کارگاه هنر محیطی پرسبوک ۱۳۹۶ برگزار شد

به گزارش گروه فرهنگی آنا به نقل از روابط عمومی پرسبوک، در راستاى اهداف تمرکززدایى و گرایش به هنر زیست محیطى پرسبوک هفتم، سعی بر آن شد تا با برگزاری کارگاه‌‏های تخصصی در طبیعت، فضاهای جدیدی در زمینه خلق اثر هنری در بستری متفاوت ایجاد شود. این کارگاه‏‌ها شامل، کارگاه اجرا با نور، اکوآرت و فایبر آرت منظور شد و تلاش براین بود که با بیان مفهومی جدید برای سفر، ایده پردازی و خلق اثر در طبیعت تجربه شود.

کارگاه اول در غروب و شب نوزدهم مهرماه در تپه‌های ماسه‌ای حسن آباد برگزار شد. مدرسین این کارگاه تارا گودرزی و اصغر نیازی بودند. کارگاه «اجرا با نور» برای هنرمندان و شرکت کنندگانی برپا شد که علاق‏مند به تجربه استفاده از نور به عنوان متریال اصلی در ارائه آثارشان بودند. در بخش عملی به بررسی کاربردی ایده‌‏ها و نحوه ارائه آن در طبیعت، با استفاده از توانایی‌ها و علاقه شرکت کنندگان پرداخته شد و در بخش مباحث نظری، شرکت کنندگان با بررسی نور به عنوان یک مدیوم؛ تاریخچه این هنر و هنرمندان پیشرویی که نور را ماده اصلی اثر خود قرار داده‌اند، ارائه‌های مختلفی که در زمینه اجرا با نور می‌توان پی‌گیری کرد و همچنین با نحوه عکاسی از اجراهایی که با نور انجام می‌گیرد، آشنا شدند و تعدادی از آثار انجام شده در کارگاه مورد بررسی قرار گرفت.

در شب روز اول کارگاه تئوری اکو آرت توسط مجیدضیایی در محل هنرمندسرای آلمن برگزار شد. این کارگاه با محوریت بحث و تبادل نظر پیرامون «اکو آرت»، به طرح ماهیت و ویژگی‌های آن پرداخت. مجید ضیایی در این باره گفت: اکو آرت همانند بسیاری از گرایش‌های هنر محیطی نه بر کار ماده‌ای مشخص تأکید دارد، نه متکی بر رسانه‌ای خاص مثل مجسمه، نقاشی یا موسیقی است و نه از قوائد کلاسیک ایجاد و ارائه اثر هنری پیروی می‌کند. آثار بوجود آمده در این نوع هنر خصلت چند رسانه‌ای دارند و جنبه زیست محیطی آنها در اولویت است.

کارگاه دوم در تپه‌های ماسه‌ای و درختچه‌های گز برگزار شد. بخش عملی کارگاه با تمرکز بر مباحث نظری و با هدف بوجود آوردن فرم و مفهومی خلاقانه در طبیعت استوار بود. شرکت‌کنندگان با پیش زمینه‌های مختلف کار در طبیعت که در بخش تئوری با آن آشنا شده بودند را به صورت عملی تجربه کردند. در ابتدا اجرای اثری مشارکتی با ایده ندا درزی صورت گرفت و در ادامه شرکت کنندگان هر کدام در محیط به چیدمان و اجراهای خود پرداختند و مدرسین مجید ضیایی و تارا گودرزی در چیدمان ها، اجراها و ثبت آثار، شرکت کنندگان را راهنمایی کردند.

ادامه کارگاه اکوآرت در معدن نمک در عصر همان روز پیگیری شد. شب روز دوم جلسه معارفه‌‏ای بین حضار در هنرمندسرای آلمن برگزار شد شرکت کنندگان بیوگرافی کوتاهی از خود ارائه دادند و گواهی‌های حضور در کارگاه هنرمحیطی از طرف ندا درزی بانی پرسبوک به شرکت کنندگان اعطا شد. سپس کارگاه تئوری اجرا با نور توسط راضیه گودرزی به همراه پیشینه ایی از اجرای با نور سالهای گذشته توسط موسسه آرتا و نمایش فیلم های ارسال شده از هنرمندان بین المللی برای این رویداد به نمایش گذاشته شد.

آقای نیازی توضیحات کاملی راجع به عکاسی در شب و عکاسی از اجراهای با نور و شرایطی که برای ثبت اثر باید در نظر گرفت را دادند. متعاقبا مجید ضیایی تجربههای خود را از هنرکوچرو با گروه یاتو از کره را با شرکت کنندگان در میان گذاشتند. در نهایت تارا گودرزی تاریخچه ایی از هنر اجرا با نور و ارائه های مختلفی که در زمینه اجرا با نور می توان پی جویی کرد را به اشتراک گذاشتند و از تجربیات خود در ارتباط با گروه پنچ باز و کارهای مشارکتی شان با دانش آموزان صحبت کردند و تصاویری به نمایش گذاشتند.

صبح روز سوم به بازبینی و نقد و بررسی کارهای هنری انجام شده در کارگاه‌های دو روزقبل پرداخته شد. کارگاه سوم (فایبرآرت) در روستای خشتى و گلى قورتان برگزار شد. در این کارگاه شرکت کنندگان کار مشارکتی در زمینه فایبر آرت [هنرالیاف] به صورت چیدمان محیطی با مدیریت ندا درزى را تجربه کردند. هدف از این اثرمشارکتی تمرینى براى [ ما شدن ] و دستیبابى به اهدافى والاتر در جهت سازندگی بود. او از هنرمندان حیطه الیاف، سطحى بافته یا دوخته را درخواست کرده بودند که خصلت فردى هر کدام حفظ شده باشد و در نهایت مبتنى بر امکان فضا این سطوح بر سقفی گلین در روستای قورتان آغاز شد؛ این پروژه در فضا هایی دیگر روندی تکمیلی دارد. همچنین تعدادی از شرکت کنندگان در کوچه های قورتان به کارهای فردی یا گروهی در زمینه فایبرآرت وچیدمان محیطی- تعاملی پرداختند.

مجید ضیائی مدرس کارگاه اکوآرت می گوید: در نقدی که بعضی مواقع به هنر محیطی می‌شود، توجه زیاد به جنبه های زیبایی شناسانه و فارغ بودن آن از دغدغه های اجتماعی است. اما اتفاقی که در هنر محیطی ایران تا به حال افتاده تلاش پر رنگی برای پیوند آن با لایه های اجتماعی - سیاسی - فرهنگی زندگی معاصر، دیده می‌شود. در این راستا سالانه هنر معاصر پرسبوک با انتخاب تم هنر زیست محیطی، با ارجاع به سازه ای بوم آورد همچون کبوترخانه، استیتمنت منتقدانه انش و اهمیت توجه به آنچه در “حاشیه” روی داده است، رویداد مهمی محسوب می‌شود.

وی افزود: به جرات می توان گفت هنر محیطی ایران در دهه اخیر با کثرت و کیفیت حضور خود در نمایشگاه‌ها و رویدادهای جهانی جایگاه ویژه‌ای برای خود رقم زده است. کارگاه هنر محیطی در طبیعت به عنوان بخش جنبی پرسبوک هفتم برای علاقمندان به این حوزه به صورت یک برنامه سه روزه از استقبال قابل توجهی برخوردار شد. محوریت فعالیت‌ها در این کارگاه بر روی اجرا با نور، هنر زیست محیطی و فایبر آرت برنامه‌ریزی شده بود.

در بخش هنر زیست محیطی مباحث تئوری با واژه‌شناسی و توجه به پیشینه این هنر در سده گذشته آغاز شد. در ادامه بحث برخی شاخصه های مهم آن نظیر ستایش زیبایی های طبیعت، تأملات شاعرانه - فلسفی، رویارویی با صنعت و تکنولوژی، نقد مسائل زیست محیطی، مکان ویژه بودن، جنبه آموزشی و تعلیمی، چند رسانه ای بودن، تلاش برای ترمیم فرهنگ های جاری و توجه به توسعه پایدار در این هنر مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت تلاش شد با توجه به مباحث مطرح شده تعریفی از هنر زیست محیطی ارائه شود.

بخش عملی کارگاه با در نظر داشتن روش‌های مختلفی که در هنر زیست محیطی مطرح است به ثبت اجراها و چیدمان های متنوعی در طبیعت منتهی شد. افراد شرکت کننده در این رویداد از زمینه های مختلف کاری و تجربه زیست متفاوت برای شرکت در این برنامه گرد هم آمده بودند. ایده های اجرا شده بعضی افراد با توجه به موقعیت مکانی که قرار بود در آن کار شود از پیش فکر شده بود و یا بعد از قرار گیری در مکان با توجه به ظرفیت مکانی و عناصر موجود در طبیعت ایده هایی مطرح و اجرا شدند. استفاده از شی حاضر و آماده، عناصر طبیعت و در نهایت بدن به عنوان یک ابژه یا اجرا کننده در کارهای انجام شده دیده می شود. ماحصل این کارگاه آموزشی علارغم اولین تجربه اندوزی های برخی افراد در این حوزه، زمان محدود و مشترک بودن موقعیتهای مکانی از کیفیت مطلوبی برخوردار بوده است.