خانه تاریخی ملک در تهران، میزبان گردشگران می‌شود

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری آنا، تور ویژه «وقف‌گردی در بازار؛ با محوریت خانه تاریخی ملک در بازار بین‌الحرمین تهران» همزمان با فرارسیدن دهه کرامت و ایام فرخنده میلاد امام هشتم علیه‌السلام در سه نوبت در روزهای ۲۵ و ۲۷ تیر و یکم مرداد ۱۳۹۷ خورشیدی، از ساعت ۹ تا ساعت ۱۲ برگزار می‌شود.

تورهای ویژه «وقف‌گردی در بازار؛ با محوریت خانه تاریخی ملک در بازار بین‌الحرمین تهران» با هدف آشنایی دوستداران تاریخ و فرهنگ اسلامی- ایرانی با بناهای تاریخی و آیین دیرینه وقف و ارج‌نهادن به این سنت نیکو، گردشگران را به میانه بازار تهران و تماشای یک خانه زیبای تاریخی با پیشینه‌ای بیش از ۱۵۰ سال می‌برد.

این بنای تاریخی تا سه دهه پیش بزرگ‌ترین موقوفه فرهنگی ایران (نخستین موزه وقفی- خصوصی ایران و یکی از شش کتابخانه کشور در گستره نسخه‌های خطی) به شمار می‌آمد. خانه ملک پس از پایه‌گذاری و بهره‌برداری ساختمان تازه کتابخانه و موزه ملی ملک در محوطه تاریخی باغ ملی تهران و جابه‌جایی آثار تاریخی و نسخه‌های خطی و کتاب‌های چاپی، به عنوان یک بنای تاریخی نگهداری شد.

حاج حسین ملک در زندگی‌نامه خود یادآور شده در سال ۱۲۵۰ خورشیدی در همین خانه به دنیا آمده است، از این‌رو می‌توان دریافت این خانه تاریخی بیش از ۱۵۰ سال پیشینه دارد و بنای آن به نخستین سال‌های حکمرانی قاجارها در ایران بازمی‌گردد. این خانه با مساحت ۲ هزار و ۵۰۰ متر مربع بزرگی، دارای دو بخش اندرونی (شرق بنا) و بیرونی (غرب بنا) بوده است اما حاج حسین آقا ملک در روزگار پهلوی با تخریب بخش اندرونی، ساختمان کتابخانه ملک را در سه طبقه پایه گذاشت. این بازرگان فرهیخته و واقف بزرگ، در زندگی‌نامه خود از زورخانه‌ای پیوسته یاد کرده که به پدرش حاج محمدکاظم ملک‌التجار تعلق داشته که احتمالاً هم‌زمان با ساخت بنای کتابخانه تخریب شده است. مکان‌های بیرونی و اندرونی در خانه ملک، پس از این دگرگونی جابه‌جا شد؛ اندرونی پیشین (بخش شرقی) به کتابخانه و مکان مراجعه پژوهشگران اختصاص یافت و بیرونی پیشین (بخش غربی) مکان زندگی خصوصی حاج حسین آقا ملک و خانواده شد.

خانه تاریخی ملک در بازار بین‌الحرمین تهران، نمونه‌ای جذاب از آمیزش سبک معماری سنتی ایران با شیوه معماری اروپایی در قلب بازار تهران به شمار می‌آید. این بنای گسترده با بهره‌گیری از تزئینات گوناگون معماری در زمینه‌های چوب، سنگ‌تراشی، کاشی‌کاری، گچ‌بری، با اتاق‌ها و فضاهای گسترده و بزرگ و کوچک خصوصی، پذیرایی، آب‌انبار و سرداب، زیرزمین‌ها، آشپزخانه، تالار مطالعه و پژوهش و مخازن قدیم کتاب‌ها و نسخه‌های خطی، از ساختمان‌های بسیار جذاب به شمار می‌آید.

حاج حسین آقا ملک، این خانه تاریخی را به همراه همه اسباب و اثاثیه درون آن، که گنجینه آثار گوناگون تاریخی و نسخه‌های خطی و کتاب‌های چاپی را هم دربر می‌گرفت، به سال ۱۳۱۶ خورشیدی بر آستان وقف کرد تا همگان از آن بهره گیرند. کتابخانه و موزه ملی ملک تا سال ۱۳۷۵ خورشیدی در این خانه تاریخی برپا بود و از آن سال با ساخت بنای تازه در محوطه تاریخی باغ ملی تهران به آنجا جابه‌جا شد.

گردشگران در این تور ویژه یک روزه، در کنار بازدید از خانه تاریخی ملک، با راهپیمایی در محور تاریخی بین‌الحرمین بازار تهران، قصه وقف و موقوفات در بازار را خواهند شنید. آن‌ها با زندگی و زمانه واقفی بزرگ آشنا خواهند شد که روزگاری در دل این پهنه بزرگ اقتصادی جای داشت و گنجینه‌اش فخر بازار به شمار می‌آمد.

لازم به یادآوری است، دهمین جشنواره فرهنگی ـ هنری ماه هشتم، هم‌زمان با فرا رسیدن دهه کرامت و جشن‌های سالروز میلاد علی بن موسی‌الرضا علیه‌السلام، از ۲۴ تیر تا ۳ مرداد ۱۳۹۷ خورشیدی با برنامه‌های گوناگون در حوزه فرهنگ و هنر اسلامی ـ اسلامی به‌ویژه با رویکرد برنامه‌های مربوط به امام رضا علیه‌السلام و فرهنگ رضوی در کتابخانه و موزه ملی ملک برگزار می‌شود.

انتهای پیام/