آیا جنگ کره اجتنابناپذیر است؟
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری آنا، الکساندر گیلسپی استاد حقوق بین الملل دانشگاه وایکاتو نیوزیلند در یادداشتی برای شبکه خبری الجزیره بر این موضوع تاکید میکند به رغم بالا گرفتن تنش میان کرهشمالی با ایالات متحده و همپیمانان این کشور در شرق آسیا، همچنان میتوان از جنگ در شبهجزیره کره اجتناب کرد.
طبلهای جنگ به صدا در آمدهاند. دومین موشک کرهشمالی از فراز قلمروی سرزمینی ژاپن عبور کرده است. آزمایش موشکی اخیر، تنها چند روز پس از آن صورت گرفت که کرهشمالی یک بمب هستهای را آزمایش کرد. قدرت این بمب ده برابر بیش از بمبی بود که در سال 1945 هیروشیما را نابود کرد.
کرهشمالی، سخنان بسیار تهدیدآمیزی را علیه کشور همسایه مطرح کرده است: «مجمع الجزایر ژاپن باید با بمب هستهای کرهشمالی به دریا فرو برود. نیازی نیست کشوری به نام ژاپن در نزدیکی ما وجود داشته باشد.»
در چنین فضای بسیار تنشآلودی به جای بیتفاوت ماندن و گفتن اینکه جنگ اجتنابناپذیر است جامعه جهانی باید خونسری خود را حفظ کند، با یک صدا صحبت کند و همچنان تحریمهای خود را بر کرهشمالی اعمال کند.
تحریمها با هدف اعمال فشار و درد بر یک کشور و تغییر مسیرش طراحی شدهاند. تحریمکنندگان میتوانند تحریمها را بسیار نرم شروع کنند و فهرستی از اقلام لوکس را هدف قرار دهند و سپس بر شدت آنها بیفزایند و سرآخر همه جنبههایی را که با بقای یک کشور مرتبط است، پوشش دهند.
اگرچه تحریم به دلیل اثرهای بدی که دارد تا حدودی سرزنش برانگیز است اما همیشه به جنگ ارجحیت دارد. از اینرو، این گزینه همیشه باید قبل از اعمال خشونت مدنظر قرار بگیرد. گزینه اعمال خشونت باید به عنوان آخرین راه ممکن باشد. جنگ در شبه جزیره کره، برندهای نخواهد داشت. میزان خسارتهای این جنگ، بسیار شدید یا فاجعه بار خواهد بود.
منشور سازمان مللمتحد به شورای امنیت این حق را میدهد که تحریمهایی را بر کشور یا کشورهای تهدید کننده امنیت بینالملل تحمیل کنند تا این کشورها مجبور شوند به خواست و اراده جامعه بینالمللی احترام بگذارند.
چنین تلاش هایی، نشان دهنده اراده جمعی جامعه جهانی است که بدون توسل به خشونت، بر کشورهای خطرناک یا بسیار کژرفتار نظام بین الملل، فشار وارد آورند. این تحریمها نباید به بخشهای دارویی یا غذایی گسترش پیدا کنند اما میتوانند همه بخش های دیگر را دربربگیرند.
نخستین تحریمهای سازمان ملل متحد علیه کرهشمالی در سال 2006 در پاسخ به برنامههای هستهای و موشکی پیونگیانگ وضع شدند. از آن زمان تاکنون، با هر بیتوجهی عمده کرهشمالی به خواستههای شورای امنیت، تحریمها افزایش پیدا کردهاند.
ما اکنون در نقطهای قرار داریم که تحریمها به بالاترین حد ممکن رسیدهاند. اگرچه بیسابقه است اما هنوز جا برای اعمال تحریمهای بیشتر علیه کرهشمالی وجود دارد. از اینرو، جامعه جهانی قادر است در چهار حوزه، تحریم های تازهتری را علیه کرهشمالی وضع کند.
نخست، میتوان تحریمهای گستردهای علیه نیروی کار کرهشمالی که در خارج از این کشور کار میکنند، وضع کرد و شمار آنها را حتی به صفر رساند.
دوم، میتوان یک ممنوعیت سفر کامل برای همه شهروندان کرهشمالی از دانشجویان و تیمهای ورزشی گرفته تا کادر رهبری این کشور، وضع کرد.
سوم، میتوان تمام روابط دیپلماتیک را با کرهشمالی قطع کرد؛ یعنی کلیه کشورها، سفارتخانههای خود را در پیونگیانگ ببندند و همه کارکنان دیپلماتیک کرهشمالی را در خارج از کشور، عنصر نامطلوب معرفی کنند.
چهارم، میتوان با اعمال تحریمهای جدید، واردات نفت کرهشمالی را به صفر رساند. در برابر کشورهای جنگ طلب و ستیزهجو هیچ کاری موثرتر از این نیست که در منبع سوخت نیروهای نظامی مدرن آنها، اختلال ایجاد کنید. تانکها و هواپیماهای امروزی نمیتوانند با زغال سنگ حرکت کنند.
البته مشکل تحریمهای اضافی این است که برای موثر واقع شدن، لازم است رهبران کرهشمالی در برابر خسارتهای ناشی از این تحریمها، آسیپذیر باشند. آیا رهبران کرهشمالی اصلا میخواهند با جامعه بینالملل در ارتباط باشند؟ آیا این رهبران اصلا توجهی به نارضایتیهای ایجاد شده در مردم در اثر تحریمهای جدید، دارند؟
تجربه نشان داده است رهبران کرهشمالی به مردم خود اعتنایی ندارند. کرهشمالی، ذاتا کشوری منزوی است. با توجه به قحطی شدید دهه 1990 و نقضهای گسترده حقوق بشر در آغاز قرن 21 در کرهشمالی، میتوان گفت خاندان کیم در دنیا از لحاظ بیتوجهی به خواست مردم، نظیر ندارد.
یافتههای کمیسیون تحقیق سازمان ملل متحد در سال 2014 نشان داد که نقضهای گسترده و سیستماتیک حقوق بشر و جنایتهای علیه بشریت در کرهشمالی، در جهان معاصر بیهمتاست. جنایتهایی چون قتل، به بردگی گرفتن، تجاوز، سقط جنین اجباری و دیگر خشونتهای جنسی علیه مخالفان داخلی، به طور گسترده و برنامهریزی شده در این کشور انجام میشود.
در این کشور کمپهایی مخفی وجود دارد که مخالفان و حتی منتقدان در آنها زندانی هستند. در این کمپها زندانیان را شکنجه میکنند، گرسنه نگه میدارند و به بیگاری وا میدارند. در کرهشمالی، آزادی بیان، آزادی مطبوعات و آزادی مذهب وجود ندارد. در این کشور، اتحادیههای تجاری آزاد و هرگونه نشانههای یک جامعه مدنی مستقل، دیده نمیشود.
مردم این کشور به ندرت میتوانند به کشورهای دیگر سفر کنند. مخالفت سیاسی کلا ممنوع است. دستگیریهای خودسرانه، مجازاتهای دستهجمعی و اعدامهای عمومی، یک فضای رعب و وحشت در کشور ایجاد کرده است.
مشکلی که جامعه جهانی اکنون با آن روبروست این است که رژیم کرهشمالی به خسارتهای ناشی از تحریم، اعتنایی ندارد. به نظر میرسد حق با ولادیمیر پوتین رئیسجمهوری روسیه است. کیم جونگ اون، رهبر کرهشمالی ترجیح میدهد مردمش علف بخورند اما برنامه سلاحهای هستهای و موشکهای بالستیک خود را کنار نگذارد.
با اینهمه واقعیت این است که در هر حال، گزینه تحریمهای اضافی برای اعمال بیشترین فشارها بر کرهشمالی باید پیش از گزینه توسل به جنگ، مدنظر قرار بگیرد. جنگ با کرهشمالی اجتناب ناپذیر نیست.
*الکساندر گیلسپی استاد حقوق بین الملل دانشگاه وایکاتو نیوزیلند است. بیشتر پژوهشهای او درباره قوانین جنگ و درگیریهای مسلحانه بوده است. از میان نوشتههای او می توان به مجموعه سه جلدی «تاریخ قوانین جنگ» و مجموعه سه جلدی «علل جنگ» اشاره کرد.
*
منبع: شبکه خبری الجزیره/ ترجمه و تلخیص: محمدرضا پارسا
انتهای پیام/