ریچارد جانسون؛ نخستین قربانی خروج آمریکا از برجام در دولت ترامپ

گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا؛ نشریه فارین پالیسی چاپ آمریکا در گزارشی فاش کرد ریچارد جانسون، یکی از کارشناسان ارشد وزارت امور خارجه آمریکا در ارتباط با منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای در هفته جاری و بعد از اعلام خروج دونالد ترامپ از برجام استعفا کرد.

جانسون یکی از معاونان ارشد وزارت امور خارجه آمریکا و معاون هماهنگی کمیته نظارت بر اجرای توافق هسته‌ای بود که در چند هفته اخیر در مذاکرات با طرف‌های اروپایی با هدف نجات این توافق از خطر شکست، مشارکت فعالی داشت.

ریچارد جانسون دلیل استعفایش را عنوان نکرده است، ولی در ایمیلی که از او خطاب به مقام‌های آمریکایی منتشر شده، بر لزوم حفظ توافق هسته‌ای میان ایران و گروه 1+5 تاکید شده و آمده است:‌ «من افتخار می‌کنم در راستای توافق به دست آمده میان قدرت‌های جهانی نقش داشتم و توانستیم موفقیتی استثنایی در زمینه بازداشتن ایران از دستیابی به سلاح هسته‌ای کسب کنیم.»

برخی مقام‌ها و تحلیل‌گران سیاسی معتقدند این استعفا، در راستای استعفاهای مسلسل‌واری است که مقام‌های آمریکایی در 18 ماه گذشته به‌دلیل سیاست‌های ترامپ در حوزه روابط بین‌الملل، انجام داده‌اند. درواقع، خروج جانسون می‌تواند یک عامل محرک فراینده برای تیم کارشناسان وزارت امور خارجه آمریکا در حوزه برنامه هسته‌ای ایران باشد و بر خروج بیش از پیش آنان از این ساختار دامن بزند. موضوعی که حاکی از یک مشکل بزرگ در سطح مقام‌های ارشد دولت آمریکا است.

مسئولان آمریکایی معتقدند رویکرد وزارت امور خارجه نسبت به تحولات جهانی واضح است، ولی آنچه کارمندان این وزارتخانه را رنج می‌دهد، انتقادات تند و تیز دونالد ترامپ از زمان اخراج رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه این کشور تاکنون است که باعث شده زیر فشار روحی قرار بگیرند. سال گذشته بود که تیلرسون تسلیم فشارهای ترامپ شد و دفتر هماهنگی تحریم‌ها وابسته به این وزارتخانه را بست و برخی کارشناسان خبره خود را به دیگر بخش‌های اداری منتقل کرد.

طبق گزارشی که واشنگتن‌پست منتشر کرده، منتقدان ترامپ، استعفای جانسون را ضربه سختی بر پیکره دولت ترامپ می‌دانند و معتقدند این اقدام حاکی از این است که کارشناسان خبره آمریکایی زیر چکمه‌های ترامپ در حال خرد شدن هستند و او چشمش را به وضعیت سیاست خارجی آمریکا بسته است، سیاستی که اکنون منتقدان زیادی در داخل و خارج این کشور دارد.

فارین پالیسی درباره این استعفای مشکوک به‌نقل از برایان اوتول، یک مقام سابق وزارت امور خارجه آمریکا می‌نویسد: «جانسون 38 ساله تا پیش از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران قصد داشت در دولت ترامپ باقی بماند و حتی برای ادامه فعالیت‌هایش برنامه ارائه کرده بود ولی سیاست‌های شیطنت‌آلود ترامپ باعث شد تا جانسون و افرادی همچون او از خدمت دولتی منصرف شوند.»

همکاران و کارمندان جانسون که از شنیدن خبر خروج ترامپ از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) شوکه شده بودند، پس از شنیدن خبر استعفای او، چهارشنبه شب گذشته در رستورانی در هتل استیت پلاس واقع در خیابان منتهی به وزارت امور خارجه آمریکا جشن و مراسم یادبودی برپا کردند تا از این اقدام او قدردانی کنند. سیاستی که او اتخاذ کرد البته یکجانبه نیست و نه تنها او، بلکه همه رهبران اروپایی و طرف‌های برجام از چنین اقدامی به نیکی یاد می‌کنند. اقدامی که نوعی ابراز مخالفت با سیاست‌های خارجی ترامپ و بدعهدی‌های او نسبت به توافقات رسمی و بین المللی است.

طبق گزارش رسانه‌های آمریکایی، در این مراسم برخی مسئولان کنونی و سابق مشارکت‌کننده در روند مذاکرات هسته‌ای ازجمله توماس شانون و استیون مول، دو دیپلمات‌ ارشد وزارت امور خارجه آمریکا حضور داشتند.

جانسون پیشتر اعلام کرده بود قصد دارد به مجموعه خصوصی موسوم به «تهدیدات هسته‌ای» بپیوندد که وظیفه دارد روند جلوگیری از گسترش سلاح‌های کشتار جمعی را بررسی کند. ریاست این مجموعه را ارنست مونیز، وزیر انرژی سابق آمریکا برعهده دارد، همان فردی که ریاست تیم مذاکره‌کننده فنی آمریکا را در خلال مذاکرات هسته‌ای با ایران برعهده داشت.