شناسایی 134 اثر و محوطه باستانی در گزیک و قهستان

به گزارش گروه فرهنگی آنا و به نقل از روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی، مسئول حوزه پژوهش و مطالعات اداره کل گفت: «قدیمی‌ترین این آثار شامل یک محوطه هزاره سوم پیش از میلاد (حدود پنج هزار سال پیش) و جدیدترین آن متعلق به دوره پهلوی است.»

سید احمد برآبادی افزود: «بررسی‌ها در بخش های گزیک و قهستان شهرستان درمیان خراسان جنوبی نشان می‌دهد شواهد استقرارهای انسانی ارتباط نزدیکی با منابع آب دارد بسیاری از قلعه‌ها و به ویژه آسیاب‌های منطقه در کنار منابع آب ساخته شده‌اند. شواهد باستان شناسی حاکی از آن است که این دو بخش در دوره اشکانی مورد توجه جدی جوامع انسانی قرار گرفته‌اند به طوری که محوطه‌های قابل توجهی از این دوره شناسایی شده‌اند که از آن میان به قلعه طبس مسینا می‌توان اشاره کرد. »

وی ادامه داد: «در این بررسی‌ها مشخص شد اوج شکوفایی استقرارهای منطقه در دوران اسلامی و به ویژه دوره تیموری به بعد است. »

مسئول حوزه پژوهش و مطالعات اداره کل میراث فرهنگی استان اذعان داشت: «ثبت تمامی انواع محوطه‌های باستانی از آغاز حضور انسان در منطقه تا آثار شاخص تا پایان پهلوی اول، گردآوری و تهیه نقشه باستان‌شناسی منطقه از اهداف این پژوهش است.»

برآبادی افزود: «برپایی توالی سفالی منطقه از آغاز تا سده های متأخر دوره اسلامی، تعیین دوره‌های استقرار منطقه به وسیله تلفیق داده‌های باستان‌شناسی و تعیین ارتباطات درون منطقه و برون منطقه‌ای در دوره‌های پیش از تاریخ تا اسلامی از دیگر اهداف گروه در اجرای این پروژه بود.»

وی تاکید کرد: «قرار دادن داده‌های شهرستان درمیان در بافت پژوهشهای باستان شناسی شمال شرق و شرق ایران و تعیین کم و کیف وضیعت منطقه در این بافت از اهم هدف‌های این بررسی باستان‌شناسی بود.»

مسئول حوزه پژوهش و مطالعات اداره کل میراث فرهنگی استان عنوان کرد: «قلعه‌های اسلامی موجود در بخش‌های گزیک و قهستان به 3 دسته قلعه‌های کوهستانی بالای ارتفاعات نسبتاً بلند دوره تاریخی یا اسلامی با پلان نامنظم، قلعه‌های روی تپه ماهورها یا تک کوه‌های کم ارتفاع نسبتاً کوچک دوره تاریخی یا اسلامی با پلان نسبتاً منظم و قلعه‌های دشتی متأخر اسلامی با پلان منظم که بیشتر به دوره قاجاری قابل تاریخ گذاری هستند تقسیم‌بندی می‌شوند.»

برآبادی اظهار امیدواری کرد: «در آینده با انجام کاوش‌های منظم در برخی محوطه‌ها همچون قلعه طبس مسینا، محوطه شاه ولی و محوطه راوکان، اطلاعات ارزنده‌ای در زمینه گاهنگاری و بافت استقراری منطقه در دوران گذشته و برهم کنش‌های فرهنگی منطقه ای فرامنطقه‌ای به دست بیاید.»