پیشین خود را در خصوص تاثیرگذاری تحریم‌ها بر ایران تکرار کرده و گفت: ما به اتفاق آرا، آن تحریم‌ها را تصویب کردیم. این تحریم‌ها نقش بسیار سازنده‌ای در آوردن ایران به سر میز مذاکرات ایفا کردند و به صراحت مشخص کرد که ما می‌خواهیم مذاکرات جدی و سازنده‌ای با ایران داشته باشیم.

وی برای چندمین بار در دو سال گذشته تاکید کرد که ما در سایه این توافق همه چهار مسیر دستیابی ایران به بمب اتم را مسدود کرده‌ایم: دو مسیر از طریق اورانیوم و یک مسیر فراوری پلوتونیوم و یک مسیر مخفی. طرح اعلام شده در هفته گذشته در وین، واقعا همان توافقی است که سبب بسته شدن مسیرهای مذکور می‌شود و به ما تضمین‌هایی می‌دهد تا در سایه ان پی تی، مشارکت ایران به وجود بیاید و ما بدانیم ایران چه کارهایی انجام می‌دهد.

کری در ادامه برخی ستانده‌های آمریکا در این مذاکرات را به زبان قابل فروشی برای سناتورها برشمارد: ایران باید ٩٨ درصد از ذخایر اورانیوم غنی‌شده خود، دوسوم از سانتریفیوژهای نصب شده و قلب راکتور آب سنگین خود را کنار بگذارد. براساس این طرح، ایران از تولید اورانیوم غنی شده با خلوص بالا و پلوتونیوم قابل استفاده برای تسلیحات هسته‌ای به مدت ١٥ سال بازداشته خواهد شد. ایران مشمول جامع‌ترین و گسترده‌ترین اقدامات راستی آزمایی و شفاف‌سازی خواهد شد که تاکنون از طریق مذاکره حاصل شده است. در نتیجه، اگر ایران فریبکاری کند، ما به سرعت قادر خواهیم بود به این مساله پی ببریم و پاسخ متناسب بدهیم. بسیاری از این اقدامات نه برای ١٠ یا ١٥ یا ٢٠ سال بلکه برای کل دوره زمانی برنامه هسته‌ای ایران به قوت خود باقی خواهند ماند و درنتیجه ما را قادر خواهند ساخت تا به گونه‌ای قابل راستی‌آزمایی اطمینان حاصل کنیم که این برنامه ماهیت منحصرا صلح‌آمیز خواهد داشت.

نگذارید دنیا بگوید آمریکا ٥٣٥ وزیر امور خارجه دارد

بخش پایانی نطق کری در جلسه استماع هم در قالب هشداری به سناتورها در خصوص رد توافق جامع هسته‌ای از سوی کنگره آمریکا بود. کری در این خصوص گفت: اگر توافق اخیر رد شود، ما بار دیگر به وضعی بازخواهیم گشت که ایران در آن غنی سازی ٢٠ درصد انجام میداد و فقط یک تفاوت با گذشته نیز وجود خواهد داشت و آن اینکه، حمایت دیپلماتیکی که در سال‌های اخیر به صورت مستمر جمع کرده‌ایم، یک‌شبه محو خواهد شد. اجازه بدهید تاکید کنم گزینه جایگزین برای توافقی که به آن دست یافته‌ایم، توافق بهتر نیست و توافقی نیست که مستلزم تسلیم کامل ایران باشد. باید به صراحت و به زبان ساده بگویم که این تصوری خام است. گزینه پیش روی ما انتخاب بین دو گزینه است. گزینه اول اینکه اطمینان حاصل کنیم برنامه هسته‌ای ایران محدود و به‌شدت تحت نظر است و اینکه این برنامه کاملا صلح‌آمیز است. گزینه دوم این است که هیچ توافقی وجود نداشته باشد. باید به صراحت بگویم که ما به فشارهای خود به ایران برای اطلاعات در خصوص شهروند آمریکایی ناپدید شده، آزادی فوری آمریکایی‌هایی که به ناحق بازداشت شده‌اند، ادامه می‌دهیم. در برابر به چالش کشیدن همه منطقه، در صورتی که ایران در این امور دخیل باشد، عقب نخواهیم نشست.

کری افزود: باور داریم که این توافق، توافقی خوب برای جهان است، توافقی خوب برای آمریکا، متحدان و دوستان‌مان در منطقه است و این ارزش را دارد که از آن حمایت کنید.

هشدار جان کری به کنگره در صورت رد توافق هسته‌ای

رئیس دستگاه دیپلماسی آمریکا در ادامه با هشدار به کنگره در خصوص تبعات رد توافق گفت: مخالفان توافق، جایگزینی جز جنگ با ایران ندارند. اگر از این توافق فاصله بگیریم به جهان ثابت می‌کنیم قابل اعتماد نیستیم. رهبر ایران به آمریکا بی‌اعتماد است و اگر پس از این توافق تاریخی، کنگره به آن «نه» بگوید، رهبر ایران دیگر به پای میز مذاکره بازنمی‌گردد. اگر این توافق رد شود، دنیا خواهد گفت که نمی‌توانیم به آمریکایی‌ها اعتماد کنیم. آنها خواهند گفت که آمریکا ٥٣٥ وزیر امور خارجه دارد و نه یک نفر. از سوی دیگر، اگر آمریکا که با همراهی ٥ کشور دیگر به این توافق با ایران دست یافته است از این گردونه خارج شود، تنها می‌ماند. شرکای ما با ما همراهی نخواهند کرد. در این‌صورت ما بهترین فرصت برای حل این مشکل با ابزار صلح‌آمیز را از دست خواهیم داد.

جان کری در بخش‌هایی از سخنانش خطاب به سناتور جیمز ریش گفت: نگاه کنید! سناتور جیمز ریش! شما گفتید که آنها در وضعیتی بودند که ما می‌خواستیم باشند! ١٩ هزار سانتریفیوژ؟ مواد شکاف‌پذیر کافی برای ساختن ١٠ تا ١٢ بمب؟ آیا ما می‌خواستیم که آنها در چنین وضعیتی باشند؟ هدف از اعمال تحریم‌ها چه بود؟ زمانی که ما تحریم‌ها را تصویب کردیم من رئیس کمیته روابط خارجی سنا بودم. هدف ما این بود که آنها پای میز مذاکره بیایند. پس ما مذاکره کردیم.

امیدوارم رئیس‌جمهور آتی عقلانیت داشته باشد که توافق را زیر پا نگذارد

کری در بخش‌های دیگری از سخنانش خطاب به سناتوری که گفته بود این توافق، توافق دولت اوباما است، گفت: جورج بوش، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا هم در سال ٢٠٠٨ اعلام کرده بود که حاضر است برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران را به رسمیت بشناسد. اگر شما امروز نگران اتفاقی هستنید که ممکن است ١٥ یا ٢٠ سال دیگر رخ بدهد باید به شما یادآوری کنم که اگر این توافق را رد کنید، ١٥ تا ٢٠ سال دیگر از همین فردا آغاز خواهد شد. در ضمن فکر می‌کنم رئیس‌جمهور آتی هم اینقدر عقلانیت داشته باشد که توافق را زیر پا نگذارد.

جان کری در پاسخ به سناتوری که ادعا کرد اوباما برای رسیدن به بهترین توافق تلاش نکرده است، گفت: ساده‌لوحانه و فانتزی است که ادعا کنید اوباما نخواست برای محدود کردن بیشتر برنامه هسته‌ای ایران تلاش بیشتری کند. برنامه شما چیست آقایان ؟ رفتن به جنگ ؟ جایگزین این توافق آن چیزی نیست که ما در شوها و تبلیغ‌های تلویزیونی می‌بینیم. فکر نکنید ما می‌توانستیم به توافقی تک شاخ با ایران دست پیدا کنیم که در آن تسلیم کامل ایران وجود داشته باشد.

وی در مقام دفاع از استراتژی اوباما در برابر برنامه هسته‌ای ایران گفت: اوباما همواره به صراحت گفته است که ایران اتمی را نمی‌پذیرد. او تنها رئیس‌جمهوری بود که ابزاری برای ممانعت از دستیابی ایران به بمب هسته‌ای هم پیدا کرد. جان کری در بخش‌هایی از سخنان خود به اظهارات مقام‌های اطلاعاتی اسرائیل که توافق هسته‌ای به دست آمده با ایران را توافقی خوب می‌دانند، استناد کرد و گفت: این افراد ساده لوح و بی اطلاع نیستند. آنها با در نظر گرفتن تمام شرایط و امنیت اسرائیل، این توافق را خوب می‌دانند.

اظهارات جان کری در روابط خارجی آمریکا: ایرانی‌ها از تهدید خوش‌شان نمی‌آید

جان کری نیز که میهمان شورای روابط خارجی آمریکا بود، نیز درباره توافق با ایران کمی تندتر سخن گفت و از دسترسی‌های زیاد و مدیریت زمان گریز هسته‌ای سخن گفت. او همچنین گفت: موضوع آن نیست که پس از ۱۵ سال چه اتفاقی خواهد افتاد موضوع آن است که اگر ما این توافق را نپذیریم فردا چه اتفاقی می‌افتد. هیچ چیزی در این توافق براساس و مبتنی بر اعتماد نیست. هیچ چیز. ما ساده‌لوح نیستیم.

وی در این جلسه گفت: من بارها سعی کردم که این موضوعات (مسائل منطقه) را مطرح کنم اما ظریف اعلام می‌کرد که از اختیارات لازم برای صحبت درباره آنها برخوردار نیست. اما هم روحانی و هم ظریف به روشنی اعلام کرده‌اند که با دستیابی به این توافق آماده هستند که مسائل منطقه‌ای را نیز مورد بحث قرار دهند. ایرانی‌ها از تهدید خوش‌شان نمی‌آید. بمباران فقط می‌تواند دو تا سه سال در برنامه هسته‌ای ایران تاخیر ایجاد کند. اگر توافق را نپذیریم، تندروها در ایران خوش‌شان می‌آید .ایران مردم تحصیلکرده‌ای دارد. آنها ثابت کردند که تحریم‌ها نمی‌تواند مانع از فعالیت‌شان بشود.

پاسخ ظریف به سخنان وزیر خارجه آمریکا

اظهارات جان کری واکنش رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان را در پی داشت. محمد جواد ظریف با بیان اینکه سخنان امروز «جان کری» اشاره «ناقص» به موارد مطرح شده در رایزنی‌های هسته‌ای بوده نکاتی را در پاسخ به این دیپلمات آمریکایی گوشزد کرده است. رئیس دستگاه دیپلماسی ایران، «مقاومت مردم ایران در برابر فشارهای مختلف بین‌المللی» را عامل وادار کردن واشنگتن به کنار گذاشتن راه تقابل و روی آوردن به دیپلماسی دانسته و اشاره کرده وزیر امور خارجه آمریکا نیز در اظهارات خود «به نحوی» به این موضوع اشاره کرده است.

در بیانیه ظریف آمده است: «همان‌گونه که بارها اعلام کرده‌ایم مقاومت مردم ایران در برابر فشارهای مختلف بین‌المللی برای کنار گذاشتن برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای و پیگیری حقوق خود بر مبنای ان‌پی‌تی که در حماسه سیاسی انتخابات سال 92 با حضور 73 درصدی مردم در انتخابات متبلور شد، در نهایت آمریکا را وادار ساخت که راه تقابل را کنار گذاشته و تمرکز خود را بر حل و فصل موضوع از طریق گفتگو قرار دهد، موضوعی که آقای کری امروز به نحوی به آن اشاره کرد.»

ظریف در ادامه، تهدیدهای روزهای گذشته مقامات آمریکایی درباره توسل به گزینه نظامی علیه ایران را به باد انتقاد گرفت و تأکید کرد آنها باید زبان تهدید و تحریم علیه ملت ایران را کنار بگذارند.

محمد جواد ظریف در پاسخ به این اظهارات مقامات آمریکایی نوشته است: متاسفانه امروز نیز وزیر خارجه آمریکا یک بار دیگر از طناب پوسیده توان آمریکا برای استفاده از نیروی نظامی سخن گفت.آقای کری به خوبی می‌داند که در طول مذاکرات بی‌فایده بودن این تهدیدات تو خالی علیه ملت ایران و مقاومت مردم ایران در برابر این گونه اقدامات را بارها شنیده است.

وزیر امور خارجه ایران با بیان اینکه «این حرف‌ها مربوط به قرن گذشته است» آنها را «مخالف قواعد آمره حقوق بین الملل» توصیف کرد و درباره اظهارات جان کری اضافه کرد: «خود ایشان و دیگر مقامات آمریکایی نیز بارها اذعان کرده‌اند که این تهدیدها هیچ تاثیری در اراده مردم ایران نداشته و وضعیت را به ضرر آنها تغییر خواهد داد.»

رئیس دستگاه دیپلماسی ایران در ادامه به مقامات آمریکایی توصیه کرده عادت دیرینه توسل به تهدید و تحریم علیه ملت ایران را کنار بگذارند: «لذا بهتر است آمریکایی‌ها عادت دیرینه خود را فراموش کنند و زبان تهدید و تحریم علیه این مردم بزرگ را یک بار و برای همیشه کنار بگذارند که و بی‌جهت مصداق این مصرع معروف حافظ نشوند که عرض خود می‌بری و زحمت ما می‌داری!»

وزیر امور خارجه ایران، در بخش دیگری از این بیانیه به سخنان همتای آمریکایی خود درباره شعارهای «مرگ بر آمریکا» توسط مردم ایران نیز واکنش نشان داده است.کری روز جمعه گفت: به تیم ایرانی گفتم که شعار مرگ بر آمریکا نه تنها کمک‌کننده نیست، بلکه کاملا احمقانه است.

رئیس دستگاه دیپلماسی ایران، از جان کری خواسته ریشه شعارهای ضد آمریکایی ملت ایران را در سیاست‌های واشنگتن در دهه‌های گذشته جستجو کند. در ارتباط با شعار مردم ایران نسبت به سیاست‌های دولت آمریکا، در طول مذاکرات بارها به آقای کری تاکید کردم که مردم ایران بزرگوار و فهیم‌اند و بی دلیل نسبت به اقدامات دیگران عکس‌العمل تند نشان نمی‌دهند.