کمبود پزشک عمومی و منابع مالی بهانه جایگزین برنامه پزشک خانواده

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری آنا، ابوالفضل بهجو با بیان اینکه برنامه‌ پزشک خانواده در دنیا دارای تعاریف و استانداردهای مشخصی است که بدون توجه به آنها نمی‌توان به تحقق اهداف ترسیم شده و اصلاح نظام سلامت امیدوار بود، افزود: در حال حاضر ۷۰ تا ۸۰ هزار پزشک عمومی فار‌غ‌التحصیل داریم که به‌ قولی به نرخ امروز حدود ۳۰۰ میلیون تومان برای تربیت هر کدام‌شان هزینه شده است. اگر عده‌ای از آنان به عللی چون مهاجرت یا پرداختن به کارهای غیرپزشکی در دسترس نیستند یا شرایط همراهی با برنامه‌ پزشک خانواده را ندارند، نتیجه‌ سیاست‌های مسئولان ما در ۲۰ تا ۳۰ سال گذشته و تنزل جایگاه پزشکان عمومی است، ولی آیا ما برای اجرای برنامه‌ پزشک خانواده واقعا به ۷۰ هزار پزشک عمومی نیاز داریم؟

وی با اشاره به مستندات اجرای برنامه در استان فارس، گفت: برای شروع و اجرای برنامه در کل کشور به ۳۰‌ هزار پزشک عمومی نیاز داریم. در حال حاضر در استان فارس که اکثریت قریب به اتفاق پزشکان و مردم به برنامه پیوسته‌اند، متوسط افراد تحت پوشش پزشکان دو شیفت ۲۱۵۰ نفر و متوسط پزشکان تک‌ شیفت ۱۳۰۰ نفر است. این در حالی است که حدود ۱۰۰-۵۰ پزشک با برنامه همکاری ندارند که چنانچه انگیزه‌های تشویقی و وضعیت پرداخت‌ها منطقی شود، آنها هم به برنامه خواهند پیوست. بنابراین رسیدن تعداد بیماران تحت پوشش به کمتر از ۲۰۰۰ نفر دور از دسترس نیست که این سطح پوشش از بسیاری کشورهایی که برنامه‌ پزشک خانواده را شروع کرده‌اند، کمتر است.

بهجو با تاکید بر اینکه اگر در صرف منابع مالی عرصه‌ سلامت به اولویت‌های تکالیف قانونی توجه شود و بخش اعظم منابع را به‌ جای هزینه کردن در سطوح تخصصی و بیمارستانی به سرمایه‌گذاری در برنامه‌ پزشک خانواده اختصاص دهند، مشکل اجرای برنامه به میزان زیادی حل خواهد شد، خاطرنشان کرد: مسئولان بار‌ها اعلام کرده‌اند که پزشک خانواده نیاز به زیرساخت دارد اما در این دو سال هم قدم جدیدی برای فراهم کردن زیرساخت‌های برنامه برنداشته‌اند. در استان فارس هم که برنامه با همه‌ نارسایی‌ها و فراهم نبودن زیرساخت‌ها به نقطه‌ قابل قبولی رسیده، برخی با بیان اظهارات غیرعلمی و غیرکار‌شناسی در صدد هستند تا اصلاحات لازم در آن به سرانجام نرسد.

رئیس انجمن پزشکان عمومی شیراز از مسئولانی که این برنامه را طراحی کرده‌اند، خواست ابتدا توضیح دهند که در هدف گذاری قرار بوده برنامه پس از دو سال به کجا برسد که نرسیده است و افزود: مسلما انتظار نمی‌رفت تمام اهدافی که کشورهای دیگر بین ۲۵ تا ۶۰ سال به آن دست یافته‌اند در این مدت کوتاه حاصل شود و با توجه به مدت زمان اجرای برنامه و فراز و نشیب‌های اجرایی، دستاورد فعلی منطقی است. پزشکان و مسئولان اجرایی در استان فارس با صبوری و مسئولیت‌پذیری در حال استقرار سخت‌ترین بخش برنامه، یعنی تغییر نگرش و ساختار و تغییر فرهنگ درمانی مردم هستند که چنان‌چه محقق شود دستاوردی بی‌نظیر و سرمایه‌ای عظیم برای استقرار برنامه خواهد بود.

وی با بیان اینکه باید در میدان بود و پشت میز پزشک خانواده چالش‌های پیش رو را ارزیابی کرد وگرنه کسانی که از دور دستی بر آتش دارند دچار اشتباهات استراتژیک خواهند شد، گفت: بیم آن می‌رود دستاورد همراهی و همدلی مجریان برنامه، سازمان‌های بیمه‌گر و پزشکان خانواده در استان فارس با محاسبات اشتباه نادیده گرفته شود و مانند نسخه‌ ۰۱ ساده‌ترین راه را انتخاب و یک شبه اعلام کنند که نسخه‌ ۰۲ نیز شکست خورده و پزشکان مجری و سازمان‌های بیمه‌گر همکاری نکرده‌اند.

بهجو با تاکید بر اینکه فعلاً در ابتدای راه هستیم و با فراگیر شدن برنامه در سطوح ۲ و ۳ نیروهای مخالف بالقوه‌ای وجود دارد که در مراحل ارتقای برنامه با به‌خطر افتادن منافع‌شان بزرگ‌ترین سنگ‌ها را بر سر راه آن خواهند انداخت، ادامه داد: طلیعه‌ کارشکنی سازمان‌های بیمه‌گر با تاخیرهای غیرموجه در پرداخت‌ها و بهانه‌های واهی آشکار است. نیروهای مجری برنامه باید صفوف خود را منظم کنند و برنامه‌ریزی دقیقی داشته باشند و گرنه در مقابل خیل مخالفانی که منافع‌شان تهدید شده و نفوذ و تاثیرگذاری قوی‌تری دارند، ناچار به عقب‌نشینی خواهند شد.