کره‌شمالی چگونه کره شمالی شد؟
کره‌شمالی ششمین آزمایش هسته ای خود را با یک انفجار مهیب هیدروژنی جشن گرفت.
به گزار گروه رسانه های دیگر آنا از جام‌جم‌آنلاین، میل به هسته‌ای شدن از ابتدای موجودیت واحد سیاسی مستقل به نام کره‌شمالی در پیونگ‌یانگ نمودار شد. در این چارچوب کره‌شمالی در دسامبر 1952 «مرکز تحقیقات انرژی هسته‌ای» را تاسیس کرد.
در فوریه سال 1956 قرارداد همکاری‌های فنی هسته‌ای میان کره‌شمالی با شوروی امضا شد بر اساس این قرارداد، و کارشناسان کره‌شمالی برای آموزش به شوروی اعزام شدند.
تمایلات هسته‌ای کره‌شمالی با تصمیم آمریکا در سپتامبر سال 1956 برای استقرار سلاح هسته‌ای در خاک کره‌جنوبی تشدید شد.
آمریکا سرانجام برخلاف بند 13 قرارداد آتش بس دو و به رغم مخالفتها و پیگیری‌های اتحاد جماهیر شوروی سابق در سال‌های 1957 و 1958 سلاحهای هسته ای خود را در خاک کره‌جنوبی مستقر کرد، و با این اقدام تحریکآمیز فرایند هسته‌ای شدن کره‌شمالی را قطعی و تسریع کرد.
در پی این رویداد در سال 1959 قرارداد جدیدی بین شوروی و کره‌شمالی به امضا رسید که طی آن مسکو متعهد شد تا یک مجتمع تحقیقات هسته ای صلحآمیز برای کره‌شمالی در منطقه «یونگبیون» احداث کند.
در سال 1963 درخواست پیونگ‌یانگ از شوروی و چین برای مشارکت در طرح ساخت بمب اتمی در کره‌شمالی با مخالفت مواجه شد، اما مسکو توافقنامه جدیدی برای توسعه برنامه صلح آمیز هسته‌ای در منطقه یونگبیون و آموزش کارشناسان هسته‌ای با کره‌شمالی امضا کرد، و این قرارداد سرآغاز توسعه چشمگیر سایت هسته‌ای یونگبیون شد.
در دهه 1970 میلادی آمریکا فشارهای زیادی بر کره‌شمالی برای توقف فعالیت‌های هسته‌ای وارد کرد. این فشارها موجب شد که کره‌شمالی در ژوئیه سال 1977 قرارداد پادمان سه جانبهای را با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و شوروی امضا کند و زمینه نظارت آژانس بر فعالیت‌های مجتمع یونگبیون را فراهم سازد.
کره‌شمالی همچنین در دسامبر سال 1985 معاهده عدم گسترش سلاح هسته‌ای (ان.پی.تی.) را امضا کرد، و در ازای این تصمیم شوروی با ساخت 4 راکتور آب سبک برای کره‌شمالی موافقت کرد.
در سپتامبر 1991 اتفاق مهمی در مسیر عاری سازی شبهجزیره کره از سلاح هسته‌ای رخ داد، و جرج بوش (پدر) رئیس جمهور وقت آمریکا تسلیحات هسته‌ای کشورش را از خاک کره‌جنوبی خارج کرد.
این تصمیم آمریکا زمینه ساز امضای بیانیه هسته‌ای زدایی میان دو کره شد، و دو کشور تعهد کردند از هر گونه فعالیت برای آزمایش، ساخت، تولید، و ذخیره و استفاده از سلاح اتمی خودداری کنند.
متعاقب آن کره‌شمالی در سال 1992 موافقت نامه پادمان‌های آژانس را امضا کرد، و شرایط برای بازرسیهای گسترده آژانس از مراکز هسته‌ای کره‌شمالی فراهم شد.
در سال 1993 اختلافاتی میان آژانس و کره‌شمالی درباره بازرسی از دو سایت نظامی این کشور ایجاد شد، و آژانس پرونده کره‌شمالی را به شورای امنیت سازمان ملل متحد فرستاد، اما با مداخله آمریکا اختلافات دو طرف تا حدودی برطرف شد.
در ماه مه سال 1994 اقدام کره‌شمالی در جابجایی مقادیری از مواد هسته‌ای بدون حضور بازرسان آژانس، تنش تازهای ایجاد کرد، و بیل کلینتون رئیس جمهور آمریکا پیونگ‌یانگ را به تحریم اقتصادی از طریق شورای امنیت سازمان ملل تهدید کرد. کره‌شمالی هم اعلام کرد هرگونه تحریم اقتصادی را به مثابه «اقدام جنگی» تلقی کرده و با آن مقابله می‌کند.
در ژوئن 1994 این بحران با سفر جیمی کارتر به پیونگ‌یانگ و توافق وی با کیم ایل سونگ رهبر وقت کره‌شمالی فروکش کرد، و توافق جامعی بین دو طرف امضا شد.
مطابق این توافق کره‌شمالی تعهد کرد که عمده فعالیت هسته‌ای خود را متوقف کند، ضمن همکاری کامل با آژانس و به بیانیه هسته‌ای زدایی در شبه جزیره کره پایبند بماند. آمریکا هم بر اساس این توافق متعهد شد برای تشکیل یک کنسرسیوم بین‌المللی جهت ساخت دو راکتور آب سبک در کره‌شمالی پیش قدم شود، تا سال 2003 هر ساله 500 هزار تن نفت در اختیار کره‌شمالی قرار دهد، و تضمین دهد که اقدام به تهدید و یا استفاده از سلاح هسته ای علیه کره شمالی نخواهد کرد.
در سال 2001، جرج بوش (پسر) نگاه سخت گیرانهتری را در قبال کره‌شمالی در پیش گرفت، و به بهانه فعالیت‌های هسته‌ای مخفی کره‌شمالی این کشور به عنوان محور شرارت معرفی کرد.
در تابستان سال 2002 مقامات اطلاعاتی آمریکا اعلام کردند که کره‌شمالی به ازای انتقال فن‌آوری ساخت موشک بالستیک به پاکستان، فن‌آوری غنیسازی بالای اورانیوم را از این کشور دریافت کرده است.
متعاقب آن آمریکا صدور سالیانه 500 هزار تن نفت به کره‌شمالی را متوقف کرد، و پیونگ‌یانگ در اقدامی متقابل به توقف فعالیت‌های هسته‌ای پایان داد، بازرسان آژانس را اخراج کرد، و از ان پی تی خارج شد.
در تابستان سال 2003 کره‌شمالی تایید کرد که مواد لازم برای ساخت چهار تا شش بمب هسته‌ای را تولید کره است.
با اعلام این خبر تنش بار دیگر بالا گرفت، تا اینکه با پیشنهاد چین مذاکرات سه جانبه پکن – واشنگتن – پیونگ‌یانگ برای حل بحران آغاز شد، و از پاییز سال 2003 با پیوستن روسیه، ژاپن و کره‌جنوبی به مذاکرات شش جانبه تبدیل شد.
مذاکرات شش جانبه با کش و قوسهای بسیار در پایان سال 2005 به نتیجه رسید و طی «بیانیه اصول» کره‌شمالی تعهد کرد که برنامه هسته‌ای خود را کنار بگذارد، به ان پی تی بازگردد و بازرسان آژانس را بپذیرد. آمریکا هم ضمن پذیرش عدم تجاوز به کره‌شمالی اعلام کرد هیچ نوع تسلیحات هسته‌ای را در کره‌جنوبی مستقر نمیکند.
اما در عمل پیونگ‌یانگ و واشنگتن یکدیگر را به نقض توافق متهم کردند، و کره‌شمالی سرانجام در اکتبر سال 2006 با اعلام خروج از ان پی تی و اخراج بازرسان آژانس «نخستین بمب اتمی» خود را آزمایش کرد.
اقدامی که با صدور قطعنامه 1718 در شورای امنیت و تحریم کره‌شمالی پاسخ داده شد.
پیگیری‌های دیپلماتیک چین در سال 2007 به امضای سند جدیدی منجر شد که مطابق آن کره‌شمالی در ازای دریافت یک بسته تشویقی شامل کمک‌های اقتصادی و انرژی بار دیگر موافقت کرد که به تمام فعالیت‌های هسته‌ای خود پایان دهد، به ان پی تی بپیوندد و پادمان‌های آژانس را بپذیرد. آمریکا هم متعهد شد که 25 ملیون دلار دارایی کره‌شمالی را آزاد کند.
در سال 2008 جرج بوش پسر تصمیم به خارج کردن نام کره‌شمالی از فهرست کشورهای محور شرارت گرفت، و پیونگ‌یانگ هم برج خنک کننده مجتمع هسته‌ای یونگبیون را تخریب کرد، اما اختلافات آمریکا و کره‌شمالی همچنان ادامه یافت.
در سال 2009 اقدام کره‌شمالی در شلیک یک راکت به فضا با واکنش منفی آمریکا، ژاپن و کره‌جنوبی مواجه شد، و متعاقب آن پیونگ‌یانگ بار دیگر فعالیت هسته‌ای خود را از سر گرفت و در 25 مه 2009 دومین بمب اتمی خود را آزمایش کرد.
شورای امنیت سازمان ملل در قطعنامه 1874 آزمایش هسته‌ای کره‌شمالی را محکوم و تحریمهای جدیدی را اعمال کرد، اما این اقدام تاثیری بر مهار پیشرفت هسته‌ای کره‌شمالی نداشت، و از آن پس مذاکرات گروه شش جانبه کاملا متوقف شد.
در سال‌های 2010 و 2011 تنش در شبهجزیره کره اوج گرفت و در درگیریهای متعدد بین دو طرف شماری کشته شدند.
در دوازدهم فوریه سال 2013 کره‌شمالی سومین بمب اتمی خود را آزمایش کرد، و بار دیگر با تحریم و محکومیت بین‌المللی مواجه شد.
در یک دوره کمتر از دو ساله بعد از این رویداد، کره‌شمالی روی توسعه و پیشرفت هسته‌ای برای تولید بمب هیدروژنی تمرکز کرد، و سرانجام در ژانویه سال 2016 در جریان چهارمین آزمایش هسته‌ای خود دستیابی به یک بمب هیدروژنی را اعلام کرد.در سپتامبر همان سال پیونگ‌یانگ پنجمین آزمایش هسته‌ای خود به ثبت رساند.
بمب هیدروژنی
رادیو تلویزیون دولتی کره‌شمالی صبح امروز از آزمایش موفق یک «بمب هیدروژنی» خبر داد و اعلام کرد که این بمب قابلیت کارگذاری بر موشک‌های بالیستیک قاره‌پیما را دارد.
ششمین آزمایش هسته‌ای کره‌شمالی به عنوان بزرگترین و پیشرفتهترین آزمایش هسته‌ای این کشور نشان داد که این کشور در مسیر غیرقابل بازگشت هسته‌ای قرار گرفته و جامعه بین‌المللی هیچ ابزاری برای مهار توان هسته‌ای پیونگ‌یانگ ندارد.
بنا به گفته «سازمان زمین‌شناسی آمریکا» انفجار این بمب هیدروژنی زمینلرزهای به بزرگی 5/2 ریشتری در ۵۵ کیلومتری شمال کیم‌چک ایجاد کرده است.
مرکز لرزه‌نگاری چین هم ثبت دو زمین‌لرزه خبر داد که بزرگی اولین زمین‌لرزه 3/6 ریشتر و دومی 6/4 ریشتر بود.
طبق گزارش‌ها، قدرت انفجار بمب هیدروژنی جدید کره‌شمالی از ده‌ها کیلو تن تا صدها کیلو تن قابل تنظیم است.
این بمب چند منظوره هیدروژنی از قابلیت انفجار در ارتفاع بالا با خاصیت ایجاد پالس‌های الکترومغناطیسی برخوردار است و توان تخریبی بسیار بیشتری در مقایسه با دیگر انواع بمب‌ها دارد.
خبرگزاری کره‌شمالی هم اعلام کرد تمام قطعات این بمب ساخت داخل این کشور است و پیونگ‌یانگ از این پس قادر است هر تعداد بمب قدرتمند هسته‌ای که مورد نیاز باشد، تولید کند.
تبعات آزمایش موشکی کره‌شمالی
آزمایش هسته‌ای جدید کره‌شمالی بار دیگر با واکنش تند بین‌المللی به ویژه از سوی ژاپن، کره‌جنوبی و آمریکا مواجه شده، و «هربرت ریموند مک مستر» مشاور امنیت ملی کاخ سفید، در تماس تلفنی اضطراری با همتای کره‌جنوبی خود گفت: واشنگتن احتمال اقدام نظامی علیه پیونگ‌یانگ را بررسی می‌کند.
کره‌جنوبی، تشکیل جلسه فوری شورای امنیت سازمان ملل متحد برای بررسی اقدام کره‌شمالی را خواستار شد. احتمال تصویب قطعنامه تحریمی جدید علیه کره‌شمالی در این نشست فوری بسیار است.
اما فارغ از موج محکومیتها و ابراز نگرانی و تهدید کشورهای مخالف، آزمایش موفق بمب هیدروژنی از سوی کره‌شمالی نشان داد که این کشور در مسیر غیرقابل بازگشت هسته‌ای قرار گرفته و جامعه بین‌المللی همانند کنار آمدن با واقعیت هسته‌ای هند و پاکستان چارهای جز پذیرش این واقعیت راهبردی در شبه جزیره کره ندارد.
آنچه ظرفیت هسته‌ای کره‌شمالی را تقویت می‌کند، اتکای کامل به توان داخلی در این کشور است. به گونهای که در حال حاضر همه مراحل پژوهش و توسعه اعم از طراحی و ساخت تاسیسات هسته‌ای و پروژههای پیشرفت فناوری هسته‌ای در داخل این کشور صورت میگیرد.
همین توانمندی خودجوش میزان آسیب‌پذیری فعالیت‌های هسته‌ای کره‌شمالی را به شدت کاهش داده، و جامعه جهانی به ویژه آمریکا را در مقابله با توان هسته‌ای کره‌شمالی در موقعیت ضعف قرار داده است. به همین دلیل ابزارهای آمریکا و متحدان منطقهای آمریکا برای مقابله با توان هسته‌ای کره‌شمالی صرفا به تشدید تحریمها یا ورود به فاز نظامی محدود شده است.
در حوزه تحریمی، پرونده قطور تحریم کره‌شمالی در چندین دهه گذشته نشان داده است، که این کشور به رغم تبعات اقتصادی و مشکلات متعدد ناشی از تحریمها از مصونیت لازم برای بقای حیات خود برخوردار است، و نظام تحریمهای یکجانبه و بین‌المللی فاقد اثرگذاری لازم برای به بن‌بست کشاندن دولت و ملت کره‌شمالی است.
در حوزه نظامی هم دستیابی پیونگ‌یانگ به توان پیشرفته هسته‌ای و آزمایش نسل جدید بمب هیدروژنی در کنار آزمایش موفق انواع موشک‌های بالستیک و میان برد، سطح قابل قبولی از بازدارندگی دفاعی را برای این کشور تامین کرده است.
به گونهای که هرگونه مداخله نظامی برای سرکوب کره‌شمالی از سوی آمریکا و متحدان منطقهای آمریکا به معنای آغاز یک بازی خطرناکی است، که پایان روشنی برای آن قابل تصور نیست.
به همین دلیل به نظر میرسد، مقامات کاخ سفید و همسایگان هراسان کره‌شمالی نظیر ژاپن و کره‌جنوبی ناگزیرند در آینده نزدیک تغییر مهمی در رویه خصمانه و تهدیدآمیز خود علیه کره‌شمالی آغاز کنند، و با این عضو جدید باشگاه هسته‌ای و موشکی جهان بر اساس ظرفیت واقعی نظامی آن تعامل نمایند.
انتهای پیام/
