تنش در روابط واشنگتن- اسلام آباد

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا از خبرگزاری شینهوا، کارشناسان و تحلیلگران مسائل سیاسی پاکستانی بر این باورند که حمله‌های یک‌­جانبه هواپیماهای بی‌سرنشین آمریکا به خاک پاکستان، ممکن است شکاف میان واشنگتن- اسلام آباد را در نبرد مشترک علیه تروریسم بیشتر کند.

پاکستان بارها نگرانی‌هایش را از عملیات پهپادهای آمریکایی در خاک خود اعلام کرده و آن را نقض حاکمیت کشور خوانده است. با وجود این، آمریکا تاکنون به درخواست‌های اسلام آباد برای توقف چنین حمله‌هایی پاسخ مثبت نداده و به ابراز نگرانی‌های این کشور اعتنایی نکرده است.

در آخرین حمله‌هایی از این دست، هواپیماهای بی‌سرنشین آمریکا روز جمعه (24 شهریور) به یک منطقه قبیله‌ای در شمال غرب پاکستان و در نزدیکی مرز افغانستان حمله کردند. طبق گزارش‌های منتشر شده، در این حمله سه نفر از اعضای طالبان کشته شدند.

چند روز پیش از حمله یک جانبه اخیر، شاهد خاقان عباسی نخست وزیر پاکستان از دولت آمریکا خواسته بود که واشنگتن و اسلام آباد به طور مشترک علیه شبه نظامیان و گروه‌های تندرو در هر دو کشور پاکستان و افغانستان عملیات انجام دهند. عباسی گفته بود که هر اقدام یک جانبه، غیر سازنده خواهد بود و به تلاش‌های دو کشور برای برقراری صلح و مبارزه با تروریسم، لطمه وارد خواهد کرد.

سعید چاودری مدیر شورای امور بین الملل اسلام آباد، در همین باره گفت: «از این می‌ترسم که چنین اقدامات یک جانبه ای، روابط پاکستان و ایالا‌متحده را در روزهای آینده تیره تر کند.» او اضافه کرد: «حمله اخیر، ضربه‌ای بزرگ به روابط پاکستان- ایالات متحده است؛ روابطی که پس از انتقاد جدی دونالد ترامپ رئیس­‌جمهوری آمریکا از پاکستان به خاطر پنهان کردن ستیزه‌جویان در مناطق قبیله‌ای همجوار افغانستان، تنزل پیدا کرده است.»

البته محافل مختلف پاکستان پس از گفته‌های ترامپ علیه اسلام آباد، انتظار داشتند که حمله‌های پهپادهای آمریکایی به مناطق قبیله ای پاکستان از سر گرفته شود. شمار این حمله ها از زمان پایان کار دولت باراک اوباما رئیس جمهور پیشین ایالات متحده، کاهش پیدا کرده بود.

براساس آمارها، از سال 2004 میلادی تا کنون، هواپیماهای بی سرنشین ایالات متحده دست کم 408 حمله به مناطق مختلف پاکستان، انجام داده‌اند. در این حمله ها بیش از 3000 نفر کشته شده‌اند. شمار بسیار زیادی از کشته شدگان، افراد غیرنظامی بوده‌اند.

کارشناسان بر این باورند که اگر حمله‌های هواپیماهای بی‌سرنشین ایالات متحده در داخل پاکستان برای نابودی تروریست‌های خطرناک باشد و با اجازه صریح دولت پاکستان انجام شود، اشکالی ندارد. در غیر این صورت، فشار افکار عمومی باعث می‌شود که مقام‌های پاکستانی علیه اقدامات یکجانبه دولت آمریکا، مقاومت کنند.

گذشته از این، مردم پاکستان از حمله‌های پهپادهای آمریکایی به مناطق مختلف، بسیار ناراضی هستند. آنها بر این باورند که آمریکایی‌ها مردم عادی را بیگناه می کشند. تاکنون تعدادی تظاهرات در پاکستان علیه پرسنل «آژانس مخفی آمریکا» که مسئول چنین حملاتی هستند، به راه افتاده و چندین دعوای قضایی هم به جریان افتاده است.

شهزاد اکبر که از طرفداران تشکیل پرونده‌های قضایی علیه پرسنل اطلاعاتی ایالات متحده و از حامیان حقوق قربانیان حمله‌های هواپیماهای بی‌سرنشین در پاکستان است، می‌گوید: «اگر ترامپ دوباره چنین کارزاری به راه بیندازد، تنها مردان، زنان و کودکان بی‌گناه، مجازات خواهند شد.»

منابع رسمی می‌گویند که دولت پاکستان افزون بر واکنش‌های شدید به گفته‌های دونالد ترامپ، تصمیم دارد با احضار سفیر ایالات‌متحده در اسلام آباد به دفتر وزارت امور خارجه، مراتب اعتراض شدید خود را نسبت به حمله‌های هواپیماهای بدون سرنشین آمریکا به مناطق مختلف پاکستان، اعلام کند.

سعید چاودری مدیر شورای امور بین الملل اسلام آباد، با حمایت از تصمیم اخیر دولت پاکستان گفت: «این حق پاکستان است که به حمله‌های خودسرانه ایالات‌متحده اعتراض کند؛ حمله هایی که کوششی برای تضعیف موفقیت‌های پاکستان در جنگ با تروریسم هستند.»

تنش اخیر میان پاکستان و ایالات‌متحده، موجب شده است که پاکستان به طور جدی درباره ایجاد تغییراتی در سیاست خارجی خود به ویژه در زمینه نقش اسلام آباد در نبرد با تروریسم و ​​روند صلح افغانستان، بیندیشد و در این راه، شرایط و خواسته‌های خود را بیش از هرچیز، در نظر بگیرد.

به باور اسلم خان یک کارشناس مسائل امنیتی پاکستانی، واشنگتن بیش از حد به آتش جنگ افغانستان، دامن زده و گزینه پیدا کردن یک راه حل سیاسی برای بحران افغانستان را نادیده گرفته است. او گفت: «احساس می کنم ایالات متحده حملات یکجانبه خود را در داخل خاک پاکستان بی توجه به رضایت و حاکمیت پاکستان، از سر گرفته است.»

در پی تردیدهای مطرح شده از سوی دونالد ترامپ درباره سیاست ضد تروریسم پاکستان، روسای دولت و نیروهای مسلح پاکستان به مردم اطمینان خاطر دادند که: «پاکستان با شرایط خودش علیه تروریسم خواهد جنگید و هیچ کس نمی‌تواند ما را مجبور به انجام کاری کند که نمی‌خواهیم انجام دهیم.»

تیمور شومیل یک تحلیلگر مسائل سیاسی پاکستانی در دانشگاه جنوب آسیا هم از مردم جهان خواست که به جای اعمال فشار بر پاکستان و سپر بلا قرار دادن این کشور، ماهیت تروریسم در منطقه را درک کنند و به این موضوع توجه داشته باشند که پاکستان چه پاسخ های تندی به تروریسم داده است.

پاکستان از سال 2014 میلادی تاکنون، اقدام‌های مهمی را در نبرد با تروریسم انجام داده است. پاکستان چندین عملیات نظامی موفق را در جنگ با تروریسم به راه انداخته، اطلاعات خود را درباره سازمان‌های تروریستی و پناهگاه های امن آنها در داخل خاک افغانستان با مقام‌های ایالات‌متحده و افغانستان به اشتراک گذاشته، فعالیت بسیاری از گروه‌های یاغی را ممنوع اعلام کرده و منابع مالی آنها را هدف قرار داده است.

تیمور شومیل مدعی است که ایالات‌متحده، ناتو و نیروهای افغان باید از اقدام‌های موفقیت آمیز پاکستان در نبرد با تروریسم پیروی کنند و عملیات‌های ضد تروریستی خود را علیه تروریست‌هایی که در داخل خاک افغانستان پنهان شده‌اند، به راه بیندازند. رهبران نظامی و غیرنظامی پاکستان همواره از بی‌میلی نیروهای بین‌المللی برای مبارزه با ستیزه‌جویانی که در افغانستان مخفی شده‌اند و از آنجا حملات خود را به پاکستان انجام می‌دهند، شکایت کرده‌اند.