سمعک فقط باید توسط ادیولوژیست تجویز شود

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری آنا، دکتر حمید جلیلوند از سمعک به عنوان یک وسیله پزشکی بسیار حساس و مهم نام برد و تاکید کرد: اگر سمعک اشتباه تجویز و تنظیم شود یا باعث آسیب برگشت ناپذیر به سیستم شنوایی فرد برای همیشه می‌شود و یا اینکه در درمان کم شنوایی فرد اصلا موثر نخواهد بود. به عبارت دیگر، آنچه که سمعک را معنی می‌بخشد، نحوه تجویز، انتخاب، تنظیم، کنترل، اندازه گیری دقیق صدای آن در نزدیکی پرده گوش فرد، پایش دوره‌ای طولانی مدت و تنظیمات مجدد آن است. به همین علت است که سمعک همچون دارو باید تجویز شود و افراد نباید سر خود و بدون بررسی‌های پزشکی و ادیولوژیک به استفاده از سمعک روی بیاورند.

استادیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود: در تجویز سمعک باید از گوش فرد قالب گیری شود که این کار بسیار سخت و حساسی است و احتمال آسیب به پرده گوش وجود دارد و به همین علت در تعیین تعرفه خدمت برای این کار بیشترین هزینه در نظر گرفته می‌شود، چون ریسک و مسئولیت آن برای ادیولوژیست بسیار زیاد است و جزو پراسترس‌ترین خدماتی است که ادیولوژیست ارائه می‌دهد و خود این تعرفه بالاترین هزینه را دارد.

جلیلوند با عنوان این مطلب که روند شروع و پایان تجویز و تنظیم سمعک نسبتا طولانی است چون عوامل و متغیرهای زیادی در این زمینه دخیل هستند، ادامه داد: سمعک یا درون گوش و یا در پشت گوش قرار می‌گیرد و به قالبی وصل می‌شود که درون گوش قرار می‌گیرد و صدا از طریق آن به پرده گوش ارائه می‌شود. در نوزادان و کودکان که همیشه در حال رشد هستند، مجرای گوش آنان نیز رشد می‌کند و به همین علت با بزرگتر شدن مجرای گوش، سطح فشار صدای تقویت شده از سوی سمعک در مجرای گوش کودک با رشد او کمتر و کمتر می‌شود و به همین علت، با وجود سمعک، صداها برای کودک غیر قابل شنیدن می‌شود بنابراین باید به ازای هر دو هفته (در اوایل تولد) تا هر دو تا سه ماه (در ٢ تا ٣ سالگی) سطح فشار صدای سمعک درون گوش کودک اولا اندازه‌گیری و ثانیا سمعک کودک متناسب با آن تنظیم شود و این امر در بهترین شرایط نیازمند صرف ٣٠ تا ٤٥ دقیقه از سوی ادیولوژیست برای این امر است.

وی افزود: به علت تغییراتی که در اثر کم شنوایی در سیستم شنوایی و مغز فرد رخ می‌دهد، تقویت صدا به وسیله سمعک باید دوره‌ای و طی پروتکل گام به گامی صورت پذیرد. این روند به طور میانگین در ۶ تا ۱۰ جلسه رخ می‌دهد و به هیچ وجه نمی‌توان سمعک را فقط در یک جلسه کوتاه تنظیم کرده و تحویل فرد داد. باید تغییراتی که در سیستم شنوایی رخ داده را به‌تدریج و با تنظیمات دوره‌ای منظم رفع و برطرف کرد. نوروپلاستیسیتی یا شکل پذیری مغز نیازمند صرف زمان و افزایش تدریجی میزان تقویت است.

جلیلوند تاکید کرد: تنظیم سمعک و کنترل و اندازه گیری عملکرد آن اولا نیازمند دانش پیچیده شنوایی، اکوستیک و سایکواکوستیک است، ثانیا نیازمند تجهیزات نرم افزاری و سخت افزاری است که هیچ‌کدام داخل کشور تولید نمی‌شود و تماما از خارج کشور و با قیمت‌های بسیار بالایی تهیه می‌شود و یک کلینیک ادیولوژی که سمعک تجویز می کند باید مجهز به تمامی این تجهیزات باشد.

دبیر انجمن علمی شنوایی شناسی ایران گفت: موارد زیادی از این قبیل در علم ادیولوژی در خصوص سمعک وجود دارد، ولی آنچه باید به آن توجه کرد، خدمات ادیولوژیست برای سمعک است. چون اگر این خدمات ارائه نگردد اولا فرد از سمعک راضی نخواهد بود، ثانیا آن هزینه ارزی که برای تهیه خود سمعک می‌شود اسراف و بی‌تاثیر خواهد بود و فقط جیب شرکت‌های غربی پر خواهد شد. به همین دلیل است که در رشته ادیولوژی که تنها رشته‌ای است که متخصصین آن مجاز به تجویز و تنظیم سمعک هستند، فقط ۸۰ نوع خدمت بالینی برای سمعک در کتاب کدهای پزشکی کالیفرنیا تعریف شده است. به همین دلیل است که هزینه تمام شده برای خدمات سمعک در کشورهای پیشرفته اروپایی و آمریکایی به اندازه دو تا سه برابر قیمت خود سمعک است.

وی در ادامه به موضوع گارانتی و خدمات پس از فروش سمعک اشاره کرد و افزود: فرد دریافت کننده سمعک باید و حتما نزد همان ادیولوژیست تجویز کننده مراجعه کند چون بسیاری از مشکلات و معضلات سمعک جنبه بالینی و ادیولوژیک دارد و باید از لحاظ بالینی و فنی بررسی و ارزیابی و عیب یابی شود و این ادیولوژیست است که باید تصمیم بگیرد برای رفع مشکل چکار کند و آیا سمعک را به شرکت سازنده بفرستد یا خیر.

جلیلوند گفت: متاسفانه سیستم بهداشتی کشور هزینه‌های احتمالی برای خدمات گارانتی شرکت‌های سازنده و خدمات دهنده سمعک در نظر گرفته است ولی چنین خدمتی را برای ادیولوژیست که در خط اول این نوع خدمات پس از فروش قرار دارد در نظر نگرفته است. متاسفانه از آن ۸۰ نوع خدمتی که در کتاب کالیفرنیا است و در دنیا در حال اجراست، فقط چند خدمت آن تعیین و اجرا می‌شود که تعداد این خدمات کمتر از انگشتان یک دست است.

وی افزود: برای ارائه خدمات حرفه‌ای ادیولوژی به افراد مراجعه کننده و برگزاری عدالت برای کاربران سمعک و متخصصان ادیولوژی نیاز است خدمات سمعک در نظر گرفته و اعمال شود. از همین رو، انجمن علمی شنوایی به دنبال رفع چنین معضلاتی از طریق رویکردهای علمی و قانونی است که در حال حاضر در اکثر کشورها اجرا و پیاده می‌شود. مثلا در ترکیه، خدمات سمعک به طور کامل اجرا می‌شود به گونه‌ای که هزینه تمام شده برای تجویز سمعک حداقل دو برابر قیمت خود سمعک است.

جلیلوند تاکید کرد: اگر فقط خود سمعک تهیه و بدون خدمات بالینی ادیولوژی به افراد ارائه شود، جز خسران مالی و جسمی چیزی برای فرد به ارمغان نخواهد داشت و ما باید در راستای تعریف و تعیین خدمات کامل ادیولوژی در حیطه تجویز و تنظیم سمعک نهایت تلاش‌مان را کنیم که هزینه‌های صورت گرفته از سوی فرد یا سازمان‌های بیمه گر به نفع فرد باشد.

استادیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود: متاسفانه شاهد هستیم که سمعک در مغازه‌های خیابان جمهوری و از سوی افرادی ارائه می‌شود که در زمینه شنوایی نه تنها هیچ تخصصی ندارند بلکه اصلا هیچگونه آگاهی در زمینه سمعک نیز ندارند و متاسفانه دراین خصوص قانون وجود دارد، ولی اجرا نمی‌شود. در حالی که ارائه سمعک در تمامی کشورها فقط توسط متخصصان ادیولوژی صورت می‌گیرد، حتی در کشورهایی که رشته ادیولوژی را در دانشگاه‌های خود ندارند. در حالی که رشته ادیولوژی در ١٢ دانشگاه کشور ما دانشجو پذیرفته و متخصص تحویل می‌دهد و بیش از ۲۵۰۰ ادیولوژیست در کل کشور مشغول به کار هستند و سطح علمی و بالینی ادیولوژی ایران در منطقه رتبه اول را دارد و در سطح جهانی حرف برای گفتن دارد.

جلیلوند تاکید کرد: حمایت از ادیولوژیست‌ها موجب ارائه خدمات علمی و بالینی به استفاده کنندگان از سمعک می‌‌شود و این امر باعث افزایش سطح رضایتمندی کاربران سمعک در قبال هزینه به عمل آمده برای تهیه سمعک می‌شود، حتی در کشورهایی که ادیولوژیست ندارند، تعدادی را برای دوره دیدن در رشته ادیولوژی به کشورهایی می‌فرستند که این رشته را دارند و در آنجا دوره می‌بینند تا بتواند خدمات ادیولوژی را ارائه دهند.