سیستم توزیع در نشر کتاب‌های نظری موسیقی بیمار است

به گزارش خبرنگار فرهنگی آنا، سوسن اصلانی یکی از هنرمندان پیشکسوت درعرصه موسیقی است. او که همسر استاد حسین دهلوی موسیقی‌دان برجسته است، نوازنده سنتور و سرپرست گروه «خجسته» نیز هست. اصلانی بعد از تاسیس گروه «خجسته» در سال 1374 به اجرای کنسرت‌های داخلی و خارجی زیادی پرداخته و در کنار آن آثار متعددی را در مباحث نظری موسیقی به رشته تحریر درآورده است. با او درباره وضیعت موسیقی به گفت‌وگو نشسته‌ایم‌‌.

وضعیت موسیقی را در شرایط کنونی چطور ارزیابی می‌کنید؟

شاید فضا با آنچه در سال‌های گذشته بوده اندکی تفاوت کرده و تاحدودی بهبود یافته، اما موسیقی به آن شکلی که باید در جامعه مورد توجه واقع نمی‌شود. درحالی‌که ظرفیت موسیقی ما گسترده است و خیلی ازمخاطبان هستند که به واسطه نبود شناخت و اطلاع‌رسانی کافی از زوایای پیدا و پنهان این ظرفیت مطلع نیستند.

می‌خواهید بگویید ژانرهای مختلف موسیقی ایران مغفول و ناشناخته مانده است؟

همین‌طوراست. به عنوان مثال، موسیقی نواحی یا همین طور محلی ما پتانسیل خوبی دارد و هنرمندان برجسته‌ای در این حیطه فعالیت می‌کنند و جای آن است که نسبت به این گونه‌های موسیقی توجه و حمایت بیشتری صورت بگیرد و از طرفی زمینه‌های شناخت بیشتر این گونه‌ها از سوی سیاست‌گذاران فرهنگی نزد نسل جوان فراهم شود. زیرا واقعیت این است تا زمانی که موسیقی کشور خود را نشناسیم نمی‌توانیم با موسیقی کشورهای دیگر ارتباط برقرار کنیم. حتی موسیقی کلاسیک ما پتانسیل مطلوبی دارد ولی متاسفانه نسبت به آن حمایتی که باید صورت نگرفته است.

به نظر شما سیاست‌گذاران فرهنگی چه تمهیداتی باید صورت دهند تا نقش موسیقی بیش از پیش در جامعه پررنگ شود؟

در درجه نخست و پیش از هر اقدامی، موسیقی باید در جامعه رسمیت کافی پیدا کند،حتی امیدوارم روزی فرا برسد که سیاست‌گذاران فرهنگی تاثیرات مثبت موسیقی را بیشتر دریابند و آن را سطوح رسمی مثل صداوسیما بیشتر به معرض نمایش بگذارند. اما تا زمانی که موسیقی به آن شکلی که باید در تلویزیون یا رادیو جایی ندارد و حتی ساز در تلویزیون نشان داده نمی‌شود نمی‌توان به پررنگ شدن این هنر امیدوار بود. درحالی که موسیقی در کنار هنرهای دیگر، جنبه تراپی و درمانی برای جامعه دارد. با این حال موسیقی ما به رغم پیشینه درخشان و هنرمندان برجسته و نامداری که داشته به آن شکلی که باید نزد جامعه معرفی نشده است.

شما در مقایسه با بانوانی که درعرصه موسیقی فعالیت کرده‌اند در کنار فعالیت عملی در حیطه موسیقی بر مباحث نظری هم تکیه کرده و به نگارش آثار مدونی در زمینه موسیقی پرداخته‌اید، وضعیت کتاب‌های موسیقی را چطور می‌بینید؟

متاسفانه سیستم توزیع دراین حیطه نامنظم و ناقص است. درواقع یک هنرمند یا پژوهشگر زمان و انرژی خود را می‌گذارد و به تبیین موارد آکادمیکی در حیطه موسیقی می‌پردازد که این مباحث می‌تواند برای هنرجویان و دانشجویان رشته موسیقی مفید باشد. اما بعد از انتشار کتاب می‌بینیم که پخش کتاب به هیچ وجه راضی‌کننده نبوده است. کما این که خود من در این موارد به شکل فردی عمل کرده ام، یعنی وقتی دیده‌ام که توزیع کتابی که کار کرده‌ام خوب نبوده و کتاب به دست همه نرسیده سعی کرده‌ام کتاب‌ها را از کانال‌هایی که می شناخته‌ام به دست علاقه‌مندان برسانم. آن هم از طریق کلاس‌های آموزش موسیقی که سال‌هاست در منزل برگزار می‌کنم یا ارتباطاتی که با بچه‌های هنرستان دارم. بنابراین حوزه نشر کتاب‌های موسیقی از منظر توزیع در این سال‌ها ضعیف عمل کرده است. از این‌ها گذشته برخی از ناشرانی که در این وادی فعالیت می‌کنند برای انتشار یک کتاب تنها به جنبه مالی اثر فکر می‌کنند که این هم برای هنرمندی که یک کتاب را با هدف اشاعه و گسترش مباحث موسیقی ایرانی به رشته تحریر درمی‌آورد آزاردهنده است.

مهم ترین معضلی که در حال حاضر بر سر راه گروه‌های موسیقی بانوان وجود دارد چیست؟

موسیقی بانوان با مشکلات زیادی دست به گریبان است که نبود اطلاع‌رسانی و نداشتن بنر و پوستر و تبلیغات به هنگام کنسرت‌ها یکی از این مشکلات به شمار می‌رود. ازاین‌ها گذشته تعداد سالن‌های استاندارد نیز برای اجراهای موسیقی انگشت‌شمار است و اگر یک گروه بخواهد دریکی از این سالن‌ها به اجرای کنسرت بپردازد باید کفش آهنی به پا کند و به دنبال مراحل قانونی این کار برود یا این که برای گرفتن یک سالن باید مدت‌ها در لیست انتظار باشد. حالا بماند که هزینه این سالن ها نیز افزایش یافته است. به عنوان مثال، هزینه سالن‌هایی چون تالار وحدت، برج میلاد، فرهنگسرای نیاوران و... بالاست. به نظر می‌رسد در سال‌های اخیر بیشترین تمرکز و توجه بر موسیقی پاپ بوده تا موسیقی سنتی و موسیقی اصیل ایرانی درانزوا قرارگرفته است، درحالی که تجربه برگزاری کنسرت و برنامه های متعدد دراین سال ها این نکته را اثبات کرده است که موسیقی اصیل مخاطبان وسیعی دارد.

گفت‌وگو:آزاده صالحی