خبرهای بزرگ از تهران و وین در راه است؛ احتمال سفر آمانو به تهران در آخر هفته

روز گذشته و بلافاصله پس از ورود ظریف به محل مذاکرات، او دیداری 2 ساعته با جان کری داشت. پس از این دیدار هر دو طرف نسبت به سرنوشت مذاکرات ابراز امیدواری کردند و جان کری اعلام کرد که پس از دیدار با ظریف نسبت به حصول توافق «دلگرم» شده است.

راه‌حل توافق 3 مرحله‌ای که برای حل مسئله همزمانی اقدامات ایران و طرف مقابل اندیشیده شده است به‌صورت جدید در دستور کار ایران و آمریکا قرار دارد. این 3 مرحله عبارت هستند از توافق «برجام» که نتیجه این دور از مذاکرات خواهد بود. مرحله دوم آغاز انجام مراحل قانونی برای تأیید توافق در کشورها و نهادهای بین‌المللی از جمله شورای امنیت سازمان ملل، اتحادیه اروپایی و کنگره آمریکا و مجلس ایران از یک سو و آماده‌سازی ایران برای اجرای «برجام» از دیگر سو است.

این مرحله بلافاصله پس از پایان مذاکرات وین و در صورت حصول توافق آغاز می‌شود و حدود 2 تا 3 ماه به طول می‌انجامد. در نقطه پایانی این مرحله دو چیز به دست می‌آید. یکم، گزارشی خواهد بود که آژانس از اقدامات ایران برای زمینه‌سازی اجرای برجام منتشر خواهد کرد و دوم طی مراحل قانونی لازم برای تأیید توافق‌نامه در کشورها و آمادگی قانونی برای لغو تحریم‌های ایران. با پایان این مرحله و شروع مرحله سوم که مرحله اجرای برجام نام دارد، قرار است ایران اجرای تعهدات توافق‌شده در برجام را آغاز کند و در همان روز اول مرحله سوم تمامی تحریم‌های مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران لغو شود.

مذاکره‌کنندگان آمریکایی که پس از توافق لوزان مانور رسانه‌ای را حول بازرسی‌ از اماکن نظامی ایران انجام داده بودند با تغییر لحنی آشکار از 48 ساعت پیش این موضوع را کنار گذاشته‌اند و حتی وندی شرمن در جلسه بریفینگ با رسانه‌های غربی اعلام کرده است که موضع ایران در اجازه ندادن به بازرسی از اماکن نظامی قابل درک است چراکه هیچ کشوری و از جمله آمریکا هم اجازه چنین کاری را به هیچ نهاد بین‌المللی یا کشور دیگر نمی‌دهد. علاوه بر دیدار ظریف و کری، علی‌اکبر صالحی نیز روز گذشته جلسه‌ای دو ساعته با ارنست مونیز، وزیر انرژی آمریکا داشت.

بنا به شنیده‌ها محور دیدار صالحی و مونیز، مسائل فنی مرتبط با بحث تحقیق و توسعه بوده است. در حقیقت اگرچه بحث تحقیق و توسعه به‌عنوان یکی از حقوق اساسی ایران از سوی کشورهای 1+5 به رسمیت شناخته شده است ولی جزییات فنی مربوط به این بحث هنوز از مسائلی است که دو طرف تلاش می‌کنند با یافتن راه‌حلی میانه، بر سر آن تفاهم و توافق کنند.

از دیگر سو حضور هر روزه آمانو در محل مذاکرات و دیدار مکرر وی با هیات ایرانی و هیات آمریکایی، نشان از نقش پررنگ آژانس و مدیر آژانس در نتیجه مذاکرات در چند روز آینده دارد. ایران نگرانی‌های جدی درباره عملکرد گذشته آژانس دارد و گفته می‌شود که بخشی از مهم‌ترین کارهایی که ظرف 72 ساعت گذشته در محل هتل کوبورگ نهایی شده است، یافتن راه‌حل‌هایی برای رفع نگرانی‌های ایران بوده است. ایران خواستار آن است که در توافق سه‌مرحله‌ای و پیش از شروع مرحله سوم، مسئله PMD حل شود.

آمانو در سفر احتمالی روز پنج‌شنبه به تهران قرار است چارچوبی را برای تسریع حل مسئله PMD با ایران در میان بگذارد و در صورت مثبت بودن سفر آمانو، بخش مهمی از موضوعات مذاکرات هسته‌ای از «حل‌نشده» به «حل‌شده» تغییر خواهد کرد. ایران مایل است که آژانس به فوریت و بدون فوت وقت پرونده PMD را ببندد و مایل نیست که این موضوع سبب طولانی‌شدن مراحل توافق هسته‌ای شود.

دو روز آینده، روزهای بسیار حساسی برای مذاکرات هسته‌ای است. پنج‌شنبه همه وزیران امور خارجه در وین خواهند بود و آمانو گزارش سفرش به تهران را به آن‌ها خواهد داد. نشانه‌های مثبتی از به سرانجام رسیدن مذاکرات و حصول توافق هسته‌ای در آسمان نیمه‌ابری وین دیده می‌شود که جدی و قابل اتکا هستند. خبرهای بسیار بزرگی از تهران و وین در راه است.