جشنواره موسیقی فجر؛ بی‌نشان از پیروزی و انقلاب

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی خبرگزاری آنا، با پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357، شور و جشنی برای یادآوری وحدت مردم و بیعتی که با ولایت فقیه بسته شد، پا گرفت که در طی سه دهه با عنوان جشنواره فجر استمرار یافت.

دهه فجر در این سالها به ایامی تبدیل شد که هر یک از افراد جامعه از جمله هنرمندان سعی کردند تا هنرهای خود را در بهمن ماه با خلاقیت‌های جدیدی ارائه کنند. از همان گام نخست قرار بود، تا این جشن به آیینی متفاوت در هر سال تبدیل شود و در هر دوره با نوآوری‌ها و خلاقیت‌های ویژه‌ای، تصویری از جشن انقلاب را به مردم دنیا نشان دهد.

در حوزه سینما و تئاتر سی و پنج دوره جشنواره فجر برگزار شد و در این میان هنرمندان موسیقی توانستند طی این مدت، سی‌و سه جشنواره موسیقی را برپا کنند.

با بررسی سی و پنج دوره جشنواره فیلم فجر که امسال از بهمن ماه سی‌وششمین دوره خود را آغاز خواهد کرد، شاهد این هستیم که برگزارکنندگان و دست‌اندرکاران جشنواره با تخصیص بودجه قابل توجه توانسته‌اند جشنواره آبرومندی را برگزار کنند، به طوریکه این فستیوال پلی برای اکران عمومی آثار فیلم‌سازان ایرانی شده است.

با این‌که جشنواره فیلم فجر نیز با انتقادات عدیده‌ای در هر سال روبه‌رو بوده و اگرچه در برخی دوره‌ها از جمله سی‌وششمین دوره کاهش کمی فیلم‌های سینمایی اعتراض‌هایی را به دنبال داشته، یا نوع برنامه‌ریزی برای اکران فیلم‌های جشنواره، مکان آن و حتی نوع پذیرایی از جمله موارد ضعف محسوب می شده است اما در نهایت وقتی با خروجی جشنواره و از همه مهم‌تر اشتیاق فیلم‌سازان برای ارائه آثار روبه‌رو می‌شویم به این نتیجه می‌رسیم که حداقل عملکرد جشنواره از نگاه فعالان حوزه سینما تایید شده است.

در این میان البته اگر بخواهیم نگاهی اجمالی به جشنواره موسیقی فجر بیندازیم و عملکرد آن را جشنواره فیلم فجر قیاس کنیم، اولین نکته‌ای که توجه همگان را به خود جلب خواهد عدم حضور بزرگان موسیقی کشور در جشنواره است.

با این‌که از دو دوره اخیر، حضور هنرمندان و علاقه‌مندان به سبک‌هایی چون راک در جدول جشنواره یکی از امتیازهای آن به لحاظ تنوع موسیقی محسوب می‌شود اما در این اثنا جای خالی هنرمندان شناخته‌شده‌تر بیشتر حس می‌شود. نکته حائز اهمیت در دوره‌های پیشین اختلافات و اعمال نظرهایی بود که با حضور یک هنرمند مانع از حضور دیگری می‌شد و این ذهنیت را بوجود می‌آورد که جشنواره موسیقی فجر دستمایه برخی روابط شده است.

با توجه به این‌که جشنواره فرصت حضور و معرفی گروه‌های جوان را فراهم می‌کند و با اجرای یک کنسرت، جوانان می‌توانند به مخاطبان پر و پا قرصی دست پیدا کنند، اما نباید فراموش کرد که این جشنواره محلی برای آزمون و خطا نیست، این جشنواره به مناسبت یکی از مهم‌ترین رویدادهای تاریخی و موفقیت‌های کشورمان برگزار می‌شود، بنابراین این انتظار می‌رود که آثار فعال‌ترین و بزرگ‌ترین موسیقی‌دانان و هنرمندان کشورمان را به مخاطبان ارائه کند.

با این حال جای تاسف است که علی رغم به گوش نرسیدن نواهای آشنا و برجان نشسته، ادعاهای برگزارکنندگان جشنواره نیز همچون رویه سالهای گذشته هیچگاه اجرایی نمی‌شود.

اگر بخواهیم هزاران جوان علاقه‌مند به موسیقی را به واسطه آموزش و نوع کارشان از هم تفکیک کنیم، باید در قدم اول به اساتیدی اشاره کنیم که معتقدند جشنواره جایگاه واقعی خود را از دست داده است و صرفا به رویدادی مناسبتی تبدیل شده است. در شاخه دوم هنرمندانی قرار دارند که معتقدند جشنواره از حضورشان جایگاه و شأن بدست می‌آورد و نه آنها از جشنواره، در پله سوم هنرمندان جوانی قرار دارند که در رشته و سبک تخصصی خود آموزش دیده‌اند و سعی دارند با برگزاری کنسرت و پرکردن سالن آن هم با اجرای آهنگ‌هایی باب سلیقه و ذائقه عموم مخاطبان، راهی به موفقیت برای خود باز کنند. این دسته از افراد کسانی هستند که از جشنواره بیشتری منفعت را می‌برند چرا که با اجرای کنسرت هم توانایی‌های خود را در معرض دید عموم قرار داده‌اند و هم در کارنامه هنری عنوان پرطمطراق و سنگین جشنواره فجر را ثبت کرده‌اند.

از دیگر انتقادهای موجود در جشنواره موسیقی فجر که به اصطلاح میدان انواع موسیقی بومی و محلی، کلاسیک، سنتی و ... است، آثاری است که از سوی مدیران و سیاست‌گذاران جشنواره راه می‌یابد. با این‌که در این دوره 6 سالن میزبان آثار جشنواره است، اما کمتر رنگ و بوی موسیقی شاخص خارجی از آن به مشام می‌رسد.

از دیگر مواردی که در این دوره جشنواره شاهد هستیم تک اجرا بودن مرکز همایش‌های برج میلاد است که صرفا در نخستین روز جشنواره میزبان جشنواره موسیقی فجر است.

همچنین از میان حدود 20 کنسرت خارجی که در قالب جشنواره موسیقی فجر برپا می‌شود، تقریبا نیمی از موسیقی‌های بخش بین‌الملل جشنواره در فرهنگسرای نیاوران برپا می‌شود که با توجه به ترافیک موجود در این بخش از شهر آن هم در ساعت‌های اجرا یکی دیگر از دغدغه‌ها و نقاط ضعف برنامه‌ریزی جشنواره است.