حزب عدالت و توسعه در انتخابات پیروز خواهد شد/ ممکن است کردها در انتخابات پارلمانی ترکیه شگفتی‌ساز شوند

به گزارش گروه بین‌‌الملل خبرگزاری آنا، بیست‌و‌پنجمین دوره انتخابات پارلمانی که در ترکیه بیشتر با نام انتخابات عمومی از آن نام برده می‌شود و به سبب تاثیر مستقیمی که بر انتخاب نخست‌وزیر و ترکیب کابینه دارد، مهمترین و تاثیرگذارترین انتخابات این کشور نیز به شمار می رود در روز یکشنبه ۷ ژوئن ۲۰۱۵ میلادی و مصادف با ۱۷ خرداد ماه ۱۳۹۴ خورشیدی در ۸۱ استان ترکیه برگزار خواهد شد و در این انتخابات ۵۶.۶ میلیون واجد شرایط به پای صندوق‌های رای خواهند رفت.

این انتخابات را می‌توان عرصه رقابت ۴ جریان سیاسی: محافظه‌کار و اسلام‌گرا، سکولار و توده‌گرا، ملی‌گرای ترکی و ملی‌گرای کردی دانست.

در این باره با محمدعلی دستمالی کارشناس مسائل ترکیه گفت‌وگو کردیم که در ادامه می‌خوانید:

نظرسنجی‌های اخیر در ترکیه در ارتباط با انتخابات پارلمانی از کاهش آرای حزب عدالت‌وتوسعه خبر می‌دهد. آیا در ترکیه نتایج موسسه‌های نظرسنجی قابل اعتماد است؟

شرکت‌های نظرسنجی در ترکیه بسیار حرفه‌‌ای و علمی عمل می‌کنند و این موسسات معمولا در در انتخاباتی که در چند سال اخیر برگزار شده است به شیوه‌ای عمل کرده‌اند که میزان خطای آنها کمتر از 2 درصد بوده است.

بنابراین می‌توان گفت موسسات نظرسنجی به درستی عمل می‌کنند در عین حال که آنها متعلق به بخش خصوصی هستند و دارای گرایش خاصی نیستند.

اگر تحلیل‌های ارائه‌شده صحت داشته باشد، بنابراین ما به دلیل کاهش آرای حزب عدالت و توسعه (AKP) محافظه‌کار و اسلام‌گرا شاهد تشکیل دولت ائتلافی در این کشور خواهیم بود؟

شاید برای مخاطبان خبرگزاری آنا شنیدن این مساله جالب باشد که در ایران در بسیاری از مواقع اخبار مربوط به دولت ترکیه و حزب عدالت و توسعه به غلط ترجمه می‌شود.

یعنی مترجمانی که اخبار از رسانه‌های ترکی و به زبان ترکی استانبولی ترجمه می‌کنند، بر روی این زبان به خوبی تسلط ندارند و به همین دلیل ما شاهد بوده‌ایم که در این حوزه بعضا گاف‌هایی اتفاق می‌افتد که نشان می‌دهد مترجم یا غرض‌ورزی داشته یا حریف آن متن نشده است.

یعنی خبر کاهش آرای حزب عدالت و توسعه صحت ندارد؟

بله همین‌طور است. به‌طور مثال ‌اگر در نتایج یک نظر‌سنجی در استان ازمیر ترکیه، آرای مردمی این حزب ‌کاهش یافته است در خبرگزاری‌های ایرانی به کل استان‌های ترکیه تعمیم داده می‌شود و در نتیجه از تشکیل دولت ائتلافی نیز گفته خواهد شد. اگر تحولات ترکیه را به‌طور مرتب رصد کنیم متوجه خواهیم شد که هیج اتفاقی نیافتاده است که باعث کاهش آرای حزب عدالت و توسعه شود و در مقابل نیز هیچ اتفاقی مثبتی نیز نیفتاده که باعث افزایش آرای مردمی مخالفان دولت ترکیه از جمله احزاب حزب جمهوری خلق (CHP) سکولار و کمالیست و حزب حرکت ملی (MHP‌) ملی‌گرای ترک شود.

واقعیت این است که حزب جمهوری خلق به‌عنوان مهم‌ترین حزب مخالف دولت در ترکیه، که از سوی مصطفی کمال آتا‌ترک تشکیل شده و سال‌های متوالی دولت و پارلمان را در اختیار داشته اکنون دچار مشکلات فراوانی و جدی شده است.

این حزب دچار بحران رهبری شده و همچنین چند نماینده سرشناس نیز از این حزب استفعا داده‌اند.

چرا احزاب مخالف دولت در ترکیه ائتلاف نمی‌کنند؟

این سوال بسیار مهمی است. ائتلاف نمی‌کنند زیرا بین حزب جمهوری خلق به عنوان یک حزب لائیک کمالیست و سوسیال دموکرات و حزب حرکت ملی به عنوان یک حزب راست افراطی و ملی‌گرای-اسلامی ترکی هیچ نقطه مشترکی وجود ندارد که این‌ها را به هم برساند.

یعنی حتی به زمین زدن حزب عدالت و توسعه هم یک نقطه مشترک میان آنها به‌شمار نمی‎رود؟

این دو حزب در انتخابات ریاست‌جمهوری ائتلاف نصف و نیمه‌ای کردند و اکمل‌الدین احسان اوغلو را به میدان آوردند اما تجربه نشان داد که ائتلاف این دو حزب نمی‌تواند برای مردم ترکیه جالب باشد زیرا از آن استقبالی نشد.

از دیگر سو فراموش نکنیم حزب سومی هم در ترکیه وجود دارد. حزب دموکراتیک خلق‌ها (HDP ) از طرفداران گروه پ.ک.ک از دیگر احزاب مخالف دولت ترکیه است. حزب جمهوری خلق‌ به شدت با قدرت گرفتن کردها مخالفت دارد و به همین دلیل کوچک‌ترین ائتلافی میان این‌ احزاب شکل نخواهد گرفت.

اخیرا در ترکیه نوار ویدئویی منتشر شده است که فرستادن اسلحه به مخالفان اسد و سایر گروه‌ها در سوریه را تایید می‌کند. این مساله تا چه میزان در انتخابات تاثیرگذار خواهد بود؟

انتخابات گذشته این کشور در حالی برگزار شد که 4 وزیر کابینه اردوغان متهم به دزدی شده بوندند و از شنود تلفنی که از آنها به دست آمد یکی از آنها 2 میلیون دلار رشوه گرفته بود که بخشی از این رشوه در منزلش پیدا شد.

دستگیری رضا ضراب تاجر ایرانی‌الاصل و شریک بابک زنجانی در ایران به دولت مرکزی ترکیه ضربه زد اما در در کمال تعجب دیدیم در انتخابات ریاست‌جمهوری آرای اردوغان نه تنها کاهش پیدا نکرد بلکه افزایش هم پیدا کرد.

بنابراین انتشار این ویدئو تاثیری بر نتایج کلان انتخابات نمی‌گذارد. در همین پرونده 30 نفر از نظامیان و قضات ترکیه راهی زندان شدند. حرف داوود اوغلو این است که ما با این تریلی‌های کمک‌‍ خودمان را برای ترکمن‌ها و مخالفان فرستاده‌ایم و این مساله جزو اسرار طبقه‌بندی‌شده دولت ترکیه است‌. زندان رفتن آنها نیز به این دلیل است که نیروهای نظامی حق نداشتند این تریلی‌ها ر ا متوقف کنند.

اما ترکمن‌های گفتند این کمک‌ها به ما نرسیده است؟

ترکمن‌ها در سوریه چنددسته و دچار تشدد آرا هستند اما اکثریت آنها از دولت ترکیه حمایت می‌کنند.

مسائل اقتصادی نظیر کاهش نرخ لیر ترکیه نیز در انتخابات تاثیر‌نخواهد داشت؟

‌کاهش شدید نرخ لیر ترکیه در مقابل دلار به آن حد تاثیرگذار نیست. حزب عدالت و توسعه، طرفداران سنتی خود را دارد که به راحتی حاضر نیستند دست از حمایت این حزب بردارند.

نحوه فعالیت حزب دموکراتیک خلق‌ها در انتخابات پارلمانی را چطور ارزیابی می‌کنید؟

این جریان در این دوره به صورت حزبی شرکت کرده است. کردها در انتخابات گذشته 7 درصد آرا را در اختیار داشتند و بنابراین باید برای ورود به مجلس قانون را دور می‌زدند. به این شکل که نماینده متسقل معرفی می‌کردند و پس از اینکه آرای لازم را کسب می‌کرد در پارلمان کمیسیون خود را تشکیل می‌دادند اما در این دوره اینها به صورت حزبی شرکت کرده‌اند و براساس قوانین انتخاباتی ترکیه تنها در صورتی می‌توانند به پارلمان بروند که 10 درصد از مجموعه آرای مردمی را در اختیار داشته باشند.

شما چه پیش‌بینی از این مساله دارید؟

پیش‌بینی شخصی من این است این حزب حدود 9 درصد از مجموعه آرا را کسب خواهد کرد و از از راهیابی به مجلس بازخواهد ماند.

با این حال جامعه ترکیه نشان داده این ظرفیت و پتانسیل را دارد که تحلیل‌گران و ناظران سیاسی را متعجب کند. بنابراین اگر حزب مزبور احیانا 10 درصد از آرا را کسب کند، عجیب‌ترین و نادرترین اتفاق خواهد بود که بر بالانس قدرت میان کردها و حزب حاکم ترکیه حزب عدالت و توسعه تاثیر جدی خواهد گذاشت.