روحانی: باید نظارت بر کتاب را به ناشران و نویسندگان واگذار کنیم/ در انقلاب ما خردسوزی و کتابسوزی وجود ندارد/ این خط قرمز ما چند ضلع دارد؟
بهگزارش خبرنگار فرهنگی آنا، حسن روحانی رئیسجمهوری صبح امروز با حضور در مراسم اختتامیه کتاب سال گفت: «خوشحالم که در آستانه ۲۲ بهمن سالروز پیروزی انقلاب اسلامی امروز جمع شما اندیشمندان و فرهیختگان و صاحبان قلم و کسانی که همواره در طول تاریخ آثاری را آفریده و میآفرینند و چراغ راه انسانها بوده و خواهند بود حضور یافتهاند. به نظر میرسد که از ۱۵۰ سال پیش به این طرف رسانههای دیگر به رقابت کتاب آمدهاند مطبوعات، رادیو، سینما، تئاتر، تلویزیون، اینترنت، شبکههای اجتماعی و انواع ابزار و وسایل برای ارتباط و ارتقا اندیشهها به صحنه آمدهاند.»
رئیسجمهوری اضافه کرد: «شاید بهنظر برسد که دوران کتاب تا حدی بهسر آمده و رسانههای دیگر به ویژه دیجیتال میتوانند جایگزین کتاب شوند اما واقعیت امر این است که کتاب به هیچ عنوان ارزش خود را از دست نداده است بلکه همه آن وسایل برای انتقال سریعتر مفاهیم است اما اصل اندیشه و فکر هنوز هم در اوراق کتاب نهفته است. در واقع ریشه رادیو و تلویزیون و سینما از کتاب است حتی فیلم و تئاتر هم که جزء هنرهای نمایشی به شمار میروند اساس آنها بر یک فیلم نامه به مفهوم یک کتاب استوار و از آن اقتباس میشود.»
رئیسجمهوری ادامه داد: «در بسیاری از امور دقت، ظرافت و حتی گاهی لذت فقط در کتاب است گاهی آدم از خواندن یک کتاب آن قدر مشعوف و سیراب میشود که هیچ چشمهسار دیگری نمیتواند جایگزین کتاب شود. البته کتاب به معنای عام کلمه یعنی همه خلقت و همه موجودات دنیا کلمه الله است و همه سرنوشت امروز و فردا در کتاب است حتی در روز قیامت هم با کتاب مواجه میشویم. همه جا کتاب است، از آغاز تا پایان. افتخار ما این است که معجزه پیامبر ما کتاب است و موحدان دیگر هم به نام اهل کتاب مینامیم و میخوانیم. پس کتاب و مکتوب و قلم جایگاه خود را دارد.»
او اضافه کرد: «آنچه از روایات برمیآید که در آن جهان بالا و والا هم از کتاب و نوشته سخن به میان آمده پس کتابت و مکتوب همه جا حضور دارد. از عرش برین خدا تا بر روی سنگ نوشتهها و ابزاری که اندیشه را میتوان در آنجا ثبت کرد چقدر سخت بود یک لحظه فکر کنیم زندگی بود ولی کتاب نبود. چگونه میتوانستیم در این صورت با هزار سال پیش ارتباط برقرار کنیم. کتاب بهشت برین ما در این جهان است و بهشت برین ما در آن جهان. البته که کتاب کلید است و باید تمام قفلها را بگشاید و ابهامات را باز کند و ظلماتها را به نور و روشنایی مبدل کند.»
اهالی قلم و کتاب بهتر از مدیر یک وزارتخانه درباره کتاب نظر میدهند؛ راجع به هنر اصحاب هنر بهتر سخن میگویند. چرا با آنها مشورت نمیکنیم؟ این چه جفایی است که بر فرهنگ و هنر و توسعه کشور میکنیم و نظر آنها را نمیپرسیم؟ |
رئیسجمهوری خاطرنشان کرد: «انقلاب اسلامی در آستانه سیوهفتمین سال ریشهاش از کتاب و قرآن و حدیث و مکتوبات است و در راس آن امام عزیز و بزرگوار ما امام خمینی (ره) قرار دارد که اگر نامهها و اعلامیهها و انتقال سخنان او از طریق نوار و پیاده شده و مکتوب نبود چگونه انقلاب پیروز میشد. بهترین روز در مکتوبات انقلاب روزی بود که کتاب حکومت امام از نجف به ایران آمد و پخش شد و برای اولین بار نظریات ایشان در زمینه فقه سیاسی منتشر شد همه سخنان و مکتوبات ایشان بعد از انقلاب بود که راه را برای مدیریت یک جامعه گشود و امروز هم کلمات و وصیت نامه ایشان است که راهنمای ما خواهد بود.»
روحانی در این مراسم اضافه کرد: «این شما بزرگان و اهل قلم از زنان و مردان هستید که این بار سنگین را بر دوش دارید که طراوت انقلاب و مفاهیم انقلاب را بسط دهید. به جهانیان بگوییم انقلاب ما انقلاب اعتدال بود به جهانیان ابلاغ کنیم در انقلاب ما خردسوزی و کتابسوزی وجود ندارد. در انقلاب ما افراط و تفریط وجود ندارد. عقلانیت و فکر است و باز کردن گره از زندگی مادی و معنوی مردم. این شما اصحاب قلم هستید که باید برای امروز جامعه بگویید که چگونه باید فکر کنیم، و چگونه باید نقد کنیم زیرا نقد کردن هم سیره میخواهد ای کاش امسال کتابی هم درباره شیوه نقادی بود، ای کاش امسال در این جایزه یا در کنار جایزه کتاب سال جایزهای به نوجوانان و جوانانی داده میشد که بیشترین کتابها را خواندهاند.»
او تصریح کرد: «ای کاش فرصتی برای بهترین نقادان جایزه کتاب سال گذشته میگذاشتیم. نقد یعنی وسایل حرکت یعنی مسیر تصحیح که البته در فضای آزاد و امن امکانپذیر است و ما باید نقد را یاد بگیریم. اینکه دو نفر راه میرود چهجور راه میروند مهم نیست، قدم برداشتن به کجا این مهم است. باید نقد کنیم که افراد به چه سمتی میروند و نتیجه این قدمها چیست و به چه مقصدی میرسند یک کمی هم به جوهر بپردازیم به جای اینکه این همه در کموکیف سخن بگوییم. این شما فرهیختگان هستید که باید کتاب و مقاله بنویسید و راه نقد را بیاموزید حتی شما به ما بگویید که بر کتاب چگونه میشود نظارت کرد نه ما. معتقدم که در هر زمینهای متخصصان زمینه، صاحب نظران آن بخش بهتر از دولت نظر میدهند این را باور کنیم تردید نکنیم.»
روحانی خاطر نشان کرد: «اهالی قلم و کتاب بهتر از مدیر یک وزارتخانه درباره کتاب نظر میدهند؛ راجع به هنر اصحاب هنر بهتر سخن میگویند. چرا با آنها مشورت نمیکنیم؟ این چه جفایی است که بر فرهنگ و هنر و توسعه کشور میکنیم و نظر آنها را نمیپرسیم؟ مگر آنها که هزاران ساعت تدریس کردهاند نمیتوانند به اظهار نظر درباره حوزههای فرهنگ و هنر بپردازند. سوءظنها را کنار بگذاریم، هر کسی را با یک بهانه کنار نگذاریم. این اندیشمندان، درسخواندهها، حوزهدیدهها، کتابخوانده و کتابنوشتهها جواهرات و معادن ما هستند. به کوچکترین بهانه میشود یک معدن طلا را بست؟ اشکال را با زبان نرم باید بگوییم. چرا سوءظن پیدا کردهایم؟ چرا سرمایهها را به خاطر یک نقص کوچک تعطیل میکنیم؟ من نمیگوییم ممیزی نباشد من میگویم صد اصل برای ممیزی درست نکنیم، بلکه دو سه یا چهار اصل را مبنا قرار دهیم. اخلاق بهعنوان اصل باشد. مقدسات و امنیت ملی اصل باشد. این خط قرمز ما چند ضلع دارد؟ مگر میشود یا مثلث باشد یا مربع یا ذوزنقه؛ اینقدر کثیرالاضلاع داشتهایم، اما چقدر کثیراالاضلاع؟ باید نظارت کتاب را قدم به قدم به صاحبان آن وابگذاریم. ناشران برجسته، نویسندگان برجسته نظارت کنند و اگر کتابی چاپ شد و خواندند دوباره برای چاپ دوم از هفت خوان رستم نگذرد.»
باید نظارت کتاب را قدم به قدم به صاحبان آن وابگذاریم. ناشران برجسته، نویسندگان برجسته نظارت کنند و اگر کتابی چاپ شد و خواندند دوباره برای چاپ دوم از هفت خوان رستم نگذرد |
روحانی ادامه داد: «امروز دهها هزار رسانه جدید متولد میشود انقدر مته به خشخاش نگذاریم و تحریک نکنیم. شما بزرگان بگویید چگونه بر امور فرهنگی نظارت شود شما بگویید تا گفتههایتان به آیین نامه و قانون تبدیل شود زیرا قانونی که ریشهاش اظهار نظر صاحب نظران باشد استحکام بیشتری دارد. قوانینی که صاحب نظر ننوشته باشد چند ماه یک بار نیاز به اصلاح دارد. باید جشن بگیریم برای تمام کتابها و جشن بگیریم برای روزی که نوجوان و جوان کتاب میخواند. چرا تیراژ کتاب کم شده و شرح آن تراژدی شده است؟ آیا ارزش کتاب گفته نشده است؟ کتاب ما جاذبه ندارد؟ جوان تشویق لازم نمیشود؟ شمایید که باید مشکلات کتاب را بگویید و بگویید دولت و آموزش و پرورش چه کمکی باید بکنند.»
او اضافه کرد: «در کشورهای غربی و اروپایی و لااقل برخی از کشورها که خبر دارم که دانشآموزان از سال اول دبستان به خواندن کتاب تشویق میشوند.
حداقل دانش آموز سال اول باید هفت کتاب را خوانده باشد و باید توضیح دهد و بیان کند که در کتاب چه نوشته شده است. اید کتاب خواندن را تشویق کنیم. چه اشکال دارد که نمره ما این باشد که این دانش آموز ۳ کتاب را خلاصه کرده باشد و ۵ نکته مهم آن کتاب را تبیین کرده باشد و آن هم نمره شود. هر راهی وجود دارد ما باید از نوجوانها و جوانها شروع کنیم، چرا در مترو کشورهای دیگر این همه کتاب خوانده میشود در مسیر راه. چه بسیار افرادی که دهها جلد کتاب را در ماشین و قطارو هواپیما خواندهاند چرا ما عادت نداریم همه باید جامعهمان را تشویق کنیم به نوشتن کتابهایی که لازم است تا گرهای گشوده شود. مولف باید فکر کند کتابی که مینویسد چه گرهای را از جامعه باز میکند در زدودن ابهامها و تاریکیها نوشتن چه کتابی لازم است. کتاب یک زنجیره است و ناشر چرخه توزیع چاپ خانه، ویراستار و... همه به هم متصل هستند و در راس آن نویسنده قرار دارد بنابراین باید مشکلی اگر هست حل و فصل شود. در کتابهایمان باید راجع به انقلاب اسلامی بنویسیم صدها ابهام در ذهن نوجوانان وجود دارد باید بفهمیم شعارهای اصلی انقلاب ما معنیاش چیست.»
روحانی گفت: «هنوز هم عدهای فکر میکنند زبان خارجی بلد بودن یعنی یافتن مسیر شیطانی. در حالیکه زبان خارجی یعنی باز شدن باب جدید علم و فهم. ما باید استقلال و آزادی را معنی کنیم نه شرقی و نه غربی را معنا کنیم و شما هستید ای صاحبان قلم که میتوانید این مسائل را تبیین کنید وگرنه انقلاب را برمیگردانند به ضدانقلاب. شما صاحبنظران واقعیت انقلاب را تبیین کنید برای نسل جوان. این یک ضرورت در دنیای امروز است. اسلام رحمانی را تبیین کنید افراط و تفریط و آدمکشی از اسلام نیست که رابطهای با اسلام رحمانی ما ندارد. شما فرهیختگان باید با نوشتههای زیبایتان امید را بیشتر و تدبیر را بیشتر کنید و راه تدبیر را به دولت و ملت نشان دهید. شمایید که میتوانید وحدت را بیشتر کنید و تنش را با جهان کمتر و همزیستی مسالمت آمیز را برای جهان به ارمغان بیاورید.»
انتهای پیام/