آخرین خبرها از تحویل «اس-۳۰۰» به سوریه

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، روزنامه «وزگلیاد» در تحلیلی نوشته است: همین چند وقت قبل بود که مقامات مسکو از آماده بودن تحویل سامانه دفاع ضدموشکی «اس-300» به سوریه خبر داده بودند، ولی بلافاصله بعد از سفر هفته گذشته "بنیامین نتانیاهو" نخست وزیر اسرائیل به مسکو، موضع گیری رهبران روسیه در این رابطه تصحیح شد. آیا این به منزله آن است که مسکو و تل آویو توافق پنهانی در این زمینه با یکدیگر نموده‌اند، و اگر بله، صحبت بر سر چه معامله‌ای است؟

"دمیتری پسکوف" سخنگوی کاخ کرملین روز جمعه در کنفرانس مطبوعاتی گفت که تحویل سامانه موشکی «اس-300» به سوریه، هرگز بعنوان یک اقدام صددرصد اعلام نشده است. پیش از این هم "ولادیمیر کوژین" مشاور رئیس جمهوری روسیه در مسائل مربوط به همکاری‌های فنی-نظامی هم گفته بود که مذاکره‌ای در این رابطه بین مقامات مسکو و دمشق جریان ندارد. به عقیده وی، ارتش سوریه اکنون هم تمام امکانات لازم برای دفاع از خود را در اختیار دارد.

سخنگوی کرملین همچنین توضیح داد که اظهارات کوژین هیچ ارتباطی با سفر نتانیاهو به مسکو ندارد. به گفته پسکوف، در جریان این سفر حتی این موضوع نیز به طرف اسرائیلی یادآوری شد که بعد از حملات هوایی اخیر به خاک سوریه، روسیه این حق را برای خود قائل است که هر آنچه در این رابطه لازم می بیند، انجام دهد. البته مقامات اسرائیلی نیز بعد از آن هشدار دادند که تل آویو به حملات خود به مواضع ایران در خاک سوریه ادامه خواهد داد.

لازم به یادآوری است که نخست وزیر اسرائیل چهارشنبه هفته گذشته در جریان سفر خود به مسکو (در روز پیروزی) گفت که ملاقاتش با ولادیمیر پوتین اهمیت خاصی داشته و امیدوار است که مقامات مسکو درک لازم در مورد لزوم بازدارندگی ایران در سوریه را بدست آورده باشند.

وخامت اوضاع سیاسی از آن جهت تشدید شد که در حملات نیروی هوایی اسرائیل 8 و 10 ماه مه (18-20 اردیبهشت) به برخی تاسیسات نظامی سوریه، هدف اصلی مواضع ایران عنوان شده و مقامات تهران نیز نسبت به پاسخ نظامی به تل آویو هشدار دادند.

نخستین بار "بشار اسد" رئیس جمهوری سوریه از امکان تحویل موشک‌های «اس-300» به دمشق خبر داده بود. مقامات مسکو نیز واقعا تنها از امکان تحویل این موشک‌ها به سوریه صحبت کرده اند. "سرگئی لاوروف" وزیر امور خارجه روسیه بعد از حملات موشکی سه کشور غربی به سوریه، اعلام کرد که با این اقدام، مسکو دیگر «مسئولیت اخلاقی» در مورد تحویل سامانه «اس-300» به دمشق احساس نمی کند. مقامات ستادکل نیروهای مسلح روسیه نیز از امکان ارسال این سامانه دفاع ضدهوایی به سوریه یا دیگر کشورها صحبت کرده بودند.

البته مسلما این هشدارها، عاملی برای اعمال فشار بر آمریکا و متحدانش در منطقه، از جمله اسرائیل بود. به همین دلیل هم نتانیاهو سریعا تصمیم به سفر به مسکو گرفت.

امکان توافق مسکو و تل آویو در مورد تحویل «اس-300» به دمشق

سرهنگ بازنشسته "ویکتور لیتوکین" و کارشناس مسائل نظامی به این روزنامه گفت: «اسرائیل قبلا هم از مسکو درخواست کرده بود که از تحویل سامانه موشکی «اس-300» به سوریه خودداری کند. علت آن هم مناقشه دو طرف بر سر بلندی‌های جولان است. روسیه نیز تاکنون به این خواسته احترام گذاشته بود تا روابطش با اسرائیل آسیب نبیند. اکنون نیز تحویل این سامانه به دمشق، افزودن روغن بر آتش خواهد بود.»

به عقیده وی، از یک سو، دمشق متحد مسکو است و از سوی دیگر، چنین اقدامی سوریه را در برابر هر حمله هوایی مصون کرده و قدرت دفاعی آن را افزایش خواهد نمود. ولی نتیجه این کار می تواند به شروع جنگ گسترده سه جانبه‌ای بین اسرائیل، سوریه و ایران بیانجامد. به همین خاطر، ظاهرا کرملین تصمیم گرفته که فعلا عجله خاصی برای تحویل سامانه «اس-300» به دمشق، نشان ندهد.»

اسرائیل قادر به تعیین شرطی برای مسکو نیست

لیتوکین تاکید کرد: «در هر صورت مسکو در موضع قدرت قرار دارد و تل آوی نمی تواند شرط یکجانبه‌ای در این زمینه تعیین کند. ولی توافق دوجانبه در این زمینه مسئله جداگانه ای است. طرف روسی می تواند خواستار تضمین عدم حمله اسرائیل به مواضع نیروهای دولتی سوریه شود. ولی چنین توافقی می تواند کارت برنده‌ای در دست گروههای مسلح مخالف سوری قرار بگیرد.»

"سرگئی مارکوف" مدیر موسسه تحقیقات سیاسی روسیه نیز امکان «معامله» طرفین بر سر شکل گیری جدید مناطق تحت نفوذ در خاک سوریه را بعید ندانسته و توضیح داده: «چنین توافقی ازهم اکنون بین روسیه و ترکیه وجود دارد. ضمن اینکه بین مسکو و تل آویو، منافع مشترک بیشتری وجود دارد. برای اسرائیل مهم آن است که نفوذ ایران در سوریه به حداقل برسد. البته وضعیت برای مسکو بسیار حساس است: ایران کشوری بیش از اندازه مهم است و مسکو نمی تواند به آن خیانت کند. ولی به نفع روسیه هم نیست که نفوذ ایران در سوریه بیش از اندازه افزایش یابد.»