مترو با حذف راهبر کمکی روی ریل خطا می‌رود

به گزارش گروه رسانه‌های دیگر آنا، برخی مستندات حکایت از این دارد که مدیران ارشد راه‌آهن شهری با ارائه طرحی تصمیم دارند محل استقرار راهبران کمکی در کنار راهبران اصلی یا همان لکوموتیو ابتدایی باشد؛ موضوعی که به اعتقاد راهبران متروی شهری و کارشناسان فنی مترو نه‌تنها غیر‌کارشناسی است و جان شهروندان را به خطر می‌اندازد، بلکه بنا بر دلایل مختلف غیرقانونی نیز خواهد بود، اما گویا مقاومت‌ها برای اجرایی شدن این طرح از سوی مخالفان به نتیجه نرسیده است و حتی ظاهراً موافقان و مدیران ارشد برای تحقق این طرح به تهدید و تطمیع مالی و سازمانی هم متوسل شده‌اند. حال آنکه به گفته راهبران مترو با اتخاذ چنین تصمیمی باید منتظر هرگونه حوادث احتمالی در قطار شهری بود. با توجه به سؤالات فراوانی که پیرامون این موضوع بود به سراغ مسئولان اجرایی این طرح رفتیم، اما متأسفانه بعد از چند روز پیگیری مداوم برای دریافت پاسخ مناسب، به نتیجه‌ای نرسیدیم و ضد و نقیض‌ها در پاسخگویی برای اجرایی شدن چنین طرحی از سوی مسئولان تمامی نداشت.

تصمیم‌گیری در خصوص حذف یکی از دو راهبر کمکی ذیل استانداردهای جهانی از جمله توافقاتی است که ظاهراً در سال 89 بین شرکت بهره‌برداری مترو با راهبران مترو صورت می‌گیرد تا با حذف یکی از سه راهبر، به جای سرمایه‌گذاری در آموزش و گزینش نیروی انسانی جدید، از همین نیروها در خطوط جدید مترو استفاده شود. موضوعی که گفته می‌شود به دلیل منافع اقتصادی شرکت مترو طی توافق با راهبران خط 5 (‌کرج – تهران) طرح سه به دو اجرا شده و در این راستا مبلغی به راهبران داده می‌شود.

اکنون بعد از گذشت هفت سال ظاهراً شرکت متروی تهران تصمیم جدیدی گرفته که باز هم قرار است در خط 5 به‌عنوان پایلوت و آزمایشی اجرایی شود؛ تصمیمی که به گفته راهبران اصلی مترو و کارشناسان فنی قطار شهری غیر‌کارشناسی است و تاکنون نیز راهبران مترو به‌رغم تهدیدهای موجود مبنی بر اخراج از کار نسبت به اجرایی کردن آن سر باز زده‌اند. طبق مستندات موجود تصمیمی که شرکت حمل‌و‌نقل مترو بر آن پا فشاری می‌کند نه‌تنها مغایر با اصل توافقنامه سال 89 است، بلکه حتی به دلیل عدم تأییدیه اداره کار و تصویب در کمیته طبقه‌بندی مشاغل غیرقانونی است. حال آنکه به گفته کارشناسان و راهبران متخصص در این زمینه چنین تصمیمی می‌تواند مخاطراتی را برای جان مسافران هم به دنبال داشته باشد.

تصمیم غیرقانونی و غیر‌کارشناسی

طبق مستندات موجود، از آنجایی که یکسری وظایف خاص بر دوش راهبران کمکی محول شده، حذف آنها از کابین انتهایی مخاطرات زیادی را به دنبال خواهد داشت که در صورت وقوع غیر‌قابل جبران است، کمااینکه اگر قرار بر چنین تصمیمی حتی به صورت آزمایشی هم باشد باید موارد سخت‌افزاری و کنترلی آن به کابین جلو منتقل شود که تاکنون چنین اقدامی صورت نگرفته است؛ حال آنکه در صورت بروز نقص و مشکل فنی در اثر اجرای این طرح، مسئولیت هرگونه اتفاقی با راهبر است !

جالب این است که ظاهراً مسئولان ارشد مترو خطرات ناشی از این تصمیم را با درصد ناچیز فرض کرده و بر همین اساس در نظر مدیران مترو تعدیل نیروی انسانی از جان مسافران در اولویت‌ قرار گرفته است. به گفته یکی از راهبران که تمایلی به افشای نام خود نداشت یکی از مدیران ارشد در پاسخ به همه این احتمالات گفته است، مسافران بیمه هستند !

آزمون و خطا با جان مردم به راه‌آهن شهری رسید

همچنین یکی از کارشناسان ارشد خط 5 مترو با تأکید فراوان نسبت به اینکه نام وی نزد روزنامه محفوظ بماند، نسبت به انجام چنین طرحی می‌گوید: حذف کمک راهبر عقب برای خطوط شهری شاید با تمهیدات سخت‌افزاری و برطرف ساختن موانع امنیتی کابین عقب محقق شود که البته همین امر هم برای خطوط برون‌شهری مثل خط 5 به هیچ عنوان امکانپذیر نیست.

وی در این‌باره ضمن تأیید اظهارات راهبران مترو مبنی بر مخاطرات امنیتی چنین کاری در پاسخ به این سؤال که آیا می‌توان به صورت آزمایشی این طرح را انجام داد یا خیر توضیح می‌دهد: جان مردم وسیله آزمون و خطا برای اعمال طرح‌هایی چون حذف نیروی انسانی (کمک راهبر) در خطوط مهمی مثل 5 نیست، لازمه این کار تغییرات مهم سخت‌افزاری، توجیه راهبران و در نظر گرفتن تمام موارد امنیتی است.

مخاطرات گسترده حذف راهبر مترو

مطابق آنچه مستندات نشان می‌دهد، طرح حضور دو راهبر قطار در کابین اصلی ( master ) و خالی ماندن کابین کمکی (slave ) در قطارهایی مثل خط 5 اشکالات عمده و اساسی دارد؛ به طور مثال وقوع برخی خطاها و نقص تجهیزات در صفحه کامپیوتر مستر مشخص نمی‌شود و باید فقط توسط راهبر اسلیو کنترل و اطلاع‌رسانی شود و غیبت راهبر متناقض با سیر ایمن و سلامت مسافران است، همچنین احتمال بروز حریق در واگن‌های نزدیک کابین اسلیو و عدم تشخیص به موقع به علت نبود راهبر اسلیو، امکان ماندن فرد و علی‌الخصوص کودکان در بین در واگن و فاصله سکو و هوشیاری راهبر کمکی در نجات افراد، کنترل نکردن دیداری درهای قطار و حصول اطمینان از بسته شدن آنها مخصوصاً در ایستگاه‌های شلوغ، بالا رفتن خطای انسانی راهبر به دلیل حضور چهار تریپ در کابین مستر و نیز پوشش وظیفه راهبر کمک مستر از دیگر خطرات احتمالی چنین طرحی است.

دیگر دلایل مکتوب در این مستندات نشان می‌دهد موجود نبودن برخی از شاخص‌ها مانند نشانگر ولتاژ باتری کابین اسلیو در کامپیوتر مستر یکی از موارد خطرناک و مهلک برای سیر ایمن قطار است. همچنین در مواقعی که ادوات راهبری در کابین اسلیو به درستی در جای خود قرار نگرفته‌اند با توجه به عدم حضور راهبر اسلیو منجر به اختلال و تأخیر خواهد شد.

همچنین در صورت نیاز به حالت تک لکوموتیو، این کار توأم با فشار و استرس انجام خواهد شد و احتمال آسیب رسیدن به راهبر در حین جابه‌جایی از کابین مستر به کابین اسلیو که از روی بالاست‌ها (فضای ریل قطار) انجام می‌شود، وجود دارد. همچنین احتمال برخورد با قطارهای عبوری به‌خصوص در مواقع تاریکی و موقعیت‌های قوس‌دار خط افزایش می‌یابد. در شرایط جوی نامناسب هم مانند برف و باران جابه‌جایی بین ایستگاه‌ها و نیز در مواقع خاص که با ازدحام مسافر روی سکو همراه است، جابه‌جایی راهبر عملاً امکانپذیر نیست.

کسی پاسخگو نیست!

نظر به موارد امنیتی و خطرات احتمالی طرح موجود بود که سراغ مسئولان مربوطه در این خط رفتیم تا جزئیات طرح موجود را از آنها جویا شویم. بعد از تلاش‌های مکرر برای پیگیری و امتناع از پاسخگویی بود که به مسئولان حوزه ارتباطات شرکت راه‌آهن شهری تهران متوسل شدیم. نکته جالب تناقض پاسخگویی برخی افراد در این زمینه بود که روز اول طرح موجود را رد اما بعد از ارائه مستندات آزمایشی بودن آن را تأیید کردند! در نهایت هم هیچ یک از مسئولان اجرایی این طرح حاضر به گفت‌وگو در این زمینه نشدند و اعلام کردند طرح هنوز اجرایی نشده است و هر زمان اجرایی شد، اطلاع می‌دهیم !

این اظهار‌نظر در حالی است که به گفته راهبران اصلی مترو و کارشناسان فنی، تهدید و تطمیع مالی و ارتقای سازمانی برای اجرایی شدن این طرح ادامه دارد و حتی دستور‌العمل‌ها و روش‌های اجرایی در برخی خطوط هم تغییر کرده است.

به‌رغم پیگیری ما برای رسیدن به پاسخ مجریان، هیچ یک از مسئولان موافق طرح نسبت به نقاط تاریک و روشن چنین طرحی که آزمون و خطا با جان مردم است، جوابی ارائه نکردند. نکته جالب‌تر این است که در دایره مسئولان اجرایی قطار برون‌شهری به‌رغم اصرار برای پاسخگویی، هیچ کدام از مدیران ارشد حق پاسخگویی در این زمینه را نداشتند و طی تماس با هر کدام از آنها که به طور عمده از مخالفان طرح مذکور بودند به بن‌بست می‌رسیدیم !

در نهایت با توجه به اینکه این طرح به تأیید اداره کار و تصویب کمیته طبقه‌بندی مشاغل نرسیده و موارد ایمنی و حقوقی آن جای سؤال است، چنین تغییر شرایطی بدون در نظر گرفتن الزامات قانونی و ابلاغ قانونی از سوی مراجع ذیربط تخلف محسوب می‌شود. با این همه و به‌رغم مخالفت و مقاومت راهبران مترو، اصرار مدیران بر اجرای چنین طرح خطرناک و غیر‌کارشناسی شده جای پیگیری و سؤال دارد.

منبع: جوان