عبور از مرز رئال و رسیدن به سورئال

مجتبی احمدی نمایش جدیدی با عنوان «کروکی» را از 12 مهرماه با بازی سعید چنگیزیان در سالن تئاتر مستقل تهران روی صحنه خواهد برد. این اثر که به چالش‌های درونی یک انسان اشاره دارد قرار است با همکاری هنرمندانی چون الهام کردا، ژیلا صادقی و سپند امیر سلیمانی در بخش ویدیویی میزبان علاقه‌مندان به هنر نمایش شود. احمدی در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی آنا در خصوص چگونگی این اجرا توضیحاتی ارائه کرده که می‌خوانید:

این متن از چه ویژگی‌های شاخصی برای جلب توجه مخاطب و یا ارائه موضوعی جدید برخوردار است؟

متن نمایش مونولوگ است اما برای این‌که در دل نمایش به جلوه‌های بصری بیشتری برسیم تعدادی کاراکترها را که زاییده ذهن مشوش شخصیت اصلی داستان است را به بیرون کشیده‌ایم تا در قالب تصویر، مونولوگ را از شکل و شمایل رایج خارج کند.

نمایشنامه فضای اکسپرسیونیسم دارد و قصه انسانی است که در دوره‌ای از زندگی‌اش خود را مرور می‌کند و برای رسیدن به سوالات خود به جان خود می‌افتد. ما در این اثر شخصیتی را در لحظات مختلف زندگی از زوایای مختلف مرور می‌کنیم و به لایه‌ها درونی و حسی‌اش می‌رسیم و نگاهش به زندگی را متوجه می‌شویم تا درونیات شخصیتی را که تعریف کرده‌ایم را به تصویر بکشیم.

با توجه به فضایی که از کار تعریف کردید، نیاز است تا برای برقراری ارتباط و تناسب لازم، شکل اجرایی نیز هم راستا با فضای نمایشنامه باشد. چقدر به این تناسب توجه داشته‌اید؟

نمایش «کروکی» از زمان نگارش متن و طراحی فضای نمایشنامه، به بازیگری نیاز داشت که توانایی حس و تکنیک همزمان را داشته باشد.

من به دنبال بازیگری بودم که با به کار گرفتن حس و تکنیک به صورت توامان، در اختیار نقش قرار دهد تا این کاراکتر را زیرورو کند. من معتقدم این نقش را به هر بازیگری نمی‌توان داد چراکه بازیگر باید توانایی ادا و اجرای مینیاتوری دیالوگ را نیز داشته باشد چراکه دیالوگ‌ها نمایشنامه به گونه‌ای این کاراکتر را برای مخاطب تعریف می‌کند که هر لحظه اشتباه می‌تواند ذات نمایش را برهم زند و هدف نهایی را ایجاد نکند.

آیا سعید چنگیزیان به عنوان بازیگر نمایش توانسته این هماهنگی را در اجرا بوجود آورد؟

هیچ کس جز سعید چنگیزیان نمی‌تواند از پس این نقش برآید. این نقش انرژی و تمرکز و اجرای فوق‌العاده‌ای می‌طلبد و بازیگری را می‌خواهد که به لحاظ استایل، بیان، نگاه، حس و تکنیک از سطح مطلوبی برخوردار باشد.

در حقیقت ما بر اساس بازیگر به ساختار اجرایی رسیدیم و اجرا گاه رئال و گاه سورئال و خارج از قد و قواره فضاهای واقعی است. ما از فضاهای مختلف استفاده کردیم تا موقعیت‌های ذهنی این آدم را که نمی‌توان در فضای رئال به تصویر کشید را در فضای سورئال ولی با موقعیت‌های قابل باور به نمایش بگذاریم.

طراحی‌های نمایش با توجه به مضمون اثر و چالشی که کاراکتر نمایش با خود دارد چگونه شکل گرفت؟

بر اساس شخصیت نمایش، همه چیز را در سیاهی و سفیدی دیدم، فضای داخلی یا سیاه است یا سفید و یا سیاه و سفید است. درباره لباس نیز وسواس زیادی داشتم اگرچه ممکن است پوشش از نظر مخاطب ساده باشد ولی با دقت زیادی طراحی و انتخاب شد.

در نشان دادن کشمکش‌های درونی شخصیت نمایش آیا به زمان و مکان خاصی هم اشاره کرده‌اید؟ آیا در انتقادها و چالش‌هایی که فرد با آن مواجه است ردی از وضعیت اجتماعی هم دیده می‌شود؟

زمان و مکان خاصی ندارد و با نقد اجتماعی ذهن پریشان یک شخصیت را از وقایع اجتماعی که خودش باعث روی دادن برخی از آنها بوده و برخی دیگر را که عامل روی دادنش نبوده را نشان می‌دهد. هرآنچه در نمایش دیده می‌شود واقعیت‌های موجود زندگی انسان است که بدون اشاره به جغرافیا و یا زمان خاص اجرا می‌شود. کاراکتر اصلی نمایش از خود شروع می‌کند و با مقصر دانستن خود به جزئیاتی از زندگی اطرافش اشاره می‌کند.

امروزه تئاتر مستقل تهران توانسته با ارائه آثار متفاوت نسبت به دیگر اجراها، بخشی از مخاطبان تئاتر را به سمت خود بکشاند. آیا این سالن نمایشی ظرفیت لازم برای ارائه ویژگی‌هایی که خاص «کروکی» است، را دارد؟

معتقدم سالن تئاتر مستقل تهران، بهترین سالن نمایشی است. این سالن مختص نمایش‌های خاص است، این سالن سالنی استاندارد برای اجراهای خاص است و مخاطب آن هم مخاطب خاصی است. این سالن نمایش از نظر من برای این اجرا کاملا مناسب است. ما در این سالن با نمایشی خاص با بازی ویژه از سعید چنگیزیان مواجه خواهیم شد که لزوم اجرای آن در تئاتر مستقل تهران را اثبات می‌کند.

آهنگسازی نمایش به چه سمتی رفته و چه ویژگی‌هایی دارد؟ آیا اجرای آن به شکل زنده انجام می‌شود؟

در نمایش «کروکی» با مردی به نام علی سینا رضانیا مواجه شدیم که آهنگسازی نمایش را برعهده دارد. وی هنرمند خارق‌العاده و عجیبی است و وقتی دیدم چطور تمام جملات را با موسیقی به ما برمی‌گرداند بسیار متعجب شدم. او در استفاده از سازها و همچنین چیدمان عملکرد عجیب و غریبی دارد.

علی سینا رضانیا بر اساس تم خاص هر صحنه انتخاب ساز کرده است. فکر می‌کنم او آرتیست ناشناخته است و من مسیر روشنی برای ایده‌ها، تفکرات ناب، بکر و دست‌نخورده‌اش قائل هستم. معتقدم «کروکی» مسیر آشنایی خیلی‌ها با او خواهد شد. وی در کار خود نمونه است و قطعا مخاطبان در می‌یابند که چه توانایی دارد. او همزمان از چندساز استفاده می‌کند و توانایی زیادی در اجرای موسیقی دارد.

الهام کردا و سپند امیر سلیمانی در این نمایش در چه نقشی بازی خواهد کرد؟

الهام کردا ایفاگر نقش زن اصلی نمایش است که در قالب ویدیو همکاری دارد. نقش درونی یک زن ویژه کاراکتر خاص را به قدری روان بازی کرده که قطعا توجه هر مخاطب را جلب می‌کند.

سپند امیر سلیمانی در نمایش «کروکی» در نقش پست‌چی همکاری خواهد داشت. البته همکاری وی به معنای حضور در مدت زمان اجرا و روی صحنه نیست بلکه در بخشی از این اثر، کلیپ تصویری پخش خواهد شد که نقش پست‌چی را امیر سلیمانی بازی خواهد کرد. او در این بخش که مدت زمان 2 تا سه دقیقه دارد، نامه‌ای را به دست گیرنده می‌رساند.

من در پایان از حمید خرم طوسی که تهیه‌کنندگی اثر را برعهده دارد، شیوا سرمست دستیار کارگردان، سپند امیر سلیمانی و ژیلا صادقی که به عنوان میهمان ویژه یکی از نقش‌های ویدیویی دارند، مجتبی گیویان طراح نور ، مریم تجدد طراح لباس ، یوحنا حکیمی طراح گریم و دیگر عوامل نمایش بخاطر همکاری در این اجرا تشکر می‌کنم.