کودتای خونین بن سلمان مقدمه‌ای برای «جنگ مقدس» منطقه‌ای
وب سایت مدرن دیپلماسی در یادداشتی به قلم جیان کارلو الیا والوری می‌نویسد که بسیاری از شاهزادگان سعودی به واسطه پرونده ضد فساد هدف قرار می‌گیرند که منطقی‌تر است آن را به عنوان یک «کودتای خونین» تعبیر کنیم.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، وب سایت مدرن دیپلماسی در یادداشتی به قلم جیان کارلو الیا والوری می‌نویسد در دیدگاه «شاهزاده محمد بن سلمان»، کمیسیون ملی مبارزه با فساد مالی سعودی موسوم به «نزاهه» کارکرد موفقی داشته است. مبارزۀ محمد بن سلمان در برابر فساد «عملیاتی ایدئولوژیک» نیست بلکه مسئله فساد در سال‌های اخیر در مرکز بحث‌های سیاسی عربستان قرار گرفته است.
در اوایل سال 2013، انجمن اقتصادی ریاض، مساله فساد دولتی و خصوصی را در مرکز اقدامات دولت عربستان سعودی قرار داد، در حالی که کمیسیون ملی مبارزه با فساد مالی به طور رسمی با دستور اجرایی پادشاه عبدالله در مارس 2011 تاسیس شد؛ مأموریتی که دارای تأثیرات سیاسی وسیعی است و از زمان آغاز آن - حتی قبل از شاهزاده کنونی - ابزار اصلی کنترل پادشاه بر طبقه حاکم و طبقه حاکم بر او بوده است.
تاکنون نزاهه در عربستان سعودی، مانند بسیاری از سازمان‌های ضد فساد که در دنیای عرب سنی فعالیت می‌کنند، اطلاعات بیش از 2000 مورد حساس را جمع آوری کرده و 94٪ گزارش‌های اولیه را در این زمینه اعمال کرده است.
مسلما شاهزاده محمد بن سلمان از قدرت نزاهه برای از بین بردن دشمنان سیاسی خود استفاده می‌کند و در این مبارزه برای کسب قدرت مطلق چنان که در قوانین ماکیاولی کاملا مشخص است، تلاش می‌کند.
با این وجود، با در نظر گرفتن درک منطق سیاسی کمیته مبارزه با فساد سعودی، ابتدا باید ببینیم که کدام مجازات سعودی توسط نزاهه در ریاض بر اساس دستورات سلطنتی سعودی مورد رسیدگی قرار گرفته است.
تاکنون بسیاری از افراد از جمله 512 شهروند عربستان سعودی به دلایل مختلف از سوی کمیسیون مبارزه با فساد اداری شاهزاده محمد بن سلمان دستگیر شده‌اند. علاوه بر این حساب جاری و خصوصی 1286 شرکت تاکنون بسته شده است.
بسیاری از شاهزادگان سعودی به واسطه این پرونده ضد فساد هدف قرار می‌گیرند که منطقی‌تر است آن را به عنوان یک «کودتای خونین» تعبیر کنیم.
بخشی از این برخوردها شامل سرویس اطلاعاتی ریاض می‌شود. رئیس اداره اطلاعات «مغبرات العامل»، که «خالد بن علی الحمیدان» رئیس قبلی آن بود، کنار گذاشته شده است. سایر سرویس‌های اطلاعاتی، یعنی پلیس امنیت داخلی و سرویس ضد جاسوسی، مشمول برخوردهای فعلی وارثان تاج و تخت شده‌اند.
«العامل» شبکه «العربیه» را به عنوان جایگزینی برای «الجزیره» قطر، که هنوز در دست «اخوان المسلمین» است، تاسیس کرد. شایان ذکر است که در حال حاضر تمام کودتاها برای مالکیت یا کنترل رسانه‌ها شروع و پایان می‌یابند.
در زمره دستگیرشدگان تاریخ 4 نوامبر «مطیّب بن عبدالله»، وزیر سابق گارد ملی عربستان نیز دیده می‌شود. او از «آکادمی نظامی سلطنتی ساندروست» با درجه ستوانی در سال 1974 فارغ التحصیل شد و به عنوان نماینده سابق شرکت «فورد موتورز» در سازمان‌های نظامی عربستان فعالیت داشت.
فهرست افراد بازداشت شده همچنین شامل «ترکی بن عبدالله السعود»، فرماندار پیشین ریاض تا سال 2015 است که متهم به فساد در پروژه متروی ریاض شده است که هنوز به اتمام نرسیده است، چرا که از نقش و نفوذ خود در تسعیر( تبدیل ارز) قراردادها به نفع خود استفاده کرده است. او پسر هفتم «ملک عبدالله» است و از « مرکز مطالعات استراتژیک» در دانشگاه لیدز، بریتانیا فارغ التحصیل شد. او همچنین مدیر «بنیاد ملک عبدالعزیز» و همچنین نماینده سازمان دهنده در معاملات مختلف با شرکت‌های انگلیسی و آمریکایی بود.
یکی دیگر از شاهزاده‌هایی که در جریان پرونده «فساد اداری» در نوامبر دستگیر شده است، «ترکی بن ناصر آل سعود»، شاهزاده خانواده سلطنتی و رئیس سازمان هواشناسی و محیط زیست عربستان سعودی است.
«محمد الوالد بن طلال» رئیس مرکز پخش تلویزیونی خاورمیانه که از فروش این رسانه به محمد بن سلمان اجتناب کرده بود، «ابراهیم میرابیلیس» رئیس یونایتد پرس اینترانت (UPI) و نیز «فهد بن عبدالله سعود»، معاون وزیر دفاع پیشین، در زمره دستگیر شدگان‌اند. او در نیروی دریایی و کالج فرماندهی تحصیل کرده و فرمانده سابق نیروی دریایی عربستان سعودی بود. فهد با تصمیم‌گیری‌های دقیق در حوزه نظامی و غیرنظامی، نقش مهمی در ایجاد توازن قدرت در خاندان پادشاهی عربستان ایفا کرده است.
پسر فهد، یعنی «عبدالعزیز بن فهد»، نیز در تاریخ 4 نوامبر دستگیر شد. او در طی عملیات بازداشت کشته شد اما دولت این مساله را انکار می‌کند که پلیس به او شلیک کرده است. او عمدتا در سوئیس زندگی می‌کرد و تنها برای جلسات رسمی به عربستان سعودی سفر کرد. عبدالعزیز در سال 2011 از مناصب رسمی کنار گذارده شده و بیشتر به کار تجارت مشغول بود. او از دیرباز یک بازوی مالی برای عربستان به حساب می‌آمد و صاحب یک شرکت املاک و مستغلات به نام «آگر» بود. شرکت آگر در ابتدا متعلق به رفیق حریری، سیاستمدار لبنانی بود که در سال 2005 به قتل رسید و در ماه ژوئیه 2017 ورشکست شد. با این حال، خدمات این شرکت در حوزه اینترنت، تلفن ثابت و همراه در ترکیه، عربستان سعودی، لبنان، اردن و آفریقای جنوبی ادامه دارد. آل فهد دارای یک کلکسیون «محرمانه» به ارزش حداقل یک میلیارد دلار در ایالات متحده است که اخیرا توسط دادگاه عالی نیویورک نیز تایید شده است و سایر املاک و مستغلات این خاندان در مینیاپولیس است که اخیرا ورشکسته شده‌اند.
شرکت وی امروز عمدتا بر خدمات اینترنت و تلفن همراه متمرکز است. او عملا صاحب شبکه ام ای بی سی است.
از جمله سایر افراد دستگیر شده «خالد التوجری»، رئیس دادگاه سلطنتی عربستان سعودی است. در سال 2012 او به شدت روند «غربی شدن» عربستان سعودی را مورد انتقاد قرار داد.
یکی دیگر از بازداشت شدگان، «عادل فقیه»، شهردار سابق جده و بعد از آن وزیر کار، وزیر بهداشت و از آوریل 2015 وزیر اقتصاد و برنامه ریزی است. علاوه بر خدمات عمومی که وی انجام داده است، برای گروه «آل ماری» نیز کار می‌کند که در بخش‌های محصولات غذا، ساختمان و مالی فعال است. او همچنین رئیس بانک الجزیره است. وی بعدها به عنوان مدیر «گروه ساوولا » که یک شرکت مواد غذایی بود، لبنیات و محصولات غذایی را در عربستان سعودی توزیع و به سراسر خاورمیانه، آفریقا و ترکیه ارسال می‌کرد. فقیه همچنین مسئول بازارهای جهانی و خاورمیانه برای بانک انگلیس بود.
به دلیل نفوذ ویژه عربستان در ترکیه ما به زودی شاهد جنبش‌های اقتصادی و سیاسی بزرگ در ترکیه خواهیم بود، که تنها در نتیجه کودتای بی‌سابقه در عربستان سعودی است.
شاهزاده محمد بن سلمان قصد دارد در ماه عسل روابط با ترامپ سرمایه‌گذاری کند و از انجام کودتایی که احتمالا برای وی و پدرش ملک سلمان در راه است، جلوگیری کند. او همچنین قصد دارد تا یک هژمونی مطلق به دست آورد.
به احتمال زیاد، محمد بن سلمان قصد دارد تا با شاهزادگانی که صاحب شرکت‌های بین‌المللی عربستان هستند، مقابله کند تا از همپوشانی قدرت مالی و سیاسی آنها جلوگیری کند. از سوی دیگر محمد بن سلمان دیگر قصد ندارد تا حاکمیت عربستان به عنوان یک اسلام گرایی به صراحت رادیکال معرفی شود بلکه وی در دوره جدید به دنبال دستیابی به منافع ملی عربستان است.
«کودتای خونین» محمد بن سلمان، مقدمه‌ای برای «جنگ مقدس» منطقه‌ای خواهد بود که معطوف به منافع عربستان است، و این کشور به دنبال ایفای نقش خود در چنین جنگی است.
منبع: مدرن دیپلماسی/ نویسنده:جیان کارلو الیا والوری/ترجمه:حسن اشرفی
انتهای پیام/
دایرة المعارف دانشبنیانها ۱۱۱؛
