ترس دولت نیجریه از گستردگی تظاهرات شیعیان/ شیخ زکزاکی پس از 2 سال در میان طرفدارانش

گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا - مهدی خلسه: شیخ ابراهیم الزکزاکی رهبر جنبش اسلامی نیجریه روز شنبه (13 ژانویه 2018) برای اولین بار پس از ۲ سال اجازه یافت تا در جمع خبرنگاران حضور یابد.

شیخ زکزاکی پس از حضور در بیمارستانی در ابوجا پایتخت نیجریه، در جمع خبرنگاران حاضر شد و گفت: «همچنان زنده هستم و امروز اجازه پیدا کردم توسط پزشک خود مورد معاینه قرار گیرم. پیش از این فقط پزشکان امنیتی مرا معاینه می‌کردند، اما اکنون اجازه یافتم توسط پزشک خودم که قبلا هم مرا معاینه می‌کرد، معاینه شوم.»

اواخر سال ۲۰۱۵ بود که ارتش نیجریه، در روز شهادت امام رضا(ع) با یورش وحشیانه به عزاداران شیعه در نیجریه، در حسینیه صاحب الزمان در شهر زاریا در شمال نیجریه، حدود 2 هزار نفر از شیعیان نیجریه را به خاک و خون کشید و نردیک 350 نفر را به قتل رساند و پس از زخمی کردن شیخ زکزاکی و همسرش، آنها را بازداشت و از هرگونه فعالیت اجتماعی منع کردند. همچنین به گزارش کمیسیون حقوق بشر اسلامی لندن، ارتش نیجریه علاوه بر تیراندازی در جریان تجمع پیاده‌روی اربعین، با تعقیب خانه به خانه، اقدام به کشتن شیعیان کرد.

شیخ زکزاکی که شنبه با گردنی باندپیچی شده و پس از حضور در بیمارستانی در ابوجا در جمع خبرنگاران حاضر شد، از مردم نیجریه به دلیل حمایت‌هایشان از او تشکر کرد. سه تن از فرزندان شیخ زکزاکی در اقدامات خشونت‌بار ارتش نیجریه در سال 2014 و قبل از بازداشت ایشان در سال 2015، کشته شده بودند ولی در همان موقع نیز شیخ زکزاکی شیعیان نیجریه را دعوت به آرامش کرده بود.

بر اساس حکم دیوان عالی نیجریه، شیخ زکزاکی رهبر جنبش شیعیان باید فوراً آزاد شود. این حکم توسط گابریل کولاول در دوم دسامبر سال ۲۰۱۶ صادر شد، ولی نیروهای نظامی نیجریه هنوز به انجام آن متعهد نشده‌اند و شیخ زکزاکی را به صورت غیرقانونی در بازداشت نگه داشته‌اند.

کشور نیجریه با جمعیتی نزدیک به ۱۵۰ میلیون نفر از کشورهای پرجمعیت آفریقاست. از سال ۱۹۸۰ میلادی و بیشتر از سال ۱۹۹۵میلادی روند رو به رشد گرویدن مسلمانان سنی به مذهب شیعی در این کشور مشاهده شد. طبق آمار سال ۲۰۱۵ تعداد شیعیان نیجریه رقمی در حدود ۱ تا ۲ میلیون نفر بود.

درباره حضور شیخ زکزاکی در مقابل دوربین‌ها پس از گذشت دو سال از بازداشت ایشان، آقای جعفر قنادباشی کارشناس ارشد مسائل آفریقا و سفیر سابق ایران در لیبی، در گفتگو با خبرنگار آنا گفت: «حرکت دینی شیخ زکزاکی در استان کادونا و در شهر زاریا در نیجریه، در سالهای اخیر رو به گسترش بوده است. دامنه فعالیت‌های فرهنگی ایشان افزایش پیدا کرده است و طرفداران زیادی در اجتماعات ایشان به وجود آمده است. به طوری که اجتماعات با رهبری ایشان یک قدرت گسترش یابنده بود و دو سال پیش یک حمله خشونت بار را ارتش نیجریه علیه مراکز شیعیان صورت داد که در روز ماه آخر صفر و برای آخرین عزاداری ماه محرم و صفر یعنی عزاداری شهادت امام رضا، ارتش با برنامه‌ریزی از قبل به شیعیان حمله کرد و مسجد و حسینیه ایشان را با خاک یکسان کردند. ایشان و همسرشان مصدوم و بازداشت شدند. دست چپ ایشان فلج شده است و یک چشم‌شان نابینا شده است و طبق برخی اخبار ایشان یک سکته ناقص هم داشته است.»

قنادباشی ادامه داد: «در هر صورت در هفته گذشته، مردم در سراسر شهرهای شیعه‌نشین از جمله شهر ابوجا پایتخت نیجریه، شهر کانو و شهر مهم زاریا محل سکونت و فعالیت شیخ زکزاکی، تظاهرات گسترده و منظم و به صورت کفن پوش برگزار کردند و شیعیان در همه شهرها به طرفداری از ایشان و برای آزادی‌شان از روز شنبه و از شهر زاریا تا پایتخت نیجریه، دست به تظاهرات مسالمت‌آمیز و سراسری زدند که باز هم شاهد کشته‌شدن 6 نفر در تظاهرات اخیر بودیم.»

این کارشناس ارشد مسائل آفریقا درباره تاثیر تظاهرات هفته اخیر در کم شدن فشارها روی شیخ زکزاکی توضیح داد: «همین تظاهرات بود که دولت نیجریه را مجبور کرد تا اجازه ملاقات با شیخ ابراهیم زکزاکی و صحبت در انظار عمومی را بدهد. ترس اصلی حکومت نیجریه از شیوع این تظاهرات‌ها و گستردگی آنها بود و بعد از کشته‌شدن 6 نفر، حکومت نیجریه از شور و هیجان ناشی از ریخته شدن خون مظلومان، که در آفریقا بیش از سایر نقاط دنیا موجب برانگیختگی خواهد شد، به شدت ترسید و اجازه حضور ایشان در انظار عمومی را بعد از دوسال بازداشت، داد.»

سفیر سابق ایران در لیبی توضیح داد: «حکومت نیجریه هنوز تصمیمی برای آزادی و فعالیت شیخ زکزاکی نگرفته است و ظاهراً آنها پای سه شرطی که دو سال قبل برای آزادی شیخ زکزاکی گذاشته بودند، ایستاده‌اند. این سه شرط جلوگیری از برگزاری راهپیمایی روز قدس، راهپیمایی اربعین در داخل نیجریه و همچنین برگزاری مراسم مذهبی در محرم و صفر بوده است.»

وی در توضیح چگونگی فعالیت جنبش اسلامی نیجریه در دو سال اخیر که با بازداشت و منع فعالیت رهبر آن، شیخ ابراهیم زکزاکی مواجه شد، تاکید کرد: «فعالیت جنبش اسلامی نیجریه هرچند در دو سال اخیر با افول مواجه شده بود ولی به خاطر رشد شیعیان نیجریه و تربیت آنان توسط شیخ زکزاکی و همچنین فضای علمی و تحصیل‌کرده بودن طرفداران اصلی شیخ زکزاکی در شهر زاریا، که مرکز علمی نیجریه نیز محسوب می‌شود و مهم‌ترین دانشگاه غرب قاره آفریقا در این شهر برپا شده است، همچنان فعالیت‌های جنبش اسلامی نیجریه ادامه پیدا کرد و راهپیمایی منظم و سازماندهی‌شده هفته گذشته که در بسیاری از شهر های نیجریه پا گرفت، مهم‌ترین نشانه برای رشد شیعیان نیجریه و ادامه فعالیت‌های جنبش اسلامی بود.»
در پایان به این نکته نیز باید توجه داشت که رژیم صهیونیستی از دهه 1960 میلادی روابط ویژه‌ای با حکومت نیجریه داشته است و وجود قراردادهای نفتی بین رژیم صهیونیستی و حکومت نیجریه که بیش از 95 درصد درآمدهای ارزی خود را از راه فروش نفت به دست می‌آورد، موجب برقراری روابط محکمی بین اسرائیلی‌ها و مقامات نیجریه شده است که بی‌شک درباره مساله گسترش شیعیان در نیجریه، منجر به جهت‌دهی به تصمیم‌گیری مقامات کشور نیجریه خواهد شد.