راهبرد وزارت علوم نهادینهشدن ایده دانشگاه به مثابه کانون گفتوگوی ملی
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری آنا به نقل از وزارت علوم، متن کامل پیام دکتر سیدضیا هاشمی به شرح زیر است:
«بسم الله الرحمن الرحیم
فرارسیدن بهار علم و دانش را به خانواده بزرگ آموزش عالی کشور، استادان، پژوهشگران، فناوران، کارکنان و دانشجویان گرامی و به ویژه پذیرفتهشدگان جدید دانشگاهها صمیمانه تبریک میگویم.
همچنین بر خود لازم میدانم به نمایندگی از جامعه دانشگاهیان، از زحمات بیدریغ مسئولان آموزش عالی کشور در سالیان گذشته تشکر و قدردانی نمایم.
فرصت را غنیمت میدانم تا به بهانه شروع سال جدید تحصیلی، نکاتی چند را با دانشگاهیان عزیز در میان بگذارم:
۱- دانشگاه در ایران از زمان تاسیس همواره یکی از کانونهای مهم تحولات جامعه ایرانی در عرصههای فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در دورانهای مختلف تاریخ بودهاست و بر همین مبناست سخن بنیانگذار جمهوری اسلامی حضرت امام خمینی (ره) که فرمودند: «دانشگاه مبدا همه تحولات است» و از همین روست که رهبر معظم انقلاب نیز به دانشگاهها عنایت ویژه دارند و مسائل آن را با دقت پیگیری مینمایند.
۲- در طول چهار دهه گذشته آموزش عالی، فراز و نشیبهای فراوانی را از سرگذرانده است و به توفیقات چشمگیری نیز دست یافته است. گسترش چندین برابری نسبت دانشجویان و فارغالتحصیلان آموزش عالی و به تبع آن درج نام بلند کشورمان به عنوان یکی از پیشتازان تولید علم در جهان و نیز افزایش آگاهیهای سیاسی، اجتماعی و شهروندی مردم از جمله این توفیقات است. اما نظام بزرگ آموزش عالی کشور با بیش از چهار میلیون دانشجو، با مسائل و چالشهایی نیز روبروست که وظیفه ما و شما گام برداشتن در جهت حل آنهاست. مهم ترین این وظائف ارتقای منزلت و سرمایه اجتماعی دانشگاه، تقویت مرجعیت نهاد علم در تصمیمگیری و مشارکت در حل مسائل کشور است. اهتمام به ارتقای کیفی، تقویت انگیزههای تحصیلی و امید دانشجویان به آینده، مدیریت و کنترل مهاجرت نخبگان، برنامه ریزی و تدبیر لازم برای مسائلی از قبیل مدرکگرایی و بیکاری فارغالتحصیلان ضرورت فعلی ماست.
۳- دانشگاه در ایران اسلامی باید پیشتاز تحقق اهداف انقلاب اسلامی باشد. اگر آرمانها و اهداف اصلی و مورد وفاق انقلاب را استقلال، آزادی و عدالت بدانیم، مطابق این آرمانها باید به سمت دانشگاههایی مستقل، عدالت محور و عدالتخواه، آزاد و آزاداندیش پیش برویم. یعنی در وهله اول این ویژگیها باید در دانشگاهها نهادینه و محقق شوند و در گام بعد و برمبنای آن، از دانشگاه و دانشگاهیان انتظار داشته باشیم که در سطح جامعه پیگیر تحقق این آرمانها باشند.
یکی از اصلیترین انتظارات ما از دانشگاه، تولید دانش و رشد فناوری برای حل مشکلات و تحقق استقلال و اعتلای کشور است. دانشگاهی میتواند بانی و باعث استقلال کشور باشد که به طریق اولی از موهبت استقلال برخوردار باشد. الگوی آموزش عالی در جوامع پیشرفته نیز همین است: دانشگاه محترم، مستقل، مقتدر و سربلند.
از سوی دیگر دانشگاه مهد عدالتطلبی و آزادیخواهی است. رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز بارها بر نقش دانشگاه در پیگیری عدالت و آزادی تاکید کردهاند. اما امروز باید دید دانشگاههای ما به لحاظ تحقق عدالت و آزادی چه وضعیتی دارند؟ آیا توانستهایم به یک نظام آموزش عالی مبتنی بر عدالت و انصاف دست پیدا کنیم؟ شاخصهای عدالت پروری در روند جذب دانشجو، جذب استاد و توسعه کمی و کیفی آموزش عالی رعایت شده است؟ آموزش عالی ما توانسته است امکانات و امتیازات خود را بر مبنای صلاحیت و شایستگی در میان اقشار گوناگون جامعه توزیع کند؟ از طرف دیگر آیا توانستهایم آزاداندیشی و آزادیخواهی را در دانشگاه نهادینه کنیم؟ آیا دانشجو و استاد دغدغهمند و متعهد ما میتوانند آزادانه ما را نقد کنند و معایب ما را پیش چشم مان بیاورند؟ و آیا میتوانند به عنوان متخصصان و صاحبنظران و نخبگان کشور دغدغههای خود را بدون لکنت به گوش ما برسانند؟ بدیهی است به میزانی که برای دانشگاه استقلال، عدالت و آزادی بخواهیم میتوانیم از آن انتظار استقلال افزایی، عدالتجویی و آزاداندیشی داشته باشیم.
۴- دولت تدبیر و امید به دلیل اهمیتی که برای نقش دانشگاه و نظام نخبگان در پیشرفت امور کشور قائل بوده، در حد توان خویش کوشیده است که روندهای اصلاح گرانه و امیدآفرین را در جهت رفع کاستیها و جبران نقائص این حوزه پی بگیرد و در چهار سال گذشته نیز در این راستا گام برداشته است و باید با شتاب و جدیت بیشتر گامهای بعدی را نیز بردارد. بر این اساس برخی اقدامات راهبردی در حوزههای آموزش، پژوهش و فناوری، و فرهنگی و اجتماعی باید در دستور کار جدی قرار گیرند. تلاش برای تقویت دورههای باکیفیت آموزشی و رشد سهم آنها در آموزش عالی بر مبنای نیازهای صنعت و جامعه و در جهت افزایش کارآفرینی، تقویت زیرساخت های پژوهشی و حمایت از پژوهشگران در جهت تولید علم و فناوری، نهادینه شدن ایده «دانشگاه به مثابه کانون گفت و گوی ملی و ائتلاف اجتماعی» در جهت افزایش هویت ملی و بالابردن همبستگی اجتماعی، تسهیل آزاداندیشی و نقادی و نیز تقویت قانونگرایی از جمله این راهبردهای اساسی به شمار میآیند.
۵- دستیابی به اهداف یاد شده و بازرساندن دانشگاه به جایگاه شایسته آن در کشور، مستلزم همگرایی و همکاری همه افراد، نهادها و جریانهایی است که به پیشرفت و اعتلای ایران اسلامی میاندیشند و یقینا وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در این راه نیازمند همراهی تمامی ارکان جامعه و حاکمیت است تا از طریق پیوند و گفتوگو میان تمام گروهها، بتوانیم شرایط را برای حل مسائل اساسی کشور فراهم کنیم و دانشگاهی بسازیم که نه تنها مساله نیست بلکه راه حل مسائل است. دانشگاهی که برای مردم توسعه، آسایش، رفاه، صلح و معنویت به ارمغان میآورد.
در پایان فرصت را مغتنم شمرده ودر هفته دفاع مقدس، به روان پاک شهدای گرانقدر به ویژه شهدای جهاد علمی و دانشگاهی درود میفرستم و اطمینان دارم که دانشگاهیان سرافراز ضمن تداوم راه پر فروغ این شهیدان، از هیچ کوششی در جهت افتخارآفرینی برای این مرز و بوم فروگذار نخواهند کرد.
امیدوارم با استعانت از الطاف الهی، رهنمودهای مقام معظم رهبری، پشتیبانی دولت محترم و همکاریهای ارزنده جامعه علمی و دانشگاهی کشور بتوانیم گامهای موثرتری در ارتقای نظام آموزش عالی ایران اسلامی تا رسیدن به قله بلند مرجعیت علم و فناوری در منطقه و جهان برداریم.»
انتهای پیام/