هواشناسی از پیش‌بینی تا غافلگیری!

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری آنا، سازمان جهانی هواشناسی از سال 1950 میلادی روز 23 مارس (سوم فروردین) را به عنوان روز جهانی هواشناسی اعلام کرد و همه کشورهای دنیا سالانه این روز را جشن می‌گیرند. باتوجه به اینکه امروزه بسیاری از برنامه‌‌ریزی‌‌‌ها، از برنامه‌های سفر و بیرون رفتن مردم گرفته تا برنامه‌ریزی نهادها و دستگاه‌ها از جمله سازمان هواپیمایی کشوری و سازمان مدیریت بحران به اطلاعات و گزارش های هواشناسی وابسته است، ضرورت پیش‌بینی دقیق و صحیح هواشناسی بیش از پیش نمایان می‌شود.

سازمان هواشناسی جهانی امسال شعار «آمادگی برای پدیده‌های جوی و هوشیاری در برابر اقلیم» را برای روز جهانی هواشناسی برگزیده است که سعی دارد کشورهای جهان را نسبت به موضوع سازگاری با تغییر اقلیم آگاه و حساس کند، احد وظیفه، ‌مدیرکل سازمان هواشناسی کشوری در گفت‌وگو با خبرنگار آنا به اهمیت این موضوع اشاره و بیان می‌کند: شعار امسال روز جهانی هواشناسی تاکید دارد که با تغییرات اقلیمی نباید مبارزه و جنگ کنیم بلکه باید براساس شرایط و وضعیت موجود با تغییر اقلیم سازگار شویم و برنامه ریزی‌های خود را در مورد مصرف آب و کشاورزی براساس داشته‌های خود تنظیم کنیم.

او تاکید می‌کند که باید بجای مقابله با موضوع تغییر اقلیم، رفتاری هوشمندانه در برابر این پدیده طبیعی اعمال کنیم و به عنوان مثال در مناطقی که با کمبود بارش مواجه هستیم نوع کاشت محصول کشاورزی را بر همین اساس در نظر بگیریم نه اینکه در اصفهان که پدیده خشکسالی رو به رو شده برنج بکاریم، همچنین باید در نظر داشته باشیم که با عملکرد مصنوعی مانند انتقال آب از دریا به مرکز کشور نیز نمی‌توانیم به جنگ تغییر اقلیم رفت.

انتقادها از پیش‌بینی‌هایی که درست از آب در نمی‌آید

در سال‌های اخیر به دلیل پیش بینی نادرست سازمان هواشناسی کشوری، برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته توسط برخی مردم و دستگاه‌های اجرایی نقش برآب شد به طوری که سازمان هواشناسی ابری بودن آسمان و بارش باران را پیش بینی کرده بود در حالی که به طور کاملا غیرمنتظره آسمان صاف و آفتابی شد که این اتفاق واکنش برخی از نمایندگان مجلس را هم در برهه‌هایی به همراه داشت.

داریوش قنبری که در سال 90 نماینده مردم ایلام، ایوان، مهران، شیروان و چرداول در مجلس شورای اسلامی بود با انتقاد از پیش بینی نامناسب سازمان هواشناسی صراحتا اعلام کرد که متأسفانه در چند ماه اخیر بیشتر پیش‌بینی‌های آب و هوای این سازمان اشتباه و یا ضعیف بوده است و این پیش‌بینی نادرست آب و هوا مردم را به سازمان هواشناسی بی‌اعتماد کرده است، اما مدیرکل سازمان پیش بینی هواشناسی کشور این موضوع را رد کرده و می‌گوید: خوشبختانه مردم به پیش بینی‌های سازمان هواشناسی کشوری اطمینان و اعتماد دارند و شاهد این موضوع نیز افزایش مراجعات مردمی به پرتال سازمان هواشناسی، کانال تلگرامی، ربات تلگرامی، نسخه موبایلی این سازمان است.

وظیفه همچنین به ارزیابی و نظرسنجی عملکرد سازمان هواشناسی از دستگاه‌های مرتبط اشاره و بیان می‌کند: ما در طول سال از دستگاه‌ها و سازمان‌های مختلف مانند سازمان هواپیمایی کشور نظر سنجی می‌کنیم که پیش بینی‌های ما را چگونه ارزیابی می‌کنند و آیا صحت و دقت این گزارش‌ها را تایید می‌کنند را خیر که خوشبختانه تاکنون همه اعلام رضایت داشتند.

سازمان هواشناسی در سال‌های اخیر با افزایش شبکه‌های مجازی دسترسی مخاطبان عمومی به اطلاعات سایت هواشناسی را گسترش داده است و دسترسی ساده و آسانی نسبت به گذشته در اختیار مردم قرار گرفته است اما وظیفه معتقد است با توجه به نبود ابزارهای کافی از نظرسنجی مردمی بهره‌گیری لازم را نداشته‌ایم و تنها از گزارشات رسیده متوجه شده‌ایم که اخبار هواشناسی در صدا و سیما مخاطبان بسیاری دارد.

در سال‌های اخیر پیشرفت‌های چشمگیری در عرصه تکنولوژی و فناوری صورت گرفته که به نظر می‌رسد سازمان هواشناسی نیز برای به روز و دقیق شدن پیش بینی‌های خود باید به این تجهیزات و امکانات مجهز شود، وظیفه در مورد به روز و مجهز بودن سازمان هواشناسی کشوری می‌گوید: خوشبختانه تجهیزات و ماهواره‌های هواشناسی ما به روز است اما هیچ کشوری نمی‌تواند ادعا کند که با کمبود تجهیزات و امکانات مواجه نیست چون هر کشوری نسبت به سایر کشورهای توسعه یافته و پیشرفته دنیا و در مقایسه با آینده کمبود تجهیزات و امکانات دارد و ما هیچ وقت در حد کشورهای توسعه یافته نیستیم.

ایستگاه هواشناسی در فرودگاه

هواشناسی به توسعه سخت‌افزاری و نرم افزاری نیاز دارد

سازمان هواشناسی ایران نیز مانند سایر کشورها به نوسازی تجهیزات و شبکه و گسترش ایستگاه‌های زمینی و هوایی هواشناسی و ماهواره‌ای نیاز دارد، این را مدیرکل پیش بینی سازمان هواشناسی کشوری اعلام می‌کند و می‌افزاید: در ژاپن ماهواره‌‌های هواشناسی وجود دارد که هر 5 دقیقه یک‌بار گزارش و تصویر از نیمکره شرقی به سازمان هواشناسی ژاپن ارسال می‌کند و ما نمی‌توانیم خود را با آنها قیاس کنیم.

این مقام مسئول در سازمان هواشناسی کشوری ادامه می‌دهد: سازمان هواشناسی ایران در مقایسه با کشورهای منطقه و کشورهای جهان سومی تقریبا تجهیزات به روز و استانداردی دارد که می‌تواند با اتکا به آن پیش بینی‌های دقیق و صحیح را صادر کند اما باز هم به توسعه سخت افزاری و نرم افزاری نیاز داریم که این موضوع باید در آینده با کمک دولت و تامین بودجه لازم این مشکل را حل کرده و فاصله خود را با سایر کشورهای جهان کاهش دهیم تا پیش بینی‌های ما نیز مانند کشور ژاپن به روز، دقیق، با سرعت و با تفکیک زمانی و مکانی صورت گیرد.

وظیفه یادآور می‌شود: در کل کشور حدود 400 ایستگاه هواشناسی با نیروی انسانی فعال داریم و دیده‌بان‌ها در این ایستگاه‌ها شاغل هستند و حدود 120 ایستگاه خودکار پیش بینی هواشناسی در کشور داریم که اطلاعات دقیقی به سازمان ارسال می‌کنند البته در شهرهای بزرگ و به ویژه فرودگاه‌های کشور از دیده‌بان‌های خبره و متخصص استفاده می‌کنیم و این مراکز به صورت خودکار نیستند زیرا به دلیل مسائل ایمنی نیاز به دقت و تجربه بالایی در امر هواشناسی دارند.

براساس گفته‌های مدیرکل پیش بینی سازمان هواشناسی کشوری امسال یکی از کم بارش‌ترین سال‌های اخیر بوده و امسال سال رکورد محسوب می‌شود(سال زراعی یا سال آبی از ابتدای مهر هر سال شروع شده تا پایان شهریور سال بعد ادامه می‌یابد). بر همین اساس باید با برنامه‌ریزی‌های دقیق نسبت به مصرف آب شرب و کشاورزی در مناطق مختلف کشور از بروز خشکسالی و کم آبی جلوگیری کنیم هرچند گرمایش جهانی زمین منجر به بروز تغییر اقلیم در ایران شده است که باید با مدیریت صحیح منابع آبی و بازنگری در برنامه‌های توسعه‌ای و کشاورزی کشور رفتار هوشمندانه‌ای نسبت به تغییر اقلیم در کشور در پیش بگیریم.

به گزارش آنا، ارائه برنامه‌ریزی ارگان‌ها و دستگاه‌‌های مسئول در هر کشور نیازمند همیاری و همکاری بین بخشی است که سازمان هواشناسی کشور نیز یکی از دستگاه‌هایی است که می‌تواند با ارائه پیش بینی‌های صحیح و دقیق هواشناسی از بروز بسیاری حوادث و مشکلات جلوگیری کند، البته باید توجه داشته باشیم ارائه گزارش‌های هواشناسی نیز مستلزم به روز بودن امکانات و تجهیزات این سازمان است و باید مسئولان نسبت به تامین اعتبارات و تجهیز دستگاه‌ها و به روز رسانی ماهواره‌های این سازمان اقدامات لازم را به عمل آورند.