خبرنگاران اصلاح‌طلب: لاتاری ترویج خشونت وضد امنیت ملی است/ مهدویان: همین نگاه‌های برخی خبرنگاران منجر به سانسور می‌شود

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری آنا، نشست پرسش و پاسخ فیلم سینمایی «لاتاری» با حضور محمدحسین مهدویان؛ کارگردان فیلم، سیدمحمود رضوی؛ تهیه کننده، ساعد سهیلی، حمید فرخ‌نژاد، زیبا کرمعلی، هادی حجازی‌فر؛ بازیگران فیلم، ابراهیم امینی؛ نویسنده، هادی بهروز فیلمبردار و با مدیریت محمود گبرلو یکشنبه پانزدهم بهمن‌ماه در پردیس سینما گالری ملت برگزار شد.

در ابتدای این نشست مهدویان در پاسخ به سوال آنا مبنی بر اینکه موسیقی و آهنگ فیلم سال گذشته در فیلم «ربوده شده» استفاده شده بود و استفاده مجدد شما تعمدی بوده یا اینکه به دلیل محدودیت زمان این اتفاق افتاده است؟ توضیح داد: به نظرم این موسیقی به کانسپت کار می‌آمد و دوستش داشتیم اما خود ما هم تا صبح امروز نمی‌دانستیم این موسیقی قبلا استفاده شده و حتما بعد از جشنواره فکری در اینباره خواهیم کرد. البته رایت این موسیقی را از خواننده خریده‌ایم ولی ممکن است در اکران عمومی تغییر کند شاید هم تغییری نکند.

در ادامه خبرنگاری سوالی مطرح کرد که مضمون آن چنین بود: «روزی که در اینستاگرام روی اسم لاتاری و صفحه نخست فیلمنامه خط قرمز کشیدید، متعجب شدم که چه کسی اجازه ساخت به شما نداده اما امروز فهمیدم و می‌خواهم بدانم آیا شما به دنبال اثبات چیزی بودید که این فیلم را ساختید؟»

مهدویان در پاسخ گفت: فیلم‌های خیلی زیادی امروز ساخته می‌شوند که این ویژگی را دارند. به هیچ وجه دنبال امضای کاری نبودم.

در ادامه نشست خبرنگار دیگری در مورد پایان‌بندی سوالی مطرح کرد و گفت: «اگر همانجایی که دوست اطلاعاتی انتقام فرد جوان را می‌گرفت فیلم تمام می‌شد بهتر نبود؟ و اینکه جوانمردی شخصیت موسی خیلی یادآور فیلم‌های فارسی سال‌ها قبل بود که امروز در سینما جواب نمی‌دهند، علت این شخصیت‌پردازی چیست؟» که مهدویان پاسخ داد: اگر این اتفاق می‌افتاد به نظر من شخصیت‌ها به خصوص (موسی) ناقص باقی می‌ماند و داستان ناتمام می‌شد. اما اینکه خیلی‌ها می‌گویند عملکرد (موسی) شبیه داستان‌های قدیمی‌تر شده، باید بگویم ای کاش رفتارهای ما شبیه گذشته و 40 سال پیش بود. ما در خیلی مسائل عقب‌گرد کردیم. من فکر می کنم ایرادی ندارد اگر «لاتاری» فیلم‌های جاهلی دوره فیلم‌فارسی را به یاد شما می‌اندازد.

خبرنگار دیگری از مهدویان پرسید: «فکر نمی‌کنید در فیلم «لاتاری» یک جور انتقام‌جویی شخصی ترویج داده می‌شود؟» و مهدویان در پاسخ توضیح داد: به هر حال این فیلم است و وقتی قانون کارآمد نیست، رفتار فراقانونی پیش می‌آید و در هرجامعه‌ای ممکن است رخ دهد. این یک هشدار است که ممکن است منجر به حادثه شود و در کشور هم شاهد این اتفاقات هستیم.

نشست با سوال خبرنگار دیگری ادامه داشت سوالی با این مضمون «تا اینجای جشنواره بهترین بازی‌ها را داشتید. فکر نمی‌کنید تا پایان یک سوم اگر فیلم تمام می‌شد، همه برایتان دست می‌زدند؟ شما گفتید این یک فیلم است و اگر قانون درست نباشد هرکس، هرکاری می‌کند این اشتباه است... فیلم شما ممکن است چیزی را ترویج دهد. فیلم شما می‌تواند ترویج کند که مأموران دولتی می‌توانند هرکاری کنند شما نمی‌توانید ادعا کنید فیلم شما تاثیری ندارد. شما در مقام موسی قرار گرفته‌اید و می‌گویید کاش رفتار قیصرگونه گذشته را داشتید. من فکر می‌کنم نباید اینطور فکر کرد... من فکر نمی کنم دستگاه‌های اطلاعاتی ما آن قدر کم‌هوشانه اقدام کنند. اگر این فیلم دستاویزی شود در رسانه‌های مختلف خطرناک نیست؟»

حمید فرخ‌نژاد در پاسخ به این سوال گفت: اگر آدم‌ها بابت نقش‌ها محاکمه می‌شدند، باید «جان لنون» بارها کشته می‌شد و اعدامش می‌کردند. این فقط یک فیلم است و نگاهی سانسوری است و مثلا می‌گویند فلان فیلم را به اسکار نبر به این دلیل که مثلا ضد زن است و مردسالار است و... بنا بر نظر شخصیت مرتضی، در فیلم عقلانیت حاکم است و جایی که نباید درگیر شد درگیر نمی‌شود. به نظرم کسی دولت ما را به خاطر فیلمی که زاییده تخیل است محکوم نخواهد کرد.

محمدحسین مهدویان نیز در این خصوص پاسخ داد: اساسا همین نگاه‌ها سانسور را به وجود می‌آورند. این فیلم برای ساخته شدن چندین ماه پشت درهای شورای ساخت ماند و این نگاه غلط است. قهرمانان در همه انواع سینما کار غیرمتعارف می‌کنند و مثال زیاد داریم. اشکال از همین جا شروع می‌شود که کاراکتر را نماد کسی می‌دانند در صورتیکه اینطور نیست. همیشه می‌گوییم یعنی مردهای ما، مأموران ما و... اینطور هستند؟ باید اجازه داد شخصیت‌ها شکل بگیرند.

وی افزود: سنجیدن‌ها سینمای ما را عقیم کرده و این نگرانی‌ها باعث چیده شدن سر و دم فیلم‌ها شده است. در فیلم‌های مختلف قهرمانان فیلم‌های تاریخی هرکاری می‌کنند و وضعیتی که در زندگی عادی تجربه نمی‌شود، تجربه می‌کنند. فیلم‌های دیگر هم همینطور است. مثلا فیلمهای حاتمی‌کیا... نمی‌توانیم تصور کنیم کسی شب عید عده‌ای را گروگان می‌گیرد که دوستش برای درمان به خارج از کشور برود؟

سیدمحمود رضوی نیز در این خصوص بیان کرد: ما نمی‌خواهیم بگوییم امنیت ملی مهم است، عزت و غیرت مهم نیست. این سه کنار هم معنا دارند. اگر برای یکی؛ دیگری زیر سوال برود، همه چیز خراب شده، تا به حال درباره این مسئله حرفی نزده‌ایم و درپوشی گذاشته‌ایم و همه چیز را نفی کرده‌ایم. یک نفر در فیلم است غیرت ملی دارد یک نفر غیرت شخصی و هر کدام جایی که نیاز شد به صحنه آمدند.

در ادامه خبرنگاری پرسید: «چرا دبی را انتخاب کردید؟ آیا در ایران تن فروشی و مدلینگ ندارید؟ این طعنه به چیست؟» که پاسخی به این سوال داده نشد.

خبرنگار باشگاه جوان در انتقاد به جشنواره گفت: «چرا اجازه نمی‌دهند خبرنگاران مصاحبه کنند؟» و سپس از محمود رضوی پرسید: «اگر شخصی جز او بود، آیا این فیلم ساخته می‌شد یا نه؟» و در سوال بعدی خود درمورد فیلمنامه‌نویس ابراهیم امینی پرسید که چقدر دستمایه نگاه محمدحسین مهدویان شده است، رضوی در پاسخ گفت: نمی‌دانم به دیگران اجازه نگارش این فیلمنامه را می‌دادند یا نه. ما چند کفش پاره کردیم تا مجوز گرفتیم. از پروانه ساخت تا مرحله دیده شدن، فضاهایی می‌سازند که باعث ترس همه می‌شود.

وی افزود: اثر خودش، خودش را قضاوت می‌کند تا دیده نشود، نمی‌توان حرف زد. ترکیب ما ترکیبی بود که باعث شد مجوز بگیرد.

در ادامه امینی گفت: فیلمنامه را به صورت مشترک با محمدحسین مهدویان نوشتیم و تأخیر در صدور پروانه ساخت، به ما اجازه داد روی فیلمنامه کار کنیم. این شیوه ما است که در طول پیش تولید ما فیلمنامه را تقویت می‌کنیم. ما اصلا روی متن یک نفره کار نمی‌کنیم. من با مهدویان کار می‌کنم.

در ادامه خبرنگار خبرگزاری تسنیم پرسید: «یکی از روزنامه‌های اصلاح طلب زمان ساخت فیلم «لاتاری» یاددداشتی نوشت با مضمون فیلم شما و مستندی در مورد قاچاق دختران ایرانی به دبی. در بخشی از یادداشت نوشته شده بود چرا فیلم‌سازهای انقلابی در مورد این سوژه فیلم می‌سازند؟ چرا آنها فقط در مورد غیرت ملی فیلم می‌سازند؟ اما سوال اینجاست آیا بی غیرتی پدر خانواده باغیرت یک جوان پرشور جواب داده نشد؟»

رضوی در پاسخ گفت: همه بیایند بسازند. من درخدمتم! هرکس در مورد غیرت سوال داشت، من در خدمتم.

سپس مهدویان گفت: از تفسیر نمادی فیلم‌ها بیزارم. این آفت سینما است. هرچیزی را نمادسازی می‌کنند و وضع آنقدر افراطی شده که هر کس هرنظری دارد، می‌گوید و به دیگران القا می‌کند.

مهدویان در پاسخ به این سوال که چقدر از فیلمنامه برای گرفتن پروانه ساخت و نمایش و... تغییر کرد؟ گفت: واقعا یادم نیست که چقدر را از کجا در آوردند؟ سیستم ممیزی در ایران سخت و پیچیده است. جاهای دیگر نمی‌دانم چگونه است اما نسخه اولیه فیلمنامه، پایان خشن‌تری داشت و فاشیستی‌تر بود. به نظر می‌ آید فیلم جذاب‌تری هم می‌شد، ولی ما آن را مدام نرم‌تر کردیم و همین نتیجه‌ای که مشاهده کردید، حاصل شد که البته فیلم خرده تغییرات دیگری هم داشت.

رضوی در پاسخ به اینکه آیا صحت دارد برای فیلمبرداری در خارج از ایران سه کشور را تغییر داده‌اید، گفت: ما ممکن است پنج انتخاب هم داشته باشیم. چهار کشور در نظر ما بود. در ابتدا وارد شدیم و به دلایلی که نفهمیدیم چرا مجوزها صادر نشد، در همان کشور دوباره مجوز صادر شد! از این طرف هم هدایت نشدیم و در کشور غریبه، خودمان کارمان را جلو بردیم.

خبرنگاری از رضوی پرسید: «با توجه به حمایت‌های شما ار ریاست جمهوری قالیباف، شما این سیاه نمایی را در آن دوران هم انجام می‌دادید؟» که وی پاسخ داد: کجای فیلم سیاه نمایی است؟!

خبرنگار مجددا گفت: «شما به موضوعی پرداختید که به هر حال قطعا سیاه‌نمایی از کشور است. چرا قبول نمی کنید کاری که می‌کنید، به طور نمادین درباره اخلاقیات کشور ماست. شما چهره‌ای که از ما با این فیلم نشان می‌دهید، همین است. چرا سیاه‌نمایی نیست؟»

حجازی گفت: اگر لاتاری ساخته شد، نتیجه زحمات محمود رضوی است. همه، خط مشی سیاسی من را می‌دانند. رضوی به خاطر ما و تیم ما پشت فیلم ایستاد. به نظرم بی انصافی است و فکر می‌کنم تنها ایراد آقای رضوی این است که اصلاح‌طلب نیست! در قطر با پاسپورت ایرانی پول ما را تبدیل نمی‌کردند! آنها دلار ما را ریال قطر می کردند.

رضوی نیز گفت: من غیرت را سیاه‌نمایی نمی‌دانم. جوشش غیرتی، سیاه‌نمایی نیست. البته این را بگویم که اگر قالیباف بود من ده روزه فیلم را می‌ساختم...

در ادامه خبرنگار دیگری پرسید: «چه دلیلی به حضور دختر در فیلم بود؟» امینی در پاسخ گفت: اگر رابطه عاشقانه را نمی‌دیدیم، نمی‌توانستیم به نتیجه دلخواه برسیم. به نظرم رابطه باید شکل بگیرد، بعد از دست برود.

رضوی نیز بیان کرد: من در مورد امروز حرف می‌زنم و نمی‌توان گفت نقصی نیست و نمی‌توان فقر و تبعیض و... را انکار کرد. فیلمساز باید نکاتی را به جامعه گوشزد کند. اگر از «لاتاری» استقبال می‌شود، به دلیل بغض‌های فروخرده‌ای است که در دل مردم وجود دارد. هنوز مردم عقده اتفاق فرودگاه جده را دارند. ما فیلمسازها باید هزینه بدهیم و حرف مردم را بزنیم.

وی افزود: روزی که گفتند فیلم را بسازی اکران نمی‌شود، توقیف می‌شود، ما گفتیم بگذارید بسازیم و اصلا توقیف شود!

پس از صحبت‌های رضوی، جواد عزتی با تأخیر به جلسه آمد و خبرنگاری پرسید: «آیا رگ غیرت آخر فیلم، همان نظر شماست؟» به این سوال نیز پاسخی داده نشد اما رضوی گفت: شخصیت مرتضی پاسخ داد و او آنجا بود که توانست به مشکل پیش آمده پاسخ دهد، او جایی که دید شهروندش به خطر افتاده تلاش‌اش را کرد. سازنده فیلم مهدویان است و من تهیه کننده هستم، نمی‌دانم به این نظر چطور رسیدید؟

خبرنگار مجله نقد سینما از سیدمحود رضوی پرسید: «فیلم قبلی‌ شما در مورد تاریخ انقلاب بود و... چرا فاصله گرفتید؟» سپس از مهدویان سوال کرد: «در فیلم قبلی قهرمانانی از جنگ دارید در این فیلم هم کاراکترهایی را از آن دوران دارید آیا در آینده هم چنین قهرمانانی خواهید داشت؟» مهدویان گفت: تا اینجا اینطور پیش رفتم و ممکن است فیلم بعدی هم همینطور باشد. نمی‌دانم واقعا!