شاهنامه و فردوسی را می‌شناسم

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری آنا، صبح روز شنبه اول اردیبهشت ماه کارگاه کارگردانی توسط لخ مایفسکی کارگردان، فیلمنامه نویس و تدوینگر لهستانی در کاخ جشنواره سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر برگزار شد.

این کارگردان کلاس خود را با تاکید بر اهمیت سمبل گرایی در سینما آغاز کرد و گفت: تقریباً در همه فیلم‌های خوب از سمبل استفاده زیادی شده است. سمبل‌ها باعث می‌شوند تا اتفاقات فیلم پررنگ‌تر شوند؛ چراکه هیچ وقت زبان گفتاری به اندازه زبان سمبولیک قدرتمند نیست.

وی سپس با اشاره به مقطعی از زندگی هنریش که به ساخت فیلم سینمایی «Wojaczek» منجر شد، تصریح کرد: در زمان جوانی و وقتی در دانشگاه تدریس می‌کردم به نیویورک رفتم و آنجا با نقاشان زیادی آشنا شدم سپس نمایشنامه‌ای درباره یک هنرمند و شاعر لهستانی که در مصرف الکل و مواد مخدر زیاده‌روی می‌کرد نوشتم. در زمان حیات این هنرمند لهستان دوران سیاهی از کمونیست را پشت سر می‌‌گذاشت و من می‌خواستم این دوران را با تمام محدودیت‌هایش در فیلمم به تصویر بکشم به همین دلیل در صحنه‌های متعددی شخصیت‌ها به جای اینکه از در خارج شوند، از پنجره بیرون می‌رفتند که به نظر من نماد گریختن از بند و آزاد شدن است.

در ادامه قسمتی از این فیلم سینمایی پخش شد و پس از آن مایفسکی در مورد ایده فرم تولید این اثر عنوان کرد: زمانی که سعی می‌کنید زندگی یک شاعر خوب را بسازید، می‌توانید با دوربین چیزی مانند شعر خلق کنید.

وی با اعلام اینکه در ابتدا نتوانسته بود برای این فیلم حامی مالی جذب کند تا اینکه تلویزیون لهستان قبول کرد حمایت مالی را بر عهده بگیرد تا آن را در ساعات شبانه خود و در یک برنامه مربوط به شعر به صورت کوتاه پخش کند، گفت: من نپذیرفتم زیرا می‌خواستم این اثر بلند ساخته شود که البته موفق به این کار شدم.

این هنرمند لهستانی در مورد اجزای فیلم با اشاره به سکانسی که بازیگر رومیزی را برداشته و روی سر خود می‌کشد، گفت: تهیه کننده اثر خیلی تاکید داشت که مراسم خاکسپاری را در فیلم نشان دهم ولی من نمی‌خواستم مرگ این شاعر را به صورت فیزیکی نشان دهم بلکه دوست داشتم مرگ شعرهایش را به صورت استعاری به نمایش درآورم. کشیدن رومیزی روی سر بازیگر نماد کفن شدن هنری این شاعر است همانطور که در پایان فیلم و پس از خودکشی در صحنه‌ای نشان داده می‌شود که روی شعرهای وی با رومیزی پوشیده شده است که به مرگ استعاری شاعر اشاره می‌کند.

وی در ادامه با بیان اینکه با اشعار فارسی خصوصاً شعرهای فردوسی تا حدودی آشنایی دارد، عنوان کرد: من می‌خواستم در صحنه پایانی از معانی بیتی از شاهنامه که به منبع نور بودن تاریکی اشاره دارد استفاده کنم و برای همین چراغ خواب را که منبع نور است به نحوی بالای سر بازیگر قرار دادم که گویی نوری از تاریکی متصاعد می‌شود. ضمن اینکه این هنرمند در تمام فیلم با مرگش به گونه‌ای شطرنج بازی می‌کند و وقتی قرص های خودکشی‌اش را روی میز میچیند، این معنی در ذهن متبادر می‌شود که گویی متهمان برای تیرباران به صف کشیده شده‌اند.

این کارگردان قسمت‌هایی از فیلم «دیوانه از قفس پرید» به کارگردانی میلوش فورمن را پخش کرد و تاکید کارگردان روی بعضی نشانه‌ها را تشریح کرد و گفت: در این فیلم استفاده زیادی از نماد آب، مظهر پاکی و تخته سنگ که در اسطوره های قدیمی وجود دارد شده است.

در پایان این کارگاه دیپلم افتخار «دارالفنون» سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر توسط مازیار میری به لخ مایفسکی اهدا شد.