توسعه کمی انسانی مدنظر ما نیست/ باید از تجهیزات نوین در حفاظت میراث بهره‌مند شویم

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری آنا، سردار امیر رحمت‌اللهی در نشست یگان حفاظت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گفت: همه می‌دانیم که میراث فرهنگی چقدر اهمیت دارد و تصدیق می‌کنیم که میراث از سرمایه‌های فرهنگی هر کشور و موسس هویت و پیشینه تاریخی ملت و کشورمان است.

وی گفت: سازمان میراث فرهنگی سه وظیفه مهم را در کنار وظایف متعدد و متنوعی که برعهده دارد اجرا می‌کند و در سه حوزه میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری انجام می‌دهد، اما می‌توان گفت یکی از مهم‌ترین اولویت‌های سازمان حفظ و نگهداری میراث است. معتقدم با ترسیم رابطه علیت منطقی بین حفظ و نگهداری و معرفی میراث فرهنگی می‌توان به توسعه گردشگری رسید.

رحمت‌اللهی ادامه داد: اگر میراث فرهنگی خوب نگهداری شود و به درستی معرفی شود، جاذبه‌های گردشگری نیز افزایش پیدا می‌کنند. یگان در اجرای دستورالعمل با ستاد کل نیروهای مسلح و با هماهنگی سازمان میراث فرهنگی، نگهداری اموال منقول و غیرمنقول را در سراسر کشور عهده‌دار است. بین وظایف کلی سازمان و وظایف یگان رابطه عموم و خصوص من‌وجه حاکم است، یعنی اگر همکاران با درک مناسب وظایف را به خوبی انجام دهند در هدف غایی سازمان در حفظ و نگهداری موفق خواهیم بود.

وی در ارائه گزارش نسبت به عملکرد سال 96 یگان حفاظت سازمان اظهار کرد: ما 32 هزار اثر ثبتی در کشور داریم و 22 اثر غیرمنقول در فهرست جهانی به ثبت رسیده است. یگان با ساختار و تشکیلات منسجم وظایف حفاظت از میراث را انجام می‌دهد و 253 پایگاه حفاظتی، 245 موزه را تحت پوشش دارد.

تشریح وظایف یگان حفاظت میراث فرهنگی

فرمانده یگان حفاظت میراث فرهنگی وظیفه یگان را بدین شرح تشریح کرد: ماموریت‌های یگان چندوجهی است، چون بحث عمده ماموریت همیشه جنبه حفاظتی دارد و بخشی دیگر از فعالیت‌ها جنبه امنیتی و قانونگذار جرایم علیه میراث را بر عداد جرایم علیه امنیت ملی قرار داده است؛ بنابراین شروع جرم هم به نوعی جرم تلقی می‌شود. صرف اینکه کسی اندیشه مجرمانه داشته باشد و برای تحقق آن تمهیداتی بیاندیشد چه به اموال فرهنگی دست پیدا کند و چه نکند، جرم تحقق پیدا کرده بنابراین فرد خاطی مورد تعقیب قرار می‌گیرد. بخشی از فعالیت‌های ما جنبه انتظامی دارد و در برخی ایام که بالغ بر 20هزار نفر بازدیدکننده داریم، وظیفه یگان انتظام بخشیدن، کنترل و تصویب رفت و آمد و همچنین مراقبت از وارد شدن خسارت به اشیا است. بخش دیگری از فعالیت‌های یگان جنبه اطلاعاتی دارد و با همکاری دوسویه، نیروی انتظامی محقق می‌شود. در این حوزه اقداماتی جهت امنیت گردشگران خارجی نیز انجام می‌شود.

رحمت‌الهی در اشاره به عملکرد یکساله یگان حفاظت عنوان کرد: تاکنون رویکرد اصلی ما حفاظت از میراث بوده و از تمام شیوه‌های مدیریتی و ظرفیت‌های اجتماعی برای تحقق آن استفاده کرده‌ایم. در 11 ماه گذشته 57 هزار و 692 قلم اشیاء از قاچاقچیان کشف کردیم و از این تعداد 23هزار و 727 شیء مکشوفه اصل بوده و مربوط به دوره‌های مختلف تاریخی بوده است و 26هزار و 359 قلم شی‌ء بدل بوده که آن هم جرم مستقل دارد و با شیوه کلاهبرداری مجرمین سعی در فروش اشیاء بدل داشته‌اند. کشفیات تهران بسیار خوب بوده است، خراسان رضوی، گیلان، مازندران از جمله استان‌هایی هستند که کشفیات خوبی در آنها اتفاق افتاده است.

موفقیت در 617 پرونده

وی ضمن اشاره به اهمیت مشارکت اجتماعی بیان کرد: 1378 پرونده را در 11 ماه بررسی کردیم که 617 پرونده به دلیل احساس مسئولیت و اقدام به موقع مردم و گزارش‌هایی که به یگان ارائه شد، به موقع مورد تعقیب قرار گرفت و منتج به نتیجه شد. 2423 نفر به خاطر جرایم مختلف دستگیر شدند که عمدتا جرم‌شان حفاری‌های غیرمجاز بوده؛ 679 حفاری غیرمجاز داشتیم که تغییر چندانی با سال گذشته نداشته و کشفیات نسبت به سال گذشته 38 درصد افزایش داشته است.

رحمت‌اللهی ادامه داد: متاسفانه گرایش مجرمان نسبت به این پدیده کاهش پیدا نکرده و یکی از انتظاراتی که یگان حفاظت دارد آگاهیبخشی مناسب جامعه از سوی رسانه‌ها است. از ظرفیت جامعه و مشارکت مردمی برای حفظ میراث باید حداکثر استفاده را کرد و در این میان رسانه بسیار برجسته‌تر از مردم عادی کمک‌کننده خواهد بود.

فرمانده یگان حفاظت میراث فرهنگی در سخنانش به این نکته اشاره کرد که در سال 1396، 205 مورد یگان حفاظت اسکورت اشیای تاریخی را داشته که با برنامه‌ریزی و همکاری نیروی انتظامی، پلیس پیشگیری ناجا این کار با موفقیت انجام شده است.

وی گفت: میزان کشفیات مربوط به اشیای اصل 63 درصد نسبت به سال گذشته افزایش داشته است. جرایم حوادث و اتفاقاتی که هیچ‌گاه به وقوع نپیوسته را نمی‌توانیم تبدیل به شاخص‌های کمی کنیم و گزارشی از آن ارائه دهیم.

رحمت‌اللهی در بخش دیگری از این نشست خبری در خصوص تخریب بافت تاریخی شهرهای مختلف بیان کرد: علی رغم اقدامات همه جانبه با رویکرد علمی که داشته‌ایم منظورمان از حفاظت گماردن نیروی انسانی نبوده بلکه با دانشگاته علوم انتظامی که غنی‌ترین منابع را دارد تفاهم‌نامه‌ای امضا کردیم و در اجرای ماده 8 آیین‌نامه میراث فرهنگی که مهم‌ترین سندبالادستی است یک جلد کتاب تحت عنوان «مدیریت انتظامی جرایم» به عنوان منبع آموزشی چاپ شد. ماده 8 به موضوع اهمیت میرثا می‌پردازد و ما با استفاده از این ظرفیت 16 عنوان در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا به دانشگاه ارائه کردیم تا کار پژوهشی انجام شود.

وی ادامه داد: ایده مشارکت‌های اجتماعی را سال گذشته مطرح کردیم و اداره‌ای تحت عنوان مشاکرت‌های اجتماعی را تاسیس کردیم که نتایج بسیار خوبی داشته است، ادبیات استفاده از ظرفیت‌های اجتماعی برای تحقق حفاظت اطمینان‌بخش نهادینه شده است.

معرفی شعار امسال یگان حفاظت

رحمت‌اللهی در سخنانش شعار امسال یگان را «مشارکت همگانی حفاظت اطمینان بخش، سرمایه اجتماعی» معرفی کرد.

فرمانده یگان حفاظت در مورد تخریب آثار تاریخی در شهر شیراز تصریح کرد: متاسفانه ما دچار تزاحم قانون بین دستگاه‌ها هستیم، براساس قانون، تشخیص تاریخی بودن یک اثر بر عهده سازمان میراث‌فرهنگی است، این‌که تولیت آستان مقدس شاهچراغ در شیراز با ماموران یگان حفاظت همکاری نمی‌کنند باید در شورای تامین استان مطرح و پیگیری شود بنابراین اگر به تعداد آثار ثبتی هم از ماموران استفاده کنیم باز هم شاهد این خواهیم بود که افرادی وجود دارند که به این آثار ضربه بزنند.

وی ادامه داد: سازمان میراث‌فرهنگی در مورد تخریب آثار تاریخی در شیراز به هیچ عنوان کوتاه نخواهد آمد، قانون در این زمینه کاملا مشخص است.

وی درباره نحوه تقسیم‌بندی نیروهای یگان حفاظت در سطح کشور نیز گفت: تطابق منطقی بین تعداد آثار و ماموران یگان وجود ندارد، همیشه نیروی انسانی بسیار زیاد در حوزه حفاظت کافی نیست، در امر حفاظت مصمم هستیم یگان حفاظت را سازمان‌دهی کنیم و آموزش‌های لازم را ارائه کنیم، همکاران ما در استان‌ها آموزش‌های خاص ظابطان قضایی را دیده‌اند و پیگیری می‌کنیم که همه همکاران ما در کشور از حمایت قضایی بهره‌مند شوند.

فرمانده یگان حفاظت میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری ضمن اشاره به اهمیت مشارکت‌پذیری حداکثری مردم در حوزه حفاظت اضافه کرد: «فکر خوب، ایده خوب و برخورداری از تکنولوژی بسیار تاثیرگذارتر از گماردن افراد زیاد است. در چهار استان مرکز مانیتورینگ سراسری خود را راه‌اندازی کرده‌اند و آثار تاریخی را پایش می‌کنند ، با مرکز مها در تهران که اتصال اکترونیکی مراکز مهم با پلیس را عهده‌دار است تفاهم‌نامه امضا کردیم و موزه ملی ایران به عنوان پایلوت تحت این شبکه قرار گرفته است.

توسعه کمی نیروهای انسانی مدنظر ما نیست

وی تاکید کرد: توسعه کمی نیروهای انسانی مدنظر ما نیست، بلکه توسعه کیفی و توانمندسازی نیروها و استفاده از ظرفیت‌های اجتماعی و فناوری‌های نوین در حوزه حفاظت مورد توجه ما است.

رحمت‌اللهی در سخنانش به این نکته اشاره داشت که همه ارکان سازمانی یکپارچه با مدیریت واحد اداره می‌شوند و ما نمی‌توانیم با واحدهای دیگر سازمان وارد چالش شویم چراکه همه ما در راستای اهداف سازمانی و برای حفاظت از میراث‌فرهنگی باید تلاش کنیم.

وی همچنین اظهار کرد: تجهیزات خوبی برای مأموران یگان تامین شده که در اختیار قرار خواهد گرفت البته همین مقدار نیز کافی نیست و باید در این حوزه اقدامات بیشتری صورت گیرد، استخدام در یگان حفاظت از 11 سال پیش وجود نداشته است ممکن است به دلیل دلسوزی همکاران ما از افرادی برای همکاری در برخی مقاطع زمانی استفاده کرده باشند، ما موظف هستیم ملزومان اجرای ماموریت را برای همکاران فراهم کنیم.

رحمت‌اللهی در این نشست به 6 برابری شدن سهمیه یگان حفاظت میراث فرهنگی از سربازان تحصیلکرده اشاره کرد و گفت: اولین گروه از این سربازان اسفندماه وارد یگان شدند.سربازان براساس آمایش سرزمین مورد استفاده قرار می‌گیرند و آموزش‌های لازم برای حفاظت حداکثری از آثار تاریخی به این افراد داده می‌شود.

وی بیان کرد: دستورالعمل یگان حفاظت میراث‌فرهنگی برای ایام نوروز تهیه شده است و 15 اسفند اعلام خواهد شد، همه یگان‌های مکلف هستند در حالت آمادگی کامل ماموریت‌های خود را به درستی انجام دهند، تلاش می‌کنیم فرصت ارتکاب جرم را محدود کنیم.

رحمت‌الهی درخصوص منع قانونی استفاده از اسلحه برای حافظان میراث‌فرهنگی نیز تاکید کرد: «از نظر قانونی مأموران یگان حفاظت ضابط خاص هستند، این افراد به موجب موارد خاص ضابط قانون شناخته می‌شوند، با فرض اینکه مأموران ما هم بخواهند از اسلحه استفاده کنند با رعایت قانون بکارگیری سلاح این موضوع ممکن است.

116 سایت فروش فلزیاب فیلتر شد

وی افزود: در 18 استان شعب رسیدگی به موضوعات میراث‌فرهنگی راه‌اندازی شده و امیدوارهستیم این شعب در تمام کشور فعال شود. همچنین یک ماده قانونی در مورد فلزیاب وجود دارد که خرید، فروش و استفاده از فلزیاب باید با استفاده از مجوز سازمان میراث‌فرهنگی باشد، اما ما احساس کردیم این قانون فراگیر نیست، مکاتبه‌ای را با معاون دادستان کل کشور انجام دادیم تا قوانین محکمی داشته باشیم.

فرمانده یگان حفاظت ادامه داد: خوشبختانه از 200 سایتی که در زمینه فلزیاب فعالیت می‌کردند 116 سایت فیلتر شدند و این روند را ادامه خواهیم داد.

رحمت‌اللهی درباره همکاری و تعامل یگان حفاظت میراث‌فرهنگی با پلیس فتا گفت: یگان حفاظت میراث‌فرهنگی اختیارات محدودی دارد، برخورد تکلیف‌مدارانه با چنین موضوعاتی به‌صورت فراگیر در فضای مجازی تبلیغ می‌شود جزو وظایف ما است، یگان حفاظت تنها ضابط است و باید پس از پیگیری این پرونده‌ها و افراد را به مراجع قضایی ارجاع دهد. چندین مورد شکایت علیه چنین جرائمی به مراجع قضایی ارائه شد که در حال پیگیری است. ما با پلیس فتا، پلیس آگاهی، پلیس بین‌الملل و پلیس پیشگیری تعامل خوبی داریم.

وی خصوص حفاظت از خانه‌های تاریخی تشریح کرد: خانه لشکر‌نویس در پامنار در اختیار کلانتری بازار است، پیگیری‌هایی برای حفاظت از این خانه صورت گرفت. خانه صادق هدایت نیز علی‌رغم پیگیری‌های انجام شده، با ممانعت از ورود مأموران روبرو بود اما یگان حفاظت میراث‌فرهنگی واکنش‌هایی را نسبت به این موضوع نشان داد که خود اقدامی بازدارنده است. منزل سپهبد امیر‌احمدی نیز بنای ثبت شده نیست اما واجد ارزش است و طبق مصوبه 17 بهمن 96 خانه‌های تاریخی واجد ارزش، ثبت اضطراری می‌شوند. خانه نیما نیز از طریق هماهنگی میراث‌فرهنگی و مالک قرار شد تبدیل به سفرخانه شود و مورد بهره‌برداری قرار گیرد.

امنیت گردشگران

وی همچنین در این نشست خبری درباره توجه یگان حفاظت به گردشگری و صنایع دستی گفت: توسعه گردشگری از اهداف دولت است، و مقدمه هر نوع توسعه در این حوزه تأمین امنیت است. ما معتقدیم امنیت ملی و ایجاد امنیت برای گردشگران خارجی حائز اهیمت است. بزه دیدگی‌های عمومی ناشی از جرائم خرد می‌تواند احساس امنیت گردشگران خارجی و میل به گردشگری به ایران را کاهش دهد. ما در این رابطه دو کارگاه آموزشی با عنوان‌ها «نقش و جایگاه یگان در توسعه گردشگری» برگزار کردیم و جلسات متعددی نیز با معاونت گردشگری داشتیم که دستورالعمل ارتقای امنیت گردشگری با همکاری نیروی انتظامی در دست تدوین است.

وی ادامه داد: یکی از برنامه‌های راهبردی و مهم سال 97 موضوع امنیت گردشگران است. در محیط‌های تحت پوشش به‌صورت ذاتی این وظیفه را داریم اما در سایر محیط‌ها سعی داریم با همکاری نیروی انتظامی امنیتی ضابطه‌مند را ایجاد کنیم. ما همچنین موضوع قاچاق صنایع‌دستی به‌عنوان یکی از راه‌های رسیدن به اقتصاد مقاومتی را مورد پیگیری قرار دادیم و در این باره مکاتباتی نیز با استان‌ها انجام شد.

رحمت‌اللهی با بیان این‌که فرمانده‌هان یگان تعاملات خوبی با سایر دستگاه‌ها داشته‌اند تاکید کرد: مصادیقی برای قاچاق صنایع‌دستی در نظر گرفتیم و سعی شده تا نیروی انتظامی را در موضوع قاچاق صنایع‌دستی با خود همراه کنیم و حساسیت همکاران ناجا را در زمینه قاچاق صنایع‌دستی افزایش دهیم.

وی در پایان تصریح کرد: گر قرار باشد برخی از اقلام مشابه به صورت غیر قانونی به کشور وارد شود و به فروش برسد رونق تولید افرادی که در حرفه صنایع‌دستی فعالیت دارند کاهش پیدا می‌کند. در نتیجه باید با افرادی که از طریق غیرقانونی صنایع‌دستی وارد می‌کنند برخورد شود.