حمل و نقل عمومی در تهران جزو پائین ترین رتبه‌ها در بین کلانشهرهای مهم دنیا
شهردار تهران با انتقاد از بی‌توجهی توسعه حمل و نقل عمومی در پایتخت گفت: در نتیجه این غفلت، امروز شهر تهران در بین کلانشهرهای مهم دنیا جزو پائین ترین رتبه‌ها از نظر درصد سفرهای شهری با حمل و نقل عمومی است.
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری آنا از شهرنوشت، محمد علی نجفی امروز طی سخنانی در هفدهمین کنفرانس بین المللی مهندسی حمل و نقل و ترافیک که در محل سالن همایش‌های بین المللی برج میلاد تهران برگزار شد، ضمن تشکر از زحمات برگزار کنندگان این کنفرانس تصریح کرد: استمرار و مداومت در برگزاری کنفرانس مهندسی حمل و نقل و ترافیک در طی سال‌های گذشته حاکی از آن است که مسئولان شهرداری تهران علاقه مند هستند تا برای اخذ برنامه و راهکارهای نوین و آشنایی با نوآوری‌هایی که در حمل و نقل و ترافیک کشور ما و دنیا اتفاق می‌افتد، از مجموعه نظرات و افکار برای بهبود کیفیت و کمیت حمل و نقل در شهر تهران استفاده کنند.
وی ابراز امیدواری کرد که این کنفرانس راه حل‌هایی برای عبور از مشکلات حمل و نقل و ترافیک، به خصوص کلانشهر تهران به مدیران شهری عرضه کرده و منجر به ایجاد شرایط بهتری در ارتباط با حمل و نقل و ترافیک و نهایتا بهبود زیست شهری در پایتخت شود.
شهردار تهران خاطر نشان کرد: بحث حمل و نقل و ترافیک سال‌ها است که نه تنها زندگی شهری ما در تهران و ایران را تحت تاثیر قرار داده، بلکه همه دنیا به صورت جدی درباره این موضوع به تفکر پرداخته‌اند و برای حل این مشکل دنبال راه حل بوده‌اند. در گزارش سومین اجلاس جهانی برنامه اسکان سازمان ملل نیز یکی از مباحث مهم و اصلی در زیست شهری و شهر مطلوب، به موضوعات مربوط به حمل و نقل و جا به جایی در شهر می‌پردازد.
نجفی از ترافیک به عنوان یک مساله جهانی یاد کرد و گفت: این کنفرانس هم یک کنفرانس جهانی است تا از تجریبات و اندیشه‌های افرادی خارج از ایران استفاده شود؛ این تجربیات به ما کمک می‌کند که بتوانیم از مجموعه گفته‌ها، بررسی‌ها و مطالعاتی که در دنیا پیرامون این مساله مطرح بوده است، استفاده کنیم.
وی یادآور شد: حمل و نقل و ترافیک از جهاتی موضوع ساده‌ای به شمار می‌رود که فهم مساله و تبیین آن خیلی روشن است؛ همچنانکه زندگی شهری - به خصوص شهرهای پرجمعیت و کلانشهرها - درگیر این مساله هستند و باید برای آن راه حل‌هایی پیدا شود. ارایه راه حل نیز در بسیاری از موارد چندان دشوار نیست اما شاید آنچه خیلی دشوار باشد، عملیاتی کردن و اجرای آن راه حل‌ها است.
شهردار تهران به بیان نمونه‌هایی از شهرهای مختلف دنیا که برنامه‌هایی را در حمل و نقل عمومی برای تامین منابع به اجر گذاشته‌اند پرداخت و تصریح کرد: در مثال‌هایی که در این کنفرانس از شهرهای مختلف جهان زده شد، در کنار نکات مثبت هر یک از برنامه‌ها، چالش‌ها جدی نیز وجود داشته است. امروز ما هم در شهر تهران برای اجرای هر برنامه‌ای به منظور تامین منابع حمل و نقل، عبور از ترافیک و مقابله با آلودگی هوا، با چالش‌ها و مقاومت‌های خیلی جدی روبرو هستیم که این موضوع باید به صورت جدی مورد توجه قرار گیرد.
نجفی با بیان اینکه ترافیک تن و جان مردم ما را فرسوده و آزرده کرده و حتی از بعد اقتصادی نیز میلیون‌ها و شاید میلیاردها ساعت وقت مردم در طول شبانه روز، در ترافیک از بین می‌رود، گفت: اگر محاسبه شود، به راحتی می‌توان اثبات کرد که سرمایه گذاری بیشتر بخش عمومی، دولت و حتی بخش خصوصی در حمل و نقل عمومی و حل مشکل ترافیک به طور قطع از نظر اقتصادی هم پاسخ مثبتی می‌دهد بنابراین حل ترافیک از نظر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ارزش خیلی زیادی دارد.
به گفته شهردار تهران ریشه بسیاری از مشکلاتی که امروز در تهران با آن روبرو هستیم، غلبه نگاه خودرو محور در برنامه ریزی‌های سال‌های گذشته در مقایسه با نگاه انسان محور است؛ همین موضوع نیز باعث شده که امروز در بهترین شرایط حدود 22 درصد سفرهای شهری – بدون محاسبه تاکسی - از طریق حمل و نقل عمومی انجام شود.
وی تاکید کرد: اگر طرح جامع حمل و نقل و ترافیک تهران و حتی برنامه پنج ساله شهر تهران که امسال در سال چهارم آن قرار داریم نیز به درستی اجرا می شد، هم اکنون باید حدود 75 درصد حمل و نقل تهران در قالب حمل و نقل عمومی انجام می شد؛ البته این رقم 75 درصد با احتساب سفر با تاکسی‌ها است ولی در حال حاضر نیز با محاسبه سفرهای درون شهری با تاکسی، کمتر از 50 درصد از سفرها با حمل و نقل عمومی انجام می شود. این موضوع نشان می‌دهد که در سال‌های گذشته اهتمام جدی به این حمل و نقل عمومی وجود نداشته است.
نجفی با بیان اینکه متاسفانه در سال‌های گذشته توسعه کاربری‌های مختلفی که در زمینهها و مناطق مختلف مد نظر قرار گرفته، بدون جانمایی انسان محور انجام شده است، گفت: در نتیجه این تصمیم با کاربری‌های بزرگ مقیاسی در شهر مواجه هستیم که دسترسی از طریق حمل و نقل عمومی، دوچرخه و حتی پیاده در آن نقاط بسیار مشکل است. به نحوی که با یک مرور ذهنی به راحتی می‌توان چند مرکز تجاری بزرگ را در ذهن زنده کرد که واقعا دسترسی‌های آنها از نظر حمل و نقل عمومی، دوچرخه و پیاده بسیار مشکل است. در هیچ یک از این موارد، هیچ مولفه انسان محوری درباره تصمیم گیری‌ها مد نظر نبوده و همین امر باعث شده است که پویایی انسان و همچنین انسان به عنوان سلول بنیادین در زیست شهری مورد غفلت واقع شود.
شهردار تهران تاکید کرد: در نتیجه این غفلت، امروز شهر تهران در بین کلانشهرهای مهم دنیا جزو پائین ترین رتبه‌ها از نظر درصد سفرهای شهری با حمل و نقل عمومی است. برای یافتن راه حل برای این مشکل نیز نباید خیلی راه طولانی را طی کرده و به راه حل‌های پیچیده فکر کنیم بلکه به نظر می‌رسد راه حل‌های قابل دسترسی وجود دارد، اما شرط اصلی وجود اهتمام و عزم لازم برای به کار گیری این راه حل‌ها است.
وی در ادامه بر ضرورت توجه به توسعه حمل و نقل عمومی در پایتخت و منطقه شهری تهران که شامل تهران و شهرهای اطراف است، تاکید کرد و گفت: اگر بتوانیم شبکه ریلی شهرهای اقماری به تهران را راه اندازی کرده و حمل و نقل عمومی را از نظر کمی و کیفی در خود شهر تهران توسعه دهیم، به طور قطع این اقدام اصلی ترین راه حل پیش رو برای مشکل حمل و نقل عمومی و حل مساله ترافیک تهران خواهد بود. مساله دوم نیز اقدامات سلبی است که باید در کنار اقدامات ایجابی انجام شود.
شهردار تهران افزود: در همه دنیا تجربه‌های زیادی برای کاهش مطلوبیت استفاده از وسیله نقلیه شخصی وجود داشته که از آن جمله می‌توان به اولویت قائل شدن برای خودروهای پر سرنشین و حتی ایجاد مسیر حرکت سریع اشاره کرد. علاوه بر این توسعه سرویس‌های ادارات، به خصوص در مناطق مرکزی نیز از دیگر موارد مهم به شمار می‌رود که در سال‌های گذشته برعکس آن عمل کردیم، به نحوی که دولت در این باره از ابزار تشویقی استفاده کرد تا بخشی از اداراتی که سرویس حمل و نقل کارکنان خود را تامین می‌کردند، نسبت به جمع آوری سرویس‌های کارکنان خود اقدام کنند. در این میان تنها بخشی از کارکنان به حمل و نقل عمومی روی آوردند و بقیه از حمل و نقل شخصی استفاده می‌کنند.
نجفی از ایجاد لایه‌های بدون اتومبیل یا لایه‌های ممنوع از نظر ورود خودرو در کنار بالابردن هزینه‌های استفاده از خودروی شخصی در بعضی از مناطق شهری به عنوان دیگر راهکارهای جهانی یاد کرد و گفت: در زمینه طرح جدید ترافیک که از سوی شهرداری تهران مطرح شد، عده‌ای با عدم آشنایی و عده‌ای نیز از روی اغراض سیاسی یا هر غرض دیگری به شهرداری حمله کردند که برای تامین منابع مالی بیشتر، طرح جدید ترافیک را مطرح کرده است. البته مقداری از این عدم آشنایی هم به ما بر می‌گشت که در مرحله اول طرح جدید ترافیک را به خوبی توضیح نداده بودیم.
وی تاکید کرد: همه محاسبات ما نشان می‌دهد که اگر طرح جدید ترافیک به خوبی انجام شود، اتفاقا منبع درآمدی شهرداری از این بخش در سال 97 کمتر از سال 96 خواهد بود. علاوه بر این شهرداری در گذشته از کارت‌های شناور و آرم‌های ورود به محدوده طرح ترافیک به عنوان یک ابزار سیاسی و قدرت اجتماعی استفاده می‌کرده است که این آرم ها را به چه کسی بدهد یا ندهد و یا سهمیه‌ها به کدام گروه بیشتر یا کمتر اختصاص پیدا کند. اما در حال حاضر شهرداری داوطلبانه قبول کرده است که این ابزار را کنار بگذارد و شرایط عادلانه و منصفانه‌ای به نفع عموم مردم اجرایی کند؛ همچنین کسانی که می‌خواهند وارد طرح ترافیک شوند باید قبول کنند که هزینه های آن را خودشان بپردازند.
شهردار تهران تصریح کرد: حتی ساده ترین اقدامات که اجرای طرح جدید ترافیک است، با بیشترین مقاومت‌ها روبرو می‌شود که این موضوع نشان می‌دهد، حل مشکل و عملیاتی کردن برنامه‌ها تا چه حد سخت است؛ در حالی که برنامه‌ها از نظر تصمیم گیری خیلی پیچیده نیست.
نجفی در ادامه سخنان خود به موضوع چند قطبی کردن حمل و نقل عمومی اشاره و ابراز کرد: ما در حمل و نقل عمومی یک قطب شامل اتوبوس و مترو را داریم اما باید به شیوه‌ها و روش‌های دیگری از حمل و نقل عمومی نیز فکر کرد. در این زمینه جا دارد که روی موضوع حمل و نقل ریلی سبک‌تری همانند LRT فکر کنیم که موضوعی قابل اجرا است اما به شرطی که عزمی برای پیاده سازی آن وجود داشته باشد.
وی از حرکت به سمت شهر هوشمند به عنوان عنصری برای تحول حمل و نقل شهری، کاهش آلودگی، ترافیک و بسیاری از مسایل شهری یاد کرد و گفت: شهر هوشمند به عنوان یک برنامه جدید شهرداری در این دوره مطرح شده است. هم اکنون مطالعات و برنامه ریزی‌های شهرداری در این زمینه آغاز شده و شورایی برای هدایت و راهبری برنامه دستیابی به شهر هوشمند در شهرداری تهران تاسیس شده است. اگر این کار به نتیجه برسد از نظر کاستن بعضی سفرهای غیرضروری که امکان انجام آن در فضای مجازی وجود دارد تحولی رخ خواهد داد؛ همچنین حرکت به سمت شهر هوشمند منجر به توسعه فعالیت های دانش بنیان خواهد شد که می تواند روی ترافیک و حمل و نقل تاثیر بگذارد، از این رو این اقدام از جمله کارهایی است که به طور قطع باید به سمت آن حرکت کنیم.
شهردار تهران در ادامه بر ضرورت فرهنگ سازی و آموزش درباره موضوع حمل و نقل و ترافیک به عنوان بخشی از حقوق و تکالیف شهروندی تاکید و تصریح کرد: با وجود کم توجهی‌های صورت گرفته در بخش حقوق شهروندی، هم اکنون کل نظام و دولت یازدهم این مساله را به جد مطرح کرده اند و قرار است اقدامات و برنامه های عملیاتی، اجرایی و حقوقی قوی تری درباره توجه به حقوق شهروندی در کشور مورد توجه قرار گیرد. در این میان موضوعی که در کنار حقوق شهروندی باید مورد توجه قرار گیرد و در آموزش‌های ما پررنگ تر باشد، تکالیف و مسئولیت‌های شهروندی و مقداری فراتر از آن، اخلاق شهروندی است که به کلی از آن غفلت کرده‌ایم.
وی افزود: ما شهری با 9 میلیون نفر جمعیت در شب و 11.5 میلیون نفر جمعیت در روز را اداره می‌کنیم، بدون اینکه به زمینه‌های اخلاق، تکالیف و مسئولیت‌های شهروندی بپردازیم؛ این از جمله مواردی است که باید از تجربیات جهانی درباره بازتاب‌های اجتماعی پیش رفتن به سمت این برنامه استفاده کنیم. علاوه بر این در سطح خود کشور نیز تجربیات، مطالعات و اندوخته‌های زیادی در این حوزه وجود دارد که قابل استفاده است.
نجفی ضمن ابراز خوشحالی از توجه به موضوع حمل و نقل در دولت دوازدهم، عنوان کرد: تلاش‌های وزارت راه و دیگرانی که گزارش‌ها و اطلاعاتی را در این بخش به رئیس جمهوری ارایه دادند، باعث شد تا برنامه نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی توسط رئیس جمهور مطرح شود؛ در ادامه نیز امیدوارم منابع لازم برای اجرای این برنامه در سال 97 تامین شده و دولت به صورت جدی آنچه را که در اجرای برنامه مد نظر است، دنبال کند.
شهردار تهران خاطر نشان کرد: در اجرای این برنامه بخش قابل توجهی به حمل و نقل عمومی در کلانشهرها بر می‌گردد که امیدواریم با اجرای آن، حرکت جدی از نظر توسعه کمی و کیفی حمل و نقل در کلانشهرها به چشم بخورد؛ در این مرحله نیز جای خوشحالی است که مجلس توجه جدی به این موضوع پیدا کرده است همچنانکه در بحث‌های قانون بودجه سال 97 تا کنون دو - سه موضوع قابل توجه به نفع توسعه حمل و نقل عمومی در شهرها به تصویب رسیده است.
وی با اشاره به مصوبه امروز مجلس شورای اسلامی درباره امکان استفاده از فاینانس برای توسعه مترو در کلانشهرها و همچنین استفاده از اوراق مشارکت برای تامین مالی توسعه حمل و نقل عمومی و مبارزه با آلودگی در کلانشهرها، تاکید کرد: این موارد از جمله نکات مثبتی است که بارقه‌های امید را در دل ما روشن می کند تا با همت کارشناسان، صاحب نظران و همکاران در کنار تلاشی که در همه بخش‌های حاکمیت از جمله شهرداری تهران انجام می‌دهند، شهر تهران و همه شهرهای کشور را به شهری برای زندگی زیست پذیر و انسان محور تبدیل کنیم.
انتهای پیام/
