فضل‌اللهی: توجه به مدیریت دانش و پایش رشته‌ها در دانشگاه آزاد ضروری است

سیف‌الله فضل‌اللهی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری آنا با توجه به سی و شش سال فعالیت دانشگاه آزاد اسلامی نقش این دانشگاه در توسعه آموزش عالی را بی‌بدیل خواند و اظهار کرد: «به طور کلی راه‌اندازی و شکل‌گیری دانشگاه آزاد به لحاظ مدیریتی واقعاً بی‌نظیر بود که با تلاش مسئولان در اوایل انقلاب شکل گرفت و توسعه عظیمی در آموزش عالی کشور به وجود آورد.»

فضل‌اللهی افزود: «در عرصه دستاوردهای پژوهشی و فناوری نیز دانشگاه آزاد به لحاظ تولید مقالات علمی جایگاه مناسبی در عرصه ملی و بین‌المللی دارد؛ در میان واحدها نیز شرایط به همین ترتیب است. برای مثال واحد قم اکنون در جایگاه دومین مؤسسه علمی دانشگاهی استان قرار دارد و به سمت مرجعیت علمی می‌رود.»

وی خاطرنشان کرد: «به لحاظ تجهیزات فنی و تکنولوژی نیز دانشگاه آزاد جزء دانشگاه‌های برتر کشور محسوب می‌شود؛ در حوزه فرهنگی نیز دانشگاه آزاد دستاوردهای مهمی داشته است. ایجاد و گسترش دانشگاه آزاد باعث شد تا متقاضیان از ورود به دانشگاه‌ها حتی در مقاطع تحصیلات تکمیلی بازنمانند و این علاوه بر دستاورد آموزشی، نوعی دستاورد فرهنگی نیز محسوب می‌شود.»

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی قم بیان کرد: «از لحاظ اشتغال‌زایی و تربیت نیروی انسانی نیز نقش دانشگاه آزاد بی‌بدیل است. تعداد بیشماری از مدیران کشور از فارغ‌التحصیلان دانشگاه آزاد هستند. بیشتر خانواده‌های ایرانی به نوعی با دانشگاه آزاد ارتباط و پیوند دارند و این ظرفیت‌ها غیرقابل انکار است.»

این مسئول گفت: «نقاط ضعف و قوت همواره در ساختارها وجود دارد و هر ساختاری تا رسیدن به نقطه ایده‌آل باید زمان زیادی را تلاش کند؛ دانشگاه آزاد نیز از این قاعده مستثنی نیست. به هرحال اولویت گسترش کمی گاهی با کم‌توجهی به کیفیت آموزش مواجه شد. زیرا تلاش برای جذب دانشجو، هیأت علمی، گسترش فضا و امکانات و تعداد واحدهای دانشگاهی بود.»

دبیر هیأت امنای استان قم افزود: «اما امروز و در دهه چهارم فعالیت دانشگاه آزاد و با رویکردهای مدیریت جدید این دانشگاه کیفی‌سازی در اولویت قرار گرفته است؛ رویکرد قبلی دانشگاه ضعف دیگری که داشت این بود که بیشتر آموزشی بود تا پژوهشی. این رویکرد نیز در دوران جدید تغییر کرده است؛ البته همانطور که مطرح شد نقاط ضعف در هر مجموعه‌ای وجود دارد؛ برای مثال شاید پژوهش‌های دانشگاهی ما آنچنان کاربردی نباشد، اما مسیر حرکت به سمت اصلاح این نقاط ضعف است.»

فضل‌اللهی اظهار کرد: «دانشگاه آزاد حتما به دنبال کاربردی‌سازی پایان‌نامه‌ها و پژوهش‌ها است. البته جامعه نیز باید تقاضا و نیازهای خود را باید از طریق دانشگاه تأمین کند. این چالش را باید با تعامل حل کرد؛ چالش دیگر را می‌توان در مدیریت دانش، اشتراک‌گذاری و تقسیم دانش و کار گروهی دید؛ دانشگاه آزاد با بیش از 300 واحد و مرکز دانشگاهی و حدود 30 هزار عضو هیأت علمی هنوز نتوانسته است ارتباط و کار گروهی واحدها را برقرار کند.»

پایش رشته‌ها و تبدیل آنها به رشته‌های مولد و کارآمد

وی در پاسخ به پرسشی درباره بایدها و نبایدهای فعلی دانشگاه آزاد اسلامی بیان کرد: «پایش رشته‌ها و تبدیل رشته‌ها به رشته‌های مولد و کارآمد از مهم ترین ضروریات دانشگاه آزاد است. رشته‌هایی که جامعه به آنها نیاز ندارد باید تعدیل شوند و رشته‌هایی که نیاز جامعه به آنها بالا است باید با آموزش مهارت همراه شود. باید توجه کرد دانشگاه زیرساخت توسعه همه‌جانبه کشور است.»

عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم را قطب علوم انسانی دانست و به آنــا گفت: «حدود شش هزار نفر دانشجوی علوم انسانی در واحد قم مشغول به تحصیل هستند و بسیاری از فارغ‌التحصیلان این واحد دانشگاهی مشغول به تحصیل‌اند؛ علاوه بر این در رشته های پژشکی نیز بهترین پزشکان قم، فارغ‌التحصیلان دانشگاه آزاد هستند؛ در حوزه علوم پایه نیز بزرگترین و مجهزترین آزمایشگاه‌های استان در واحد قم قرار دارد.»

فضل‌اللهی ادامه داد: «یکی از مأموریت‌های دانشگاه آزاد کارآفرینی است و تحقق این جنبه نیاز به شناخت مسائل جامعه دارد و این امر نیز نیاز به خلاقیت دارد؛ بخش دوم این رویکرد نیز جوانگرایی است که مسئولان فعلی دانشگاه آزاد به شدت به دنبال آن هستند؛ استفاده از پتانسل و انگیزه جوانی در کنار شناخت دغدغه‌ها و مشکلات جامعه می‌تواند ضامن چشم‌انداز روشن دانشگاه آزاد باشد.»

گفت‌وگو از مریم حضرتی