بهرام تشکر: انتخاب لیلا بلوکات به‌خاطر توانایی‌هایش بود/ آثار نیل سایمون نیازی به جراحی زیبایی ندارد

به گزارش خبرنگار فرهنگی آنا، وی در اجرای جدیدترین اثرش که متنی دیگر از نیل سایمون است، به تشریح ویژگی‌های متن، چگونگی تولید این اثر نمایشی، همکاری با هنرمندانی چون لیلا بلوکات و حبیب دهقان‌نسب و دلایل اجرای این اثر در پردیس کوروش پرداخت.

چه ویژگی‌هایی از نمایشنامه‌ «رام کردن مرد سرکش» باعث شد تا تصمیم به اجرای آن بگیرید؟

تولد و بلوغ هر اثر هنری نیاز به چالش‌های ذهنی و دغدغه‌های اجتماعی مهمی دارد. سایمون در دهه شصت میلادی و بر حسب وقایع و ضرورت‌های زمانه خود نمایشنامه‌ای مثل «رام کردن مرد سرکش» را می‌نویسد و آن درام - امروز و پس از سال‌ها در یک برگردان کلامی و در شرایط مشابه اجتماعی‌، مخاطبی مثل من را دارد. در برخورد اول با این نمایشنامه متوجه شدم که به نظر می‌رسد موضوعات، مسائل، روابط و کاراکترهایی که نویسنده در اثرش خلق می‌کند، می‌تواند مشابهت بسیار زیادی را برای مخاطب ایرانی فراهم آورد. به این ترتیب نگاهمان به موضوع ویژه و مرحله تولید آغاز شد؛ همین .

آیا در تولید این اثر تغییراتی به منظور ایرانیزه شدن اثر و همخوانی با سلیقه و نگاه مخاطب ایرانی انجام شده است؟

مبدا مشکلات ما آنجاست که ابتدا و بدون دلایل قانع شونده می‌کوشیم تا مسیر سلایق مخاطب را پیش‌بینی کرده و تنها با حدسیاتمان، تیغ را بی‌دلیل، بر جان اثری بیندازیم که نیاز به جراحی زیبایی ندارد. آثار سایمون نتیجه کنکاش و دغدغه‌هایش در اعماق یک جامعه بشری است، انسانی که در هر کجای دنیا در کمترین مسائل زندگی و رفع روزمره‌گی‌هایش ناتوان مانده است. بشری که در هر کجای این کره خاکی به عناوین مختلف درگیر خود بزرگ‌بینی‌های کاذب، دروغ، ریا و چاپلوسی است. روابط حاکم بر نمایشنامه‌های این کمدی‌نویس آمریکایی کاملاً مشخص و اتفاقا برای تماشاگر ایرانی قابل حدس است.

درام‌های این نویسنده عموماً و به دلیل جذابیت زبان در کمدی‌هایش، پرداخت مناسب کاراکترها در وضعیت‌های مختلف و البته ترجمه دقیق شهرام زرگر از لهجه نمایش، نیازی به تغییرات شمایلی و یا ملیتی را در خود نمی‌بیند. کمااینکه برخی از گروه‌های نمایشی بدون هیچ ضرورتی و با انجام این کار می‌کوشند تا نگاهی ایرانیزه به آثار داشته باشند.

در اجرای این اثر نمایشی از چه شیوه اجرایی بهره گرفته‌اید؟

برای موفقیت در اجرای نمایشنامه‌های سایمون کافی است تا به دقت آنالیز ترکیب‌بندی کمدی‌های «رفتاری، کلامی و موقعیت» در اثر صورت گیرد، بنابراین بخش مهمی از چگونگی نسبت‌ها در طراحی میزانسن‌ها، انرژی بازی‌ها و ترسیم منظر نمایشی به دست خواهد آمد. اصولاً و اغلب، نمایشنامه، به خودی خود پیشنهادات را ارائه می‌دهد اما چگونگی و مقدار دریافت کارگردان و عکس‌العمل مناسب گروه به اکتشافات از اهمیت زیادی برخوردار است.

درباره حضور و همکاری بازیگرانی چون لیلا بلوکات و سام کبودوند توضیح دهید؟

انتخاب هنرپیشه‌های این نمایش بر حسب توانمندی‌ها و ویژگی‌های نقش و بازیگر رخ داد. خوشبختانه همه اعضای گروه برای به صحنه بردن این نمایش انگیزه‌های کافی را هم داشتند. به گمانم برای یک کارگردان همین موارد کفایت لازم را برای شروع پروژه خواهد داشت.

آیا با اجرایی که تا امروز داشته‌اید از بازخورد مخاطب راضی هستید؟

بله. عکس‌العمل‌های بسیار متنوع و متفاوتی از این اجرا به ما منتقل شده است. برایمان مهم‌ترین نکته در ارتباط با مخاطبان، همان «عکس العمل» است. چه مثبت یا منفی.

سالن پردیس کوروش برای این اجرا چقدر مناسب است؟ و این سالن چه شرایطی را توانسته بوجود بیاورد که به موفقیت هرچه بیشتر اثر کمک کند؟

سالن کوروش از لحاظ استراتژیک، مکان جغرافیایی و جذب مخاطب در منطقه ممتازی قرار گرفته است. این محیط میل مخاطبان فرهنگی پایتخت را به مجموعه‌های سینما و تئاتر برآورده می‌سازد ولی سالن‌های تئاتر این مجموعه همچنان اشکالاتی دارد که البته همه آنها قابل حل خواهد بود.

گفت‌وگو: ناهید منصوری