اهداف ترامپ از سخنان تند علیه ایران و برجام

به گزارش گروه رسانه های دیگر آنا، «دونالد ترامپ» روز سه‌شنبه 28 شهریور، برای نخستین بار به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا در هفتاد و دومین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد سخنرانی کرد. این سخنرانی وی در مجمع عمومی سازمان ملل -که بنا به سنت هر ساله این سازمان در ماه سپتامبر برگزار می شود- بیشتر بر محوریت دشمنان آمریکا به ویژه ایران و کره شمالی استوار بود. در این مطلب ضمن بررسی مهم ترین محورهای سخنان او، به اهداف وی از موضع گیری تند علیه ایران و برجام خواهیم پرداخت.

مهم ترین نکات مطرح شده در سخنان ترامپ

به طور کلی مهم ترین سخنان رئیس جمهور آمریکا یا به مسائل داخلیِ مرتبط با سیاست خارجی این کشور مربوط است یا مربوط می شود به کشورهای متخاصم با آمریکا که اجمالا به آنها پرداخته می شود:

اقتصاد و نظامی گری آمریکا

ترامپ در آغاز سخنرانی خود به دستاوردهای اقتصادی دولتش اشاره کرد. وی با اشاره به بودجه اختصاص یافته به وزارت دفاع این کشور وعده داد که ارتش آمریکا به زودی به قویترین وضعیتی که تاکنون در آن قرار داشته است، خواهد رسید. رئیس جمهوری ایالات متحده در سخنان خود از دیدگاهش مبنی بر تقدم آمریکا دفاع کرد. او اظهار داشت: «من پیش از هر چیز از منافع آمریکا دفاع خواهم کرد.»[1]

تهدید به نابودی کامل کره شمالی

رییس جمهوری آمریکا در بخش دیگری از سخنان خود، کره شمالی را به «نابودی کامل» در صورت عدم عقب نشینی پیونگ یانگ از برنامه هسته ای اش تهدید کرد. دونالد ترامپ همچنین کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی را «مردی موشکی» خواند که ماموریتی «انتحاری» دارد. سخنان دونالد ترامپ در مجمع عمومی مستقیم ترین تهدیدی بود که تاکنون از سوی او علیه کره شمالی مطرح شده است. رئیس جمهوری آمریکا اظهار داشت: «ایالات متحده قدرت و صبر زیادی دارد، اما اگر مجبور به دفاع از خود و متحدانش شود، چاره ای نخواهیم داشت به جز اینکه کره شمالی را کاملا تخریب کنیم.»[2]

اظهارات بی سابقه دونالد ترامپ در حالی مطرح می شود که تنش لفظی بین واشنگتن و پیونگ یانک به حد اعلای خود رسیده است. بسیاری از کارشناسان پیشتر بر این اعتقاد بودند که مواضع ترامپ بر علیه پیونگ یانگ بیشتر جنبه بازدارنده داشته است ، اما حالا با این اظهارات دونالد ترامپ ، ماجرا به گونه ای دیگر تفسیر می شود، به گونه ای که مسئله برای کره شمالی هستی و موجودیت یک واحد سیاسی در عرصه بین المللی است. پیشتر گفته می شد بین سخنان و مواضع ترامپ با راست گرایان افراطی اشتراک معانی وجود دارد و هر دو یک هدف و ذهنیت را دنبال می کنندو حالا او این گمانه ها را به واقعیت تبدیل کرده و یک واحد سیاسی را تهدید به از بین بردن کامل کرده است. موضوعی که اینک باقی می ماند واکنش کره شمالی است. رهبر جوان کره شمالی همین چند روز پیش بیان داشت که موضوع حمله به گوام را در دستور کار قرار خواهد داد.

تکرار ادعاهای واهی در خصوص ایران و برجام

بخش قابل توجهی از سخنان ترامپ به حکومت ایران و برجام اختصاص یافت. سخنان روز سه شنبه ترامپ در نوع خود شدیدترین واکنشی بوده است که یکی از مقامات آمریکایی تاکنون نسبت به برجام داشته است. ترامپ در سخنرانی خود در هفتاد و دومین نشست مجمع عمومی سازمان ملل بدون اشاره به نقض‌های مکرر برجام از سوی آمریکا ، علیرغم انجام همه تعهدات از سوی ایران ، گفت: «ما بیش از این نمی‌توانیم اجازه دهیم از ما بهره‌کشی شود یا وارد توافق‌هایی شویم که آمریکا حاصلی از آنها به دست نمی‌آورد.»

او با اشاره به برجام گفت: «اگر توافقی در انتها پوششی برای ساخت یک برنامه هسته‌ای برای ایران فراهم آورد، ما نمی‌توانیم به آن پایبند بمانیم. توافق هسته‌ای ایران یکی از بدترین و یک‌سویه‌ترین توافقاتی است که ایالات متحده تا کنون وارد آن شده است. این توافق مایه شرمساری برای ایالات متحده است.»[3]

ترامپ هم چنین در خصوص حکومت ایران گفت که وقت آن است که همه کشورها از دولت ایران بخواهند که از روش خود دست بکشد، به حمایت از تروریسم خاتمه دهد و به حقوق همسایگانش احترام بگذارد.

او به سفر خود به عربستان سعودی و دیدار با رهبران کشورهای عرب و اسلامی اشاره کرد و گفت که آمریکا و متحدانش در منطقه جلوی «تروریسم اسلامگرای تندرو» خواهند ایستاد. ترامپ هم چنین گفت هیچ کشوری نباید از گروه‌هایی چون القاعده، حزب‌الله و طالبان حمایت کند. حال آن که عربستان سعودی به عنوان مهم ترین متحد آمریکا در منطقه از حامیان اصلی اسلام افراطی در منطقه است.

اهداف ترامپ از سخنرانی تند علیه ایران

به نظر می رسد رئیس جمهور آمریکا و مشاورانش اهداف خاصی را از سخنان تند علیه ایران در صحن مجمع عمومی سازمان ملل متحد دنبال می کنند.بخشی از این اهداف عبارتند:

عوام فریبی

بسیاری از تحلیل گران سیاسی معتقد هستند سخنان ترامپ در سازمان ملل اگرچه تندتر از سخنان قبلی وی بود اما ویژگی همیشگی خود یعنی عوام فریبی را به همراه داشت. در واقع بخشی از سخنان ترامپ به دلیل اقناع افکار عمومی این کشور گفته شده است. از آن جایی که بحث مقابله با ایران و کره شمالی و بازیابی جایگاه آمریکا در جهان از شعارهای تبلیغاتی او برای رسیدن به پست ریاست جمهوری بود، این سخنان را می توان عوام فریبانه دانست.

تداوم ایران هراسی

پروژه ایران هراسی که با انقلاب اسلامی شروع و در دوره جرج بوش به اوج خود رسید، هم چنان به عنوان یکی از سیاست های آمریکا علیه ایران مطرح است. سیاستمداران، اتاق های فکر، خبرگزاری ها و منابع مختلف رسانه ای در آمریکا همواره در تلاش هستند تا ایران را به عنوان کشوری خطرناک معرفی کنند و کشورهای منطقه و جهان را از ایران بترسانند. این روند اگرچه در دولت اوباما روند کندتری داشت اما با روی کار آمدن ترامپ بار دیگر تشدید شده است. در تمامی سخنان ترامپ این نکته مشهود بود که وی قصد دارد تصویری مغایر با واقعیت از ایران ارائه دهد تا از این طریق افکار دیگر کشورها را علیه ایران تحت تاثیر قرار دهد.

تکرار سناریوی بوش علیه ایران

ترامپ با تکرار ادعاهای سخیف خود که نزدیک به چهار دهه ، همواره از سوی سیاستمداران کاخ سفید علیه کشورمان تکرار شده است، بدون اشاره به این واقعیت که متحدین آمریکا در منطقه از جمله عربستان در طول تاریخ سیاسی خود حتی یک بار انتخابات برگزار نکرده‌اند از «جمهوری اسلامی» با عنوان «دیکتاتوری پنهان‌شده در پشت ماسک دموکراسی» یاد کرد.

ترامپ در ادامه به مقابله جمهوری اسلامی با سیاست‌های خصمانه خود و همچنین رژیم نامشروع صهیونیستی پرداخته و گفت: وقت آن فرا رسیده که ملل دنیا با یک رژیم خطرناک دیگر هم مقابله کنند؛ رژیم دیگری که آشکارا از کشتار جمعی سخن می‌گوید، وعده مرگ آمریکا و نابودی اسرائیل می‌دهد.[4]

سخنان ترامپ علیه حکومت ایران شباهت زیادی به سخنان بوش دارد. جرج دبلیو بوش نیز ایران را حامی تروریسم می خواند و مدعی بود باید دموکراسی را برای ایران به ارمغان بیاورد. تفاوت این دو در آن بود که برای بوش افغانستان و عراق به عنوان حامیان القاعده در اولویت قرارداشتند اما دشمنان اصلی ایالات متحده از نظر ترامپ در شرایط کنونی ایران و کره شمالی است.

فشار بر ایران برای تجدید نظر در برجام

راهبرد دولت ترامپ، از ابتدا فشار بر ایران برای اعمال سخت گیری و آغاز مذاکره مجدد درباره برجام است. در این ارتباط، تمدید تعلیق 120 روزه تحریم‌ها و بالا نگاه داشتن ریسک سرمایه‌ گذاری در ایران، تصویب و اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران و اعلام عدم پای‌بندی ایران به برجام از ارکان این راهبرد است. از طرف دیگر، ترامپ در این سخنرانی هتاکانه خود به صراحت اعلام کرد که آمریکا دیگر نمی تواند بیش از این به توافقی که کشورش از آن هیچ سودی حاصل نکرده است ، پای بند بماند.

بنا بر این می توان گفت سخنان ترامپ همچون سخنان نیکی هیلی نماینده آمریکا در سازمان ملل که چندی پیش در اندیشکده امریکن اینترپرایز علیه ایران مطرح کرد، مقدمه ای برای تجدید نظر در برجام و در بدبینانه ترین حالت، خروج از آن است.

نتیجه گیری

سخنان تند و غیر دیپلماتیک دونالد ترامپ در مجمع عمومی سازمان ملل بار دیگر ثابت کرد که آمریکا قصد تعامل سازنده با ایران را ندارد بلکه در صدد مقابله و دشمنی بیشتری است. تمرکز سخنان او بر ایران و کره شمالی نشان داد که رئیس جمهور آمریکا اولویت سیاست خارجی خود را فشار بر این دو کشور قرار داده است. بنابراین موضع گیری های او علیه ایران و برجام را باید در همین راستا قابل تحلیل کرد. به نظر می رسد اهداف ترامپ از این سخنرانی و موضع گیری تند او علیه ایران چند هدف را مد نظر دارد. این اهداف شامل عوام فریبی، تداوم ایران هراسی ، تکرار سناریوی بوش علیه ایران و فشار بر ایران برای تجدید نظر در برجام می شود. در این شرایط، سخنان رئیس جمهور ایران در پاسخ به اظهارات واتهامات واهی مطرح شده ترامپ علیه کشورمان از اهمیت بالایی برخوردار خواهد بود.

پی نوشت:

[1] https://fa.euronews.com/2017/09/19/live-trump-gives-his-first-speech-to-un-general-assembly

[2] https://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13960628001619

[3] https://www.bbc.com/persian/iran-41322127

[4] https://kayhan.ir/fa/news/114490

منبع: فارس