روند برگزاری هشتمین جشنواره کتابخوانی رضوی/ راه‌اندازی سامانه اینترنتی مستقل برای جشنواره کتابخوانی

به‌گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری آنا، اسماعیل جانعلی‌پور مسئول دبیرخانه هشتمین جشنواره کتابخوانی رضوی در تشریح روند برگزاری هشتمین جشنواره کتابخوانی رضوی عنوان کرد: یکی از گام‌های ابتدایی برای برگزاری هشتمین جشنواره کتابخوانی رضوی، موضوع انتخاب منابع بود که این امر با دقت نظر همکاران و کارشناسان حوزه منابع در نهاد انجام شد؛ مطابق آمار موجود از ابتدای سال ۱۳۹۳ تا ۳۱ شهریور سال ۹۶، جمعاً۷۳۰ عنوان کتاب، اعم از چاپ اول یا تجدید چاپ با موضوع سیره امام رضا(ع)، در کشور منتشر شده که پس از تهیه فهرستی از مشخصات کتابشناختی این آثار، روند بررسی منابع هشتمین دوره این جشنواره آغاز شد.

انتخاب 7 اثر از میان بیش از 700 اثر به عنوان منابع جشنواره

مسئول دبیرخانه هشتمین جشنواره کتابخوانی رضوی افزود: پس از بررسی‌های اولیه، ۵۴ عنوان کتاب با دسته‌بندی کودک، نوجوان و بزرگسال از میان آثار ۲۷ ناشر در فهرست نهایی آثار منتخب جای گرفت که پس از برگزاری جلسات مشورتی با حضور صاحب‌نظران و کارشناسان، در نهایت ۷ عنوان کتاب در بخش‌های مختلف شامل ۵ عنوان با موضوع زندگی و سیره امام رضا(ع) و ۲ عنوان کتاب با موضوع زندگی و سیره حضرت معصومه(س) انتخاب شد.

وی در ادامه به معرفی این آثار پرداخت و گفت: در رده سنی کودک (۴ تا ۱۱ سال) کتاب‌های «مهمان خراسان» نوشته سعید بیابانکی از انتشارات به‌نشر و «مژده گل» نوشته محمود پوروهاب از نشر جمکران با موضوع داستان‌هایی از زندگی امام رضا(ع) و در رده سنی نوجوان (۱۱ تا ۱۷ سال) کتاب‌های «مسافر هشتم» با موضوع امام رضا(ع) و «کاش تو را می‌دیدم» با موضوع حضرت معصومه(س) نوشته مژگان شیخی از نشر قدیانی، به عنوان منابع این جشنواره معرفی شده است.
جانعلی پور ادامه داد: در بخش جوان و بزرگسال (۱۷ سال به بالا) این جشنواره نیز کتاب‌های «ماه هشتم» اثر مهدی غلامعلی از نشر دارالحدیث با موضوع امام رضا(ع)، «مهر ولایت در آسمان ایران» اثر آیت‌الله کریمی جهرمی از نشر بوستان کتاب با موضوع امام رضا(ع) و کتاب «به سپیدی یک رؤیا» اثر فاطمه سلیمانی از نشر کتاب نیستان با موضوع حضرت معصومه(س) به عنوان منابع این جشنواره معرفی شد.

دسترسی‌های پیش‌بینی شده به منابع جشنواره

اسماعیل جانعلی‌پور درباره نحوه دسترسی علاقه‌مندان به منابع این جشنواره گفت: امکان دریافت رایگان نسخه PDF منابع جشنواره در پایگاه اطلاع‌رسانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور از حدود یک ماه گذشته برای علاقه‌مندان به شرکت در این جشنواره میسر شده است و کتاب‌های بریل این منابع نیز برای حدود 60 کتابخانه دارای بخش نابینایان تهیه شده و در حال ارسال است. همچنین نسخه گویای منابع نیز در حال تولید است که به زودی در سامانه این جشنواره بارگزاری می‌شود.

وی افزود: علاوه بر این 3 روش، از هر عنوان از منابع این جشنواره 2 نسخه در 3400 کتابخانه عمومی سراسر کشور وجود دارد و تعدادی نیز در اختیار ستاد استان‌ها برای پشتیبانی از کتابخانه‌ها و یا سازمان‌ها و مراکزی که با ما همکاری می‌کنند، قرار گرفته است.

شرایط شرکت در جشنواره کتابخوانی رضوی

مسئول دبیرخانه هشتمین جشنواره کتابخوانی رضوی درباره برخی شرایط شرکت در این جشنواره عنوان کرد: افراد تنها بر اساس مقطع سِنی خود می‌توانند در مسابقه شرکت کنند و امکان شرکت در مقاطع سِنی بالاتر یا پایین‌تر را ندارند و هر شرکت‌کننده به نسبت ردۀ سِنی خود می‌تواند همۀ کتاب‌های معرفی شده در آن رده را انتخاب و در مسابقۀ مربوط به همه کتاب‌های شرکت کند.

وی ادامه داد: همچنین این جشنواره بخشی با عنوان «مسابقه کتابخوانی خانواده رضوی» را برگزار می‌کند که شرط اولیه شرکت در این بخش مشارکت یکی از والدین یا پدر و یا مادر در این بخش است. هر فرد تنها می‌تواند در یکی از 2 بخش مسابقه کتابخوانی خانوادگی و یا فردی شرکت کند و در صورت شرکت در هر دو بخش از هر دو بخش کنار گذاشته خواهد شد.

ترغیب علاقه‌‌مندان به مشارکت از روش الکترونیکی

جنعلی‌پور در ادامه به تشریح نحوه شرکت در این جشنواره پرداخت و گفت: شرکت در جشنواره به 2 صورت مکتوب و الکترونیک انجام می‌شود. در بخش مکتوب متقاضیان با مراجعه به کتابخانه و تکمیل فرم ثبت نام، پاسخ‌برگه چاپی متناسب با سن خود را از مسئولان کتابخانه دریافت می‌کنند و پس از تکمیل به همان کتابخانه تحویل می‌دهند؛ اما در بخش الکترونیک متقاضی با مراجعه به سامانه اینترنتی جشنواره و ورود اطلاعات شخصی، سوالات متناسب با سن این افراد به صورت خودکار در اختیار آنها قرار می‌گیرد که شرکت کنندگان می‌توانند به اسخگویی سوالات از طریق همان سامانه بپردازند.

وی با بیان اینکه در دوره گذشته این جشنواره 170 هزار نفر از روش الکترونیکی در جشنواره شرکت کردند، گفت: مشارکت حدود 30 درصد از شرکت کنندگان سال گذشته در این جشنواره از روش الکترونیک اتفاق بسیار خوشایندی است و باید به سمتی برویم که برای برگزاری این جشنواره از چاپ کتاب و اقلام کاغذی به سمت شرکت به صورت الکترونیکی برویم. بر این اساس به شرکت کنندگانی که از طریق الکترونیکی در جشنواره امسال شرکت کنند 2 نمره اختصاص داده‌ایم؛ به طوری که نمره 18 برای شرکت کنندگان بخش الکترونیک با نمره 20 شرکت کنندگان در بخش مکتوب برابری می‌کند.

راه‌اندازی سامانه اینترنتی مستقل جشنواره رضوی

مسئول دبیرخانه هشتمین جشنواره کتابخوانی رضوی طراحی و راه‌اندازی سامانه اینترنتی مستقل جشنواره رضوی را مهم‌ترین تفاوت این جشنواره با ادوار گذشته عنوان کرد و گفت: تا سال گذشته علاقه‌مندان برای شرکت در این جشنواره از روش الکترونیکی، باید به سامانه بنیاد بین المللی امام رضا(ع) مراجعه می‌کردند، اما امسال به همت همکاران در معاونت برنامه‌ریزی، پژوهش و فناوری و همچنین همکاران در روابط عمومی نهاد، دبیرخانه جشنواره کتابخوانی رضوی دارای یک پایگاه اینترنتی مستقل شد تا ضمن ارائه آخرین اخبار و اطلاعات جشنواره‌ کتابخوانی رضوی، مسیر مستقلی را برای شرکت کنندگان در این مسابقه ایجاد کند.

تنوع در مشارکت کودکان در جشنواره کتابخوانی رضوی

مسئول دبیرخانه هشتمین جشنواره کتابخوانی رضوی درباره روش‌های پیش‌بینی شده برای مشارکت کودکان در این جشنواره نیز توضیح داد: طراحی و پاسخگویی سوالات در رده نوجوانان و بزرگسالان در هر 2 روش مکتوب و الکترونیک، به شکل پرسشنامه است، اما در بخش کودکان همچون 2 سال گذشته در 2 بخش «پویش کتابخوان مجازی» که به معرفی کتاب‌های خوانده شده در قالب فایل ویدئویی و «نقاشی» از بخشی از داستان کتاب برگزار می‌شود که شرکت کنندگان در این بخش می‌توانند فایل‌های خود را یا از طریق کتابخانه‌ها و یا شخصا در سامانه جشنواره رضوی بارکذاری کنند.
وی یادآور شد: سن شرکت کنندگان در بخش کودک و نوجوان است بین 4 تا 11 سال ذکر شده، اما بر اساس پیش بینی‌های صورت گرفته، داوری نهایی بر اساس دسته بندی آثار کودکان 4 تا 7 سال، 7 تا 9 سال و 9 تا 11 سال تفکیک خواهد شد تا رقابت متناسب با سن شرکت کنندگان انجام ‌شود.

نحوه شرکت در بخش خانوادگی جشنواره کتابخوانی رضوی

اسماعیل جانعلی‌پور درباره نحوه درج اطلاعات در آثار شرکت‌کنندگان، گفت: در پاسخ‌برگه‌های بخش مکتوب سعی شده تا حد امکان از نوشتن اطلاعات غیر‌ضروری پرهیز شود و تنها به ذکر چند مورد از جمله کد ملی، شماره تماس و کد کتابخانه عمومی اکتفا شده است. اما شرکت‌کنندگان در بخش پویش مجازی باید اطلاعات خود را ابتدای این فایل اعلام کنند و ضمن معرفی خود، عنوان کتاب و عنوان داستانی را که ارائه می‌کنند، بیان کنند و سپس به معرفی کتاب بپردازند. شرکت کنندگان در بخش نقاشی نیز به همین صورت باید پس از کشیدن نقاشی و ثبت اطلاعات شخصی، در بخش تعبیه شده در آن فرم اعلام کنند که این نقاشی مربوط به کدام کتاب و کدام داستان است.

وی درباره نحوه شرکت در بخش خانوادگی گفت: فرم‌های کوچکی برای شرکت خانواده‌های علاقه‌مند در این جشنواره در روش مکتوب تهیه شده که امکان ثبت 9 کد ملی را دارد. علاقه‌مندان شرکت در این بخش می‌توانند پس از دریافت سوالات مربوط به هر فرد و تکمیل پاسخ‌برگ‌ها به صورت فردی، کد ملی اعضای خانواده خود را در این فرم وارد کنند. بر این اساس سیستم پس از تصحیح پاسخ برگه‌ها به صورت فردی، با خوانش برگه‌های بخش خانوادگی این شرکت‌کنندگان را به طور خودکار در بخش خانوادگی شرکت می‌دهد.

مسئول دبیرخانه هشتمین جشنواره کتابخوانی رضوی ادامه داد: علاقه‌مندان به شرکت با روش الکترونیک نیز می‌توانند در بدو ورود به سامانه بخش خانوادگی را در دسته‌های 2 نفره، 3 نفره، 4 نفره و بیشتر را انتخاب و پس از ورود اطلاعات اعضای خانواده، به سوالات مربوط به خود پاسخ دهند. ما برای چاپ پاسخ برگه‌ها و برگه‌های نقاشی محدودیتی نداریم و اگر سازمان و دستگاهی مایل به دریافت پاسخ‌برگه و برگه‌های نقاشی بیشتری باشد آماده ارائه هستیم.

بخش بین‌الملل و مشارکت اتباع خارجی در جشنواره

جانعلی‌پور درباره بخش‌های دیگر این جشنواره نیز توضیح داد: امسال با همکاری جامعه المصطفی برخی از منابع جشنواره که قابلیت خوانش بهتری دارند از فارسی به 3 زبان انگلیسی، عربی و اردو ترجمه خواهد شد و علاقه‌مندان از کشورهای مختلف نیز می‌توانند از طریق سایت جامعه المصطفی و ارتباطاتی که این نهاد آموزشی در این کشورها دارد، در جشنواره کتابخوانی رضوی شرکت کنند.

وی ادامه داد: به دلیل حضور بسیاری از افراد تبعه کشورهای فارسی زبان همسایه در استان‌های مختلف که علاقه‌مند به شرکت در این جشنواره هستند، بخش دیگری با عنوان اتباع خارجی در این جشنواره پیش‌بینی شده که این عزیزان با درج کد 11 رقمی اتباع خارجی در فرم‌های ثبت نامی، می‌توانند در این جشنواره شرکت کنند.

دسته بندی و داوری آثار با کد اختصاصی کتابخانه

وی درباره لزوم درج کد کتابخانه در پاسخ‌برگه‌ها عنوان کرد: شرکت کنندگان از روش الکترونیک پس از ثبت اطلاعات شخصی خود در بخش آدرس باید کتابخانه‌ای که از طریق آن اقدام به شرکت در مسابقه کرده‌اند را انتخاب کنند و کد 6 رقمی آن کتابخانه به عنوان آدرس شرکت کننده ثبت می‌شود. در فرم‌های جشنواره به روش مکتوب نیز قسمت درج کد کتابخانه تعبیه شده که از این طریق آثارشان تمام افرادی که با کد واحد یک کتابخانه در این جشنواره شرکت می‌کنند، در یک فرآیند داوری می‌شوند.

اسماعیل جانعلی‌پور درباره طراحی سوالات و فرآیند بررسی پاسخنامه‌ها نیز گفت: با هماهنگی‌های صورت گرفته، اعضای هیأت علمی دانشگاه قرآن و حدیث متولی طراحی سوالات هشتمین جشنواره کتابخوانی رضوی بودند که بر این اساس از منابع این جشنواره نزدیک به 400 سوال به گونه‌ای طراحی شده که از جهت محتوایی به افزایش دانش افراد کمک کند؛ برخی از سوالات اشاره مستقیم به متن دارد و برخی دیگر بر اساس استنباط از متن است.

وی همچن افزود: مهلت شرکت در این جشنواره تا 31 تیرماه است که به دلیل جلوگیری از انباشته شدن حجم بسیار نقاشی‌ها و پاسخ‌برگه‌های جشنواره در کتابخانه‌ها، پاسخ‌برگه‌ها و آثار ارائه شده را در 2 مرحله در تاریخ 15 تیر ماه و 5 مرداد ماه از کتابخانه‌ها تحویل می‌گیریم؛ بر این اساس روند داوری آثار نیز از ابتدای مرداد ماه آغاز تا 25 مرداد ادامه خواهد داشت و از 20 مرداد تا پایان این ماه فهرست برگزیدگان استانی اعلام می‌شود. مراسم اختتامیه این جشنواره به صورت کشوری نیز از در ایام دهه ولایت از 31 مرداد تا10 شهریور برگزار خواهد شد.

تغییر در تقویم برگزاری جشنواره کتابخوانی رضوی

مسئول دبیرخانه هشتمین جشنواره کتابخوانی رضوی درباره تغییر در زمان برگزاری این جشنواره در دوره هشتم توضیح داد: اختتامیه هشتمین جشنواره کتابخوانی رضوی نسبت به دوره‌های گذشته با یک ماه تأخیر برگزار می‌شود تا شرکت کنندگان فرصت بیشتری برای مطالعه آثار و شرکت در مسابقه داشته باشند. مراسم اختتامیه این جشنواره در سال‌های گذشته، در اوایل مرداد و دهه کرامت اختتامیه برگزار می‌شد که با تغییرات صورت گرفته برگزاری آن را به دهه ولایت منتقل کردیم.

تقدیر از برگزیدگان هشتمین جشنواره کتابخوانی رضوی

اسماعیل جانعلی‌پور در ادامه به تقدیر از برگزیدگان این جشنواره اشاره کرد و گفت: در سال گذشته علاوه بر اینکه به 150 هزار نفر از شرکت کنندگان لوح تقدیر و کتاب کودک اهدا شد، به حدود 24 هزار و 500 نفر اهدا شد. نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور به دنبال آن است که با تأمین منابع بیشتر بتواند از شرکت کنندگان بیشتری در این جشنواره تقدیر کند.

وی افزود: همچنین در مراسمی که با حضور نفرات برگزیده استانی در تهران برگزار خواهد شد، ۳۱۳ نفر از برگزیدگان بخش انفرادی علاوه بر دریافت لوح سپاس و تندیس هشتمین جشنواره کتابخوانی رضوی، جایزه یک میلیون ریالی نیز دریافت می کنند. علاوه بر این ۸ جایزه ویژه به ۸ برگزیده بخش خانوادگی اهدا می شود که بر این اساس مبلغ ۵ میلیون ریال به خانواده اول و دوم ۲ نفره، مبلغ ۷ میلیون و ۵۰۰ هزار ریال به خانواده اول ۳ نفره، مبلغ ۱۰ میلیون ریال به خانواده اول ۴ نفره، مبلغ ۱۵ میلیون ریال به خانواده اول ۵ نفره، مبلغ ۵ میلیون ریال به خانواده دوم ۳ نفره، مبلغ ۷ میلیون و ۵۰۰ هزار ریال به خانواده دوم ۴ نفره و مبلغ ۱۰ میلیون ریال به خانواده دوم ۵ نفره تعلق خواهد گرفت.