همهپرسی کردستان، اسرائیل جدید و پروژهای از تئوری تا عمل
به گزارش گروه رسانههای دیگر آنا، همهپرسی کردستان عراق که در سوم مهر ماه سال جاری برگزار شد و بنابر اعلام دولت خودمختار اقلیم کردستان ۹۰ درصد به این همهپرسی رأی مثبت دادهاند، با مخالفتهای متعددی از جانب دولت مرکزی و سایر رهبران سیاسی کشورهای همسایه همچون ایران، ترکیه و سوریه روبرو گشته است.
هرچند همهپرسی به عنوان یک فرایند دموکراتیک مطرح میشود، اما باید در نظر گرفت همهپرسی دارای یک سری شرایط است. در وضعیت فعلی عراق این همهپرسی یک اشتباه سیاسی و یا تاکتیکی از سوی «مسعود بارزانی» و یا همفکران او بوده است. در مقطع زمانی فعلی تمامی کشورهای منطقه همچون ایران، سوریه، عراق، ترکیه و همچنین کشورهای فرامنطقهای مانند روسیه که برای پایان دادن به فعالیتهای گروه تروریستی تکفیری داعش تلاش میکنند، این همهپرسی وضعیت را برای مبارزه با داعش پیچیدهتر و بازپسگیری اراضی تحت اشغال آن را مشکلتر خواهد ساخت.
همهپرسی کردستان آنچنان به موضوع مهمی در سطح منطقهای و بینالمللی تبدیل شده است که رهبران سیاسی کشورها با رفتوآمدها و گفتوگوهای دیپلماتیک در صدد حلوفصل این چالش بزرگ منطقهای هستند، چالشی که ممکن است هزینههای امنیتی زیادی را متوجه کشورهای همسایه کند و آنها را خواسته یا ناخواسته وارد بازی پیچیدهای کنند که انتهای آن جزء هزینههای گزاف مالی و سیاسی چیزی در بر نخواهد داشت.
امنیت و یکپارچگی عراق به حدی برای کشورهای همسایه این کشور با اهمیت است که رئیسجمهور ترکیه به همراه مقامات ارشد نظامی این کشور هفته گذشته وارد تهران شدند تا درباره مسائل مهم منطقهای همچون همهپرسی کردستان و راه برون رفت از این چالش به گفتوگو و دستیابی به راهحلی بپردازند.
در سفر اردوغان به تهران، وی در دیدار نخست خود با رئیسجمهوری کشورمان بیان کرد: ما همهپرسی غیرقانونی که از سوی اقلیم کردستان عراق انجام شد را به رسمیت نمیشناسیم و در سطح جهان به جز رژیمصهیونیستی، هیچ کشوری از اقلیم کردستان حمایت نکرده است.
همچنین وی درباره دست داشتن سازمانهای جاسوسی کشورهای منطقه و موساد در این همهپرسی بیان کرد: از نظر ما تصمیمی که با نشستن بر سر میز مذاکره با موساد اتخاذ شده باشد، به هیچوجه مشروع و مورد قبول نیست و مطمئنیم که این تصمیم تنها به منزوی شدن اقلیم کردستان خواهد انجامید و در این خصوص ایران و ترکیه موضع قاطع و واحدی دارند.
همچنین رئیسجمهوری کشورمان در مواضع مشترک با اردوغان تصریح کرد: ایران به دنبال حفظ یکپارچگی عراق است و تشدید اختلافات قومی و مذهبی را که از سوی توطئهگران و بیگانگان برای منطقه ما طراحی شده است را نمیپذیرد.
وی ادامه داد: مردم کردستان عراق همسایگان خوب و برادران عزیز ما هستند و نمیخواهیم فشاری بر آنها وارد شود اما تصمیمات اشتباهی که برخی سران اقلیم اتخاذ کردند را باید جبران کنند و در این راستا ایران، ترکیه و عراق ناچار هستند با تصمیمات خود اهداف راهبردیشان را در منطقه دنبال کنند.
موضعگیریها و اظهارات دولتهای منطقه و فرامنطقهای همچون روسیه و همچنین به ظاهر ایالات متحده آمریکا نشان میدهد که هیچکدام از این کشورها همهپرسی کردستان عراق را به رسمیت نخواهند شناخت اما در این بین تنها رژیمی که از این همهپرسی حمایت قاطع کرده و حتی در جهت همراهی با مسعود بارزانی و افکار تجزیهطلبانه او دست به تبلیغات وسیع رسانهای زده، رژیمصهیونیستی است.
تا قبل از مطرح شدن موضوع برگزاری همهپرسی استقلال، مسئله حمایت صهیونیستها از تجزیه عراق و جدایی اقلیم کردستان فقط موضوعی در حد تئوری بود و این که بیشتر در محافل آکادمیک و تحلیلهای تحلیلگران به آن پرداخته میشد، اما با شدت یافتن بحرانهای موجود در خاورمیانه و تشدید فعالیتهای جریان تروریستی داعش، حاشیه امن موقتی برای اسرائیل ایجاد شد تا بتواند پروژههای منطقهای خود را هم در خصوص فلسطین و هم مناطق پیرامونی ایران در تلآویو طراحی و از قالب تئوری بیرون آورده تا آن را به مرحله عمل برساند.
اما با تضعیف قدرت داعش و غلبه جبهه مقاومت بر این گروه تروریستی، رژیمصهیونیستی دوباره نیاز به خلق بحران جدید برای دور نگاه داشتن اذهان عمومی کشورهای منطقه از مسئله فلسطین را پیدا کرد که مطرح شدن موضوع همهپرسی استقلال در کردستان عراق برای رژیمصهیونیستی فرصت بینظیری بود تا با حمایت از این همهپرسی و تحقق استقلال اقلیم بتواند کشورهای اسلامی منطقه را درگیر چالشی جدید کند و هم این که با تحقق استقلال کردستان، صهیونیستها خواهند توانست ایران و ترکیه را مجبور سازد تا وارد یک چالش امنیتی ناخواسته جدید سازد، بنابراین شواهد نشان میدهد با شکلگیری کشور مستقل کردستان، شکلگیری اسرائیل دوم در منطقه حتمی خواهد بود که رهبر معظم انقلاب در دیدار روز چهارشنبه رئیسجمهور ترکیه با ایشان از آن به عنوان تشکیل «اسرائیل جدید» نام بردند.
ایشان در این دیدار، برگزاری همهپرسی در کردستان عراق را خیانت به منطقه و موجب تهدید آینده آن خواندند و با اشاره به عوارض درازمدت این اقدام برای همسایگان، تأکید کردند: ایران و ترکیه باید در مقابله با این حادثه، هر اقدام ممکن را انجام دهند و دولت عراق نیز باید در این قضیه به صورت جدی، تصمیمگیری و اقدام کند.
رهبر معظم انقلاب اسلامی با اشاره به تلاش دشمنان برای مشغولسازی ایران و ترکیه و دور کردن دو کشور از مسائل مهم منطقه، افزودند: قدرتهای خارجی و به ویژه رژیمصهیونیستی بهدنبال ایجاد یک «اسرائیل جدید» در منطقه و به وجود آوردن وسیلهای برای اختلاف و نزاع هستند.
استفاده کلیدواژه «اسرائیل جدید» توسط رهبر معظم انقلاب، این باور را تصدیق کرد که پروژه شکلگیری اسرائیل دوم در منطقه توسط صهیونیستها، نه تنها یک شایعه نبوده بلکه این پروژه در حال حاضر از مرحله تئوری و نظریهپردازی در اندیشکدههای صهیونیستی در تلآویو و آمریکا گذر کرده و وارد فاز عملیاتی شده است که میتواند فصل جدیدی را برای بحرانهای امنیتی منطقه بگشاید.
«سیدهادی سیدافقهی» در تحلیل صحبتهای رهبری معظم انقلاب و حمایتهای قاطعانه رژیمصهیونیستی از این همهپرسی به ایکنا گفت: حمایت رژیمصهیونیستی از استقلال کردستان، نشان دهنده برنامهریزی تلآویو برای تشکیل کشور کردستان است و مخالفت تاکتیکی آمریکا با استقلال کردستان صرفاً به ضرورت در نظر گرفتن مقطع زمانی فعلی بازمیگردد. بارزانی طی سالهای گذشته عملاً رفتار مستقلانهای از خود ارائه کرده و با استخراج و صدور نفت اقلیم از طریق ترکیه، افزایش تحرکات اقلیم برای افتتاح نمایندگی در کشورهای مختلف، تحرکات اقلیم برای استقلال را آشکارتر نشان میدهد و در تمامی این موارد ما شاهد حمایت صهیونیستها و لابی یهودی از اقدامات خودسرانه بارزانی هستیم.
وی افزود: اندیشکدههای اسرائیلی به صراحت بر لزوم جدا شدن استانهای کردنشین کشورهای عراق، سوریه، ایران و ترکیه و همچنین تشکیل یک کشور مستقل به نام کردستان بزرگ تأکید دارند. رژیمصهیونیستی با هدف تضعیف دولت شیعی عراق، فروش تسلیحات نظامی در ازای نفت به اقلیم کردستان برای تحقق گسترش ناامنی در منطقه، ایجاد و گسترش پایگاههای نظامی و تسهیل اقدامات جاسوسی از ایران و سایر کشورها، خواهان شکلگیری یک کردستان مستقل است و بنابراین میتوانیم به صراحت بگوییم که شکلگیری «اسرائیل جدید» پروژهای است که صهیونیستها سالهاست برای تحقق آن برنامهریزی کردهاند.
کارآمدی پیشنهاد آیتالله سیستانی برای حل بحران به وجود آمده عراق
آیتالله سیستانی از مراجع مهم و تأثیرگذار در شطرنج سیاسی عراق، پیشنهادی را در روزهای اخیر برای برون رفت از بنبست سیاسی به وجود آمده میان بغداد و اربیل ارائه دادند که پیشنهاد ایشان بر پایه گفتوگو میان دولت مرکزی با مقامات کرد بوده است. همچنین ایشان از دولت عراق و نمایندگان احزاب سیاسی در مجلس خواستهاند تا در تصمیمات و اقدامات خود حمایت از حقوق کردها را بر اساس قانون اساسی مدنظر قرار دهند که در وضعیت موجود میتواند برای دو طرف حکم دعوت به آرامش و مصالحه باشد تا از هرگونه هیجانزدگی و اقدامات عجولانه پرهیز کنند.
«حسن هانیزاده» کارشناس مسائل خاورمیانه نیز در تحلیل پیشنهاد اخیر آیتالله سیستانی در گفتوگو با ایکنا گفت: پیشنهاد آیتالله سیستانی در قامت یک شخصیت تأثیرگذار و مذهبی در عراق میتواند همچون چراغ راهی برای دولت مرکزی و احزاب کردی باشد. در چنین شرایط به وجود آمده، بهتر است قبل از دست زدن به اقدامات قهرآمیز، ابتدا مذاکره و گفتوگوهای سیاسی امتحان شود. چون کشور عراق تحمل جنگ داخلی دیگر را ندارد به ویژه در شرایطی که دولت و ارتش عراق تمامی انرژی خود را برای عقبراندن و نابودی داعش صرف میکنند.
وی ادامه داد: متاسفانه در عراق شاهد یک جبهه یکصدا نیستیم و دلیل آن هم به افزایش سهمخواهیهای طرفین مختلف عراقی در صحنه سیاسی عراق مربوط است. مثلاً سنیها، شیعیان و یا کُردها هر کدام به دنبال سهمخواهی در حکومت و مناصب حکومتی هستند که این سهمخواهیها در نهایت به وحدت و یکپارچگی عراق ضربه وارد کرده و در همهپرسی کردستان نمایان شد، بنابراین پیشنهاد آیتالله سیستانی به موقع بوده و ایشان همانگونه که در بسیج نیروهای مردمی عراق برای مبارزه با داعش تأثیرگذار بودهاند، اینبار خواهند توانست با ارائه چنین پیشنهاداتی و دعوت هرکدام از طرفین به مذاکره بر این چالش هم خاتمه دهند.
فاکتور شناسایی، اصل مهم تحقق استقلال یک سرزمین
همانطور که در ابتدا به آن اشاره کردیم، همهپرسی و دستیابی به استقلال از این طریق متضمن دارا بودن یکسری شرایط است که در حال حاضر کرستان عراق چنین ویژگی و شرایطی را ندارد.
«مجتبی امانی» کارشناس مسائل آسیا و رئیس سابق دفتر حفاظت منافع جمهوری اسلامی ایران در قاهره درباره مؤلفههای استقلال یک سرزمین به ایکنا گفت: دولت بودن موقعی تحقق پیدا میکند که یک توافق بینالأذهانی روی آن باشد. در حقوق بینالملل تحت عنوان «شناسایی» از آن نام میبرند و ممکن است توافق بینالأذهانی کامل روی یک پدیده نباشد همانطور که روی دولت غاصب اسرائیل و کوزوو نیست ولی باید حداقل این توافق باشد.
وی ادامه داد: در خصوص استقلال کردستان عراق حتی یک توافق بینالأذهانی حداقل هم وجود ندارد و همه کشورها در سطوح منطقهای و جهانی (غیر از صهیونیستها) و همه سازمانهای بینالمللی از در مخالفت با آن درآمدند و بنابراین صرف برگزاری رفراندوم و نتایج قرائت شده، موجودیت وضع جدید را تأیید نمیکند.
وی درباره وضعیتی که ممکن است پس از استقلال برای کردها به وجود آید گفت: زندگی مردم این منطقه پس از همهپرسی با مشکلات فراوانی روبرو خواهد شد و آنها در تأمین حداقل نیازها عاجز خواهند ماند. افزون بر این، مرزهای این کشور خیالی نامعلوم و آبستن خشونت شدید است، چون ارتش عراق و دولتهای همسایه موضع گرفتهاند. در اینجاست که باید نتیجه بگیریم همهپرسی کردستان عراق از درایت خارج بوده و سرآغاز منازعه جدید در عراق خسته از جنگ و همسایگان تاوان داده عراق خشونت زده است و بهتر است کردهای عراق حقوق خود را در چارچوب فدرالیسم عراق جدید پیش ببرند.
در پایان این گزارش باید اضافه کرد که خاورمیانه هرچقدر یا بحرانهای امنیتی مواجه باشد کاملاً به نفع غرب و صهیونیستها خواهد بود چون غرب به ویژه آمریکا در خاورمیانه ناامن خواهند توانست تسلیحات نظامی خود را به کشورهای منطقه بفروشند و یا حضور خود را در این منطقه دایمی کنند. علاوه بر آن، با تنشآفرینی در منطقه خواهند توانست سلطه خود را بر قیمت و فروش انرژی تثبیت کنند و رژیم اشغالگر قدس هم خواهد توانست با خیال راحت بقای خود را تضمین شده ببیند.
منبع : ایکنا
انتهای پیام/